Nuốc nữ hoàng, tên tiếng Anh là Resplendent Quetzal, là loài chim có bộ lông màu xanh lục bảo lấp lánh tuyệt đẹp và phần lông ở ức là màu đỏ thẫm. Chính vì vẻ đẹp lạ thường này mà nó được xem là biểu tượng thiêng liêng trong văn hóa Maya cũng như của người Aztec.
Nuốc nữ hoàng sống trong rừng mây trên núi từ miền nam Mexico đến miền tây Panama, nên vùng đất này cũng nằm trong những trong những điểm đến được săn lùng nhiều nhất của những người chơi chim.
-
- (Ondrej Prosicky/Shutterstock)
Loài này thuộc họ Trogonidae, các thành viên của chúng được phân biệt bởi bộ lông sặc sỡ và đặc tính độc đáo của chúng là mổ vào gỗ mềm hoặc cây mục để tạo lỗ làm tổ.
Nuốc nữ hoàng là một loài chim ăn tạp. Chúng ăn hoa quả, quả mọng, côn trùng, thằn lằn, ếch và bất cứ động vật nhỏ nào mà chúng bắt được. Tuy nhiên, theo Ủy ban Bảo tồn Chim Hoa Kỳ, thức ăn chúng thích nhất là quả bơ dại cỡ nhỏ, chúng sẽ nuốt cả quả vào sau đó sẽ nhả hạt ra sau khi đã ăn hết phần thịt quả.
-
- (Ondrej Prosicky/Shutterstock)
Đây được xem là một trong những loài chim đẹp nhất trên thế giới. Con chim mái có lớp lông rực rỡ gồm các màu xanh lam, xanh lục và đỏ ; tuy nhiên, chim đực lại không nổi bật lắm mặc dù chúng sôi nổi hơn.
Theo National Geographic, ngoài chiếc mào màu xanh lá cây, khi đến mùa giao phối, những chiếc lông đuôi của chúng sẽ có thể phát triển dài tới gần 1 mét.
Điều này có nghĩa là khi đến lượt ấp 2-3 quả trứng được đẻ bên trong thân cây, con đực có xu hướng xếp lông trên lưng để tránh bị chú ý. Mặc dù vậy, đôi khi lông của chúng dài đến mức tưởng như lộ cả ra ngoài.
Không ngạc nhiên khi lông vũ của loài chim này đóng một vai trò quan trọng. Khi con đực cố gắng gây ấn tượng với đồng loại của mình trong mùa giao phối, chúng sẽ bay xuống từ trên cây cao để khoe những chiếc lông đuôi dài đằng sau. Ngoài màn trình diễn đẹp mắt đó, con đực còn hót cho con cái nghe.
-
- (Wang LiQiang/Shutterstock)
Lông đuôi của loài chim này có ý nghĩa về mặt văn hóa. Giai cấp thống trị Aztec sẽ bắt những con chim đực để lấy lông đuôi làm mũ đội đầu, sau đó thả chúng ra.
Đối với người Maya, Nuốc nữ hoàng cũng có địa vị gần như thần thánh. Loài chim này không thể bị thuần hóa và bị bắt sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt, nên đã trở thành một biểu tượng của tự do. Những chiếc lông vũ bị rụng hoặc được nhổ lấy đã trở thành một loại tiền tệ có giá trị, chính vì thế mà “Quetzals” (tạm dịch: Chim đuôi seo) trở thành tên gọi của đơn vị tiền tệ của Guatemala, bắt đầu từ năm 1925.
-
- (Mirek Srb/Shutterstock)
Hiện nay do nạn phá rừng và săn trộm nên quần thể Nuốc nữ hoàng đang bị giảm dần. IUCN liệt kê số lượng hiện tại của loài chim này là còn khoảng 50.000 và xếp vào tình trạng “Gần bị đe dọa”. Rất may, tại các khu bảo tồn như El Jaguar ở Nicaragua và Vườn quốc gia Los Quetzales ở Costa Rica, người ta đang bảo vệ môi trường sống trong rừng nhiệt đới của loài chim này.
Vốn dĩ người ta đã biết rằng loài chim này có tiếng rằng chúng sẽ không sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt, tuy nhiên ZooMAT ở miền Nam Mexico đã hợp tác với Thủy cung Thế giới Dallas để ấp hơn một chục quả trứng kể từ năm 2003. Việc thả những con chim này vào rừng mây của Khu dự trữ sinh quyển El Triunfo ở bang Chiapas có thể là một bước nhỏ trong việc xây dựng lại quần thể hoang dã này.
Đào Nguyên
Theo The Epoch Times
