Khi cuộc xâm lược Ukraine của Nga bước sang tháng thứ hai, quân đội Nga của Putin đã mất thêm một chỉ huy, sĩ quan cấp cao thứ 15 đã bị giết. Cái chết của rất nhiều tướng lĩnh cấp cao của quân đội Nga đã được các nhà bình luận quân sự coi là điểm nổi bật nhất của cuộc chiến Nga-Ukraine, và nhiều bài báo đã được viết về vấn đề này.
Đại tá Alexei Sharov đã trở thành sĩ quan cấp cao mới nhất của Nga thiệt mạng. Cuộc chiến này là sự tổn thất quân nhân lớn nhất của Nga kể từ Thế chiến II. Lực lượng vũ trang Ukraine đã thông báo về cái chết của ông trên mạng xã hội vào hôm thứ Ba (22/3).
Sharov, chỉ huy Lữ đoàn Zhukov thuộc Lực lượng vệ binh 810 của Thủy quân lục chiến Nga, được cho là đã thiệt mạng tại Mariupol, một thành phố với hơn 100.000 người đang bị bao vây bởi quân đội Nga. Hàng nghìn người bị mắc kẹt tại đó.
Văn phòng Nhân quyền Liên Hợp Quốc cho biết, ít nhất 902 dân thường đã thiệt mạng và 1.459 người bị thương ở Ukraine tính đến nửa đêm ngày 19/3. Cơ quan tị nạn của Liên Hợp Quốc cho biết 10 triệu người đã phải di dời, trong đó có gần 3,4 triệu người chạy khỏi Ukraine.
Truyền thông Nga Komsomolskaya Pravda đã đưa tin rằng họ đã mất gần 10.000 quân của mình kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu, nhưng Komsomolskaya Pravda sau đó cho biết họ đã bị hack, nhưng thực tế không phải như vậy.
Nga cho biết ngày 2/3 rằng 498 quân nhân đã thiệt mạng và 1.597 người bị thương, và chưa chính thức cập nhật số liệu thương vong kể từ đó. Cuộc tấn công của Nga đã vấp phải sự kháng cự quyết liệt của quân đội Ukraine và Lực lượng Phòng vệ Tình nguyện.
Cái chết của Sharov sau cái chết của Đại tá Nikolay Ovcharenko, chỉ huy Trung đoàn Công binh 45.
Theo The Sun, Sharov là đại tá thứ năm chết trận, đánh dấu cái chết của 15 chỉ huy quân đội Nga. Bài báo của Foreign Policy cho biết, Moscow đang chịu tỷ lệ thương vong tướng lĩnh cao cấp cao nhất kể từ Thế chiến II.
Thiếu tướng Andrei Sukhovetsky, chỉ huy sư đoàn tấn công của Lực lượng lính dù Nga, tham gia một cuộc tập trận ở Crimea, ngày 19/3/2021. (Ảnh của Sergei Malgavko TASS qua Getty Images)
Quân đội Ukraine dùng chiến thuật "Cầm tặc tiên cầm vương"
Trên thực tế, quân đội Ukraine lần này chủ yếu áp dụng chiến thuật “Cầm tặc tiên cầm vương” (bắt giặc thì trước tiên bắt vua), tiến hành “chiến dịch chặt đầu” các tướng lĩnh Nga. Một người thân cận của Tổng thống Ukraine Zelensky nói với Wall Street Journal rằng, có một đội đặc biệt trong lực lượng đặc nhiệm Ukraine chịu trách nhiệm xác định vị trí cụ thể của quân đội Nga, và thực hiện các cuộc tấn công. Họ sẽ tìm kiếm các tướng lĩnh, phi công và chỉ huy pháo binh có danh tiếng"
Quân đội Ukraine có "thông tin chi tiết, tên và số lượng" của những sĩ quan này, và họ sẽ bị tấn công bởi các tay súng bắn tỉa hoặc pháo binh. Đội quân đặc biệt đó sẽ cố gắng hết sức để xác định vị trí của các sĩ quan quân đội Nga, và họ nhận thấy rằng các sĩ quan Nga thường sử dụng thiết bị vô tuyến không được mã hóa, điều này rất dễ khiến thông tin bị chặn, và có thể được sử dụng để định vị chính xác trên bản đồ .
