Bộ Công an vừa đề xuất quy định, người điều khiển mô tô, xe gắn máy phải kiểm tra sức khỏe định kỳ, và xe ô tô cá nhân phải có thiết bị giám sát hành trình.
Dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ nêu rõ, điều kiện để xe cơ giới chuyên dùng tham gia giao thông là có thiết bị giám sát hành trình, thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, dữ liệu, hình ảnh bảo đảm an toàn hành trình.
Như vậy, nếu quy định này được thông qua, sắp tới, ngoài xe ô tô kinh doanh vận tải, xe ô tô cá nhân cũng phải lắp đặt camera giám sát hành trình.
Ngoài nội dung trên, tại dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, cơ quan soạn thảo còn đề xuất quy định người điều khiển phương tiện tham gia giao thông phải có sức khỏe phù hợp với từng loại phương tiện được phép điều khiển.
Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe, xây dựng cơ sở dữ liệu về khám sức khỏe của người lái xe.
Điều đó có nghĩa là không chỉ lái xe ô tô kinh doanh vận tải mà cả người lái xe mô tô, xe gắn máy, xe ô tô cá nhân cũng có thể phải khám sức khỏe định kỳ.
Trong khi đó, theo quy định hiện hành, yêu cầu về giấy khám sức khỏe của người lái xe mô tô, xe gắn máy chỉ được sử dụng trong việc thi giấy phép lái xe (GPLX) hoặc khi đổi lên hạng GPLX. GPLX được cấp cho người lái xe máy không quy định thời hạn.
Còn với xe ô tô, chỉ khi GPLX ô tô hết thời hạn, người dân nếu có nhu cầu lái xe tiếp mới phải nộp giấy khám sức khỏe làm điều kiện để được thi sát hạch cấp lại bằng lái xe.
Nhận xét về đề xuất này, luật sư Nguyễn Thị Thu – Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, quy định lái xe ô tô kinh doanh vận tải bắt buộc phải khám sức khỏe định kỳ là cần thiết. Điều này cần thực hiện nghiêm ngặt đối với lái xe ô tô kinh doanh vận tải do hoạt động thường xuyên và kéo dài.
Đồng thời, dữ liệu khám sức khỏe của lái xe cần được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu sức khoẻ nhằm kiểm soát, có biện pháp thu hồi GPLX đối với những người không đảm bảo điều kiện về sức khỏe.
Đối với người lái xe mô tô, xe gắn máy, nên phân loại để quy định một cách hợp lý. Có thể quy định khám sức khỏe định kỳ 1-2 năm/lần với người lái xe mô tô phân khối lớn do tốc độ cho phép lớn hơn, tiềm ẩn nhiều rủi ro về ATGT.
Một chuyên gia giao thông cũng cho biết, báo chí từng phản ánh rất nhiều về tình trạng mua bán giấy khám sức khoẻ. Chỉ với 200.000 đồng dễ dàng có được loại giấy này mà không phải đến cơ sở y tế thăm khám.
"Nếu quy định ban hành không giải được bài toán kiểm soát, giám sát thế nào về việc khám sức khoẻ của người lái xe mô tô, xe gắn máy, không thuyết phục được người dân về ý nghĩa, hiệu quả mang lại; có thể sẽ nảy sinh tái diễn tình trạng mua bán giấy khám sức khoẻ tràn lan khiến việc thu thập dữ liệu sức khoẻ người lái xe không chính xác lại tốn kém thêm chi phí cho người dân", chuyên gia này nhìn nhận.
Theo thống kê, có khoảng 45,5 triệu xe máy đang lưu hành, nếu mỗi xe máy do một người lái xe điều khiển, số tiền chi phí giấy khám sức khoẻ mỗi lần cho tất cả người này thấp nhất có thể lên đến 9,1 nghìn tỷ đồng. Đây là con số không hề nhỏ.
Đồng quan điểm, một chuyên gia y tế cho biết, việc khám sức khoẻ định kỳ là khá tốt, tuy nhiên nếu thực hiện đại trà cho tất cả người lái xe (kể cả xe gia đình, xe mô tô, xe gắn máy) cần xem xét thêm mục đích để làm gì.
Hiện nay, đối với lái xe ô tô kinh doanh vận tải do hoạt động thường xuyên và kéo dài nên cần giám sát quản lý chặt, nhưng đối với người lái xe gia đình thì thỉnh thoảng mới điều khiển phương tiện nên có phần chưa phù hợp.
Theo chuyên gia này, nếu bắt buộc phải khám sức khoẻ với người lái xe tất cả các phương tiện thì chỉ nên quy định một số nhóm đối tượng cần phải thực hiện. Đơn cử như người già (trên 60 tuổi) hoặc các đối tượng có bệnh lý nền về tim mạch, hô hấp mạn tính mà ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ, khả năng đi lại của họ. Các đối tượng không có bệnh lý nền, bệnh lý mạn tính có thể chưa cần thiết.