Điều kỳ lạ nhất là Andrey Paliy, Phó Tư lệnh Hạm đội Biển Đen của Nga, cũng bị giết. Paliy, người sắp được thăng cấp tướng một sao, trở thành vị tướng thứ sáu chết trận.
Trong quá khứ, nhiều tướng lĩnh có thể phải ra mặt trận chỉ huy, và có thể chết trong trận chiến, nhưng Phó Tư lệnh hạm đội không dấn thân tuyến đầu. Một hạm đội có các tàu hộ vệ ở vòng ngoài cùng, và người chỉ huy truyền lệnh từ đài chỉ huy của tàu tàng hình ở trung tâm. Giới phân tích quân sự cho rằng, điều này cho thấy quân đội Ukraine có tên lửa tấn công cầu tàu tàng hình. Về vấn đề này, cả Nga và Ukraine vẫn kín tiếng.
Theo tin tức do quân đội Ukraine công bố, 1/3 trong số các tướng lĩnh cấp cao của 140.000 quân Nga đã thiệt mạng. Trong vòng chưa đầy một tháng, Nga đã mất ít nhất 5 tướng lĩnh, hầu hết là các chỉ huy cấp một và cấp hai sao, trong đó có ít nhất một trung tướng.
-
- Thiếu tướng quân đội Nga Andrei Sukhovetsky được cho là đã tử nạn ở Ukraine (Ảnh: Newsweek)
Chuyên gia quân sự: Chuyên quyền trong quản lý quân đội
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết: Quân đội Nga có cơ cấu chỉ huy từ trên xuống, nghiêm ngặt hơn so với quân đội phương Tây, khiến các sĩ quan cấp dưới ít linh hoạt hơn, và buộc các sĩ quan cấp cao phải tham gia vào những việc nhỏ nhặt nhất của quá trình ra quyết định chiến thuật. Ông nói: "Về cách tổ chức và cách lãnh đạo mà nói, hai cái đó không liên quan".
Rob Lee, một thành viên cấp cao tại Viện Chính sách Đối ngoại từng phục vụ trong Lực lượng Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ cho biết: "Quân đội Nga có đặc điểm là 'đầu nặng chân nhẹ', với cấp sĩ quan đóng vai trò quan trọng hơn. Quá trình ra quyết sách mang đặc điểm tập quyền rõ rệt, vì vậy các tướng lĩnh đang dẫn đầu trong các khu vực xung đột. Nhưng nếu bị mất chỉ huy lực lượng, thì đó là một vấn đề lớn, vì khi đó rất khó để ai đó bước vào và tiếp quản (lực lượng)”.
Viết trên phương tiện truyền thông học thuật The Conversation, Jonathan Jackson, một chuyên gia an ninh, cho biết: "Lực lượng Ukraine hiểu rõ phong cách lãnh đạo của Lực lượng vũ trang Nga kể từ năm 2001 đến nay, phần lớn dựa trên phân tích quốc tế của các cơ quan Mỹ và NATO. Hệ thống phân cấp cứng nhắc của họ được giám sát bởi sự lãnh đạo độc đoán của Putin, đã khiến các binh sĩ cấp thấp luôn trong tình trạng khiếp sợ, và có ít cơ hội để suy nghĩ hoặc ra quyết định độc lập”.
"Putin quản lý quân đội giống như cách ông ấy quản lý toàn bộ nhà nước Nga, ông ấy chọn các tướng lĩnh dựa trên lòng trung thành với ông ấy, chứ không phải năng lực chuyên môn. Đặc điểm này thấy rõ trong việc lựa chọn Sergei Shoigu làm Bộ trưởng Quốc phòng Nga vào năm 2012. Đó là minh họa rõ ràng nhất, Shoigu thiếu kinh nghiệm và hiểu biết quân, nhưng lại được chọn vì ông ta không gây ra bất kỳ mối đe dọa chính trị nào đối với Putin, hoặc truyền thống quân sự đã định. Nhiều người chỉ trích ông ta vì đã không tiến hành một cải cách lớn sau chiến dịch Georgia năm 2008, chiến dịch này bộc lộ rõ những thiếu sót lớn của quân đội Nga trong việc tiến hành các hoạt động tác chiến".
-
- Các máy bay chiến đấu phản lực MiG-29 của Nga thuộc đội máy bay phản lực Strizhi (Swifts) và Su-30SM của đội nhào lộn trên không Russkiye Vityazi (Hiệp sĩ Nga) bay theo đội hình trên Quảng trường Nhà thờ của Điện Kremlin ở Moscow trong một cuộc diễn tập cho Lễ diễu hành Chiến thắng Thế chiến II, vào ngày 5/5/2021. (Ảnh Getty Images)
Tham nhũng trong quân đội Nga
Jackson cũng lưu ý rằng, tham nhũng là đặc hữu trong tất cả các khía cạnh của đời sống Nga - bao gồm cả quân đội. Một báo cáo gần đây được công bố trong khuôn khổ Chỉ số Liêm chính Quốc phòng Chính phủ Quốc tế (International Government Defence Integrity Index)có trụ sở tại London cho thấy, quân đội Nga có nguy cơ tham nhũng cao “vì các chính sách, ngân sách, hoạt động, và mua sắm của các cơ quan giám sát bên ngoài là hết sức hạn chế”. Báo cáo cũng nêu rõ sự thiếu minh bạch trong việc mua sắm và ký kết các hợp đồng quốc phòng, chỉ đạt 36/100 ở hạng mục này. Lòng trung thành với Putin có thể giúp các nhà lãnh đạo cấp cao có một vị trí trong trung tâm quyền lực, nhưng nó phải trả giá bằng quân đội mà họ phục vụ.
Lĩnh vực mua sắm công thường tiềm ẩn cơ hội cho các hành vi tham nhũng, và điều này cũng không ngoại lệ ở chính quyền Nga. Một báo cáo của Cổng thông tin Rủi ro và Tuân thủ (năm 2021), kiểm tra các hành vi tham nhũng ở các quốc gia nêu rõ: "Các khoản hối lộ, lại quả và các khoản thanh toán không thường xuyên khác thường được trao đổi để có được các hợp đồng công thường bị chiếm dụng, tham nhũng”.
Báo cáo cũng lưu ý rằng các hợp đồng quân sự có nhiều khả năng được chấp thuận, không dựa trên chất lượng hoặc tiêu chuẩn của hồ sơ dự thầu, mà dựa trên mối quan hệ cá nhân của công ty với các quan chức nhà nước, và lòng trung thành với Điện Kremlin.
Các cuộc cải cách quân sự trong thập kỷ qua đã không thực hiện được một chương trình nghị sự phát triển rõ ràng, khiến nhiều đơn vị quân đội của nước này kém cỏi, và huấn luyện kém. Một đánh giá tình báo quốc phòng gần đây của Mỹ chỉ ra rằng, các lực lượng Nga đã bán hầu hết các thiết bị tốt nhất của họ trong vài tháng đầu tiên triển khai tới biên giới Ukraine vào năm 2021, do mức lương và điều kiện thấp.
Trung bình, các binh sĩ chuyên nghiệp cấp cơ sở của Nga kiếm được 480 USD một tháng, trong khi các đồng nghiệp của họ trong quân đội Ukraine kiếm được gấp ba lần số tiền đó. Khoảng cách giữa tiền lương, điều kiện làm việc và tinh thần có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định kết quả của cuộc xung đột này.
Đại Minh
Theo Thành Dung - Visiontimes
