Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình gửi đi tín hiệu 'quay trở lại thời đại Mao'

Giúp NTDVN sửa lỗi

Ngày 4/4 vừa qua là ngày lễ Phục sinh ở phương Tây, đồng thời cũng là Lễ hội Thanh minh ở Trung Quốc. Lễ hội Thanh minh còn được gọi là Ngày quét mộ, là ngày mà người Trung Quốc tụ họp sum vầy để bày tỏ lòng tôn kính tổ tiên và những người đã khuất.

Vào ngày này, chính quyền Trung Quốc đã lặng lẽ cho phép công chúng tiếp cận phần mộ của vợ Mao Trạch Đông là Giang Thanh, nhưng lại bố trí cảnh sát canh gác chặt chẽ mộ của cựu Tổng Bí thư Triệu Tử Dương, người đã bị phế truất vì phản đối cuộc thảm sát trên Quảng trường Thiên An Môn vào năm 1989. Động thái trái ngược này của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) gửi đi một tín hiệu chính trị quan trọng.

Vào ngày 4/4, nhà văn Trung Quốc Gao Falin đã tweet: “Bây giờ là buổi sáng ngày 4/4 ở Trung Quốc. Tôi vừa nhận được một bài viết -- Tết Thanh minh hôm nay. Những điều kỳ lạ ở thủ đô: Có rất nhiều người tỏ lòng kính trọng đối với Giang Thanh, và chính phủ thì mặc kệ. Còn lối đi đến mộ của Triệu Tử Dương thì bị canh gác nghiêm ngặt và không ai được phép đến gần”.

Ngày hôm sau, Cai Xia, một cựu giáo sư Trung Quốc hiện đang sống lưu vong tại Hoa Kỳ, đã đăng lại dòng tweet này và giải thích: “Mọi người không được phép bày tỏ lòng kính trọng đối với mộ của Triệu Tử Dương, còn mộ của Giang Thanh thì mở cửa cho công chúng. Điều này cho chúng ta biết nhà cầm quyền của ĐCSTQ ngưỡng mộ ai và sợ hãi ai”.

Giang Thanh: Người thực hiện Cách mạng Văn hóa

Giang Thanh, trước đây được gọi là Lý Vân Hạc, người vợ cuối cùng của Mao Trạch Đông, là người tiên phong của Mao trong việc phát động Cách mạng Văn hóa. Với thân phận đặc biệt của mình, Giang Thanh đã đi đầu kể từ khi Mao phát động Cách mạng Văn hóa năm 1966. Bà ta đã kích động xung đột dân sự và đàn áp những người bất đồng chính kiến. Trong nhiều dịp, bà ta còn đóng vai trò là người phát ngôn của Mao.

Sau cái chết của Mao năm 1976, Giang Thanh bị bắt với tư cách là thành viên của “bè lũ bốn tên” và bị kết án tử hình, hoãn thi hành 2 năm, sau được giảm thành tù chung thân. Năm 1991, bà ta tự sát trong nhà tù Tần Thành ở Bắc Kinh. Kể từ đó, “Giang Thanh” là điều cấm kỵ đối với ĐCSTQ.

Kể từ thời Đặng Tiểu Bình, ĐCSTQ đã có thái độ tiêu cực đối với Cách mạng Văn hóa. Mọi người đã không được phép đến thăm mộ của Giang Thanh. Bây giờ ĐCSTQ lại mở cửa khu mộ của Giang Thanh cho công chúng, đây được coi là một tín hiệu mạnh mẽ rằng Tập Cận Bình sẽ “quay trở lại thời đại Mao”.

Giang Thanh cũng là người quảng bá quan trọng cho các vở ca kịch cách mạng trong thời Cách mạng Văn hóa. Các vở ca kịch mang tính cách mạng (hay còn gọi là các vở kịch mẫu) là những vở ca kịch truyền thống của Trung Quốc được “cải biên” với các yếu tố âm nhạc hiện đại. Nội dung đều là những vở kịch “đỏ” quảng bá cho ĐCSTQ. Vào thời đại đó, tất cả các vở ca kịch truyền thống của Trung Quốc đều bị cấm. Giang Thanh đã sử dụng các vở kịch mẫu để thay đổi nghệ thuật truyền thống và biến nó thành vũ khí để bức hại những người bất đồng chính kiến.

Vào tháng 7 năm nay, các buổi biểu diễn sân khấu của ĐCSTQ kỷ niệm 100 năm ngày thành lập đảng sẽ một lần nữa trình diễn những vở kịch mẫu màu đỏ này. Về vấn đề này, nhà bình luận các vấn đề thời sự của NTD là Tang Jingyuan tin rằng Tập Cận Bình đang phát động một cuộc cách mạng văn hóa mềm. Ông Tang nói: "Việc ông Tập quảng bá các vở kịch mẫu đánh dấu rằng ông ta đã phát động một chiến dịch thanh trừng giới tư tưởng và văn học từ bây giờ cho đến khi hoàn thành cuộc tái đắc cử".

Triệu Tử Dương: Điều cấm kỵ lớn nhất của ĐCSTQ

Triệu Tử Dương, một trong những tổng bí thư của ĐCSTQ vào thời Đặng Tiểu Bình, là người thúc đẩy quan trọng các cải cách chính trị. Vì những đề xuất của ông khác với những cải cách kinh tế của Đặng, Đặng gọi ông là người theo chủ nghĩa tự do và từ chối chấp nhận ông.

Trong phong trào sinh viên năm 1989, Triệu đã bị lật đổ vì ông cảm thông với sinh viên, phản đối đàn áp và phơi bày mâu thuẫn của ông với Đặng trước cộng đồng quốc tế. Triệu bị quản thúc tại gia cho đến khi qua đời vào năm 2005. Sau khi Triệu qua đời, tro cốt của ông được lưu giữ tại nhà ông ở Bắc Kinh cho đến khi gia đình được phép chôn cất ông cùng vợ vào ngày 18/10/2019. Vợ của ông, Liang Boqi, qua đời vào năm 2013.

Vì những đề xuất cải cách của Triệu Tử Dương đã giành được cảm tình của dân chúng, nên hàng năm luôn có một lượng lớn người dân đến nhà cũ của Triệu để than khóc vào ngày giỗ của ông. Đây được coi là thời điểm nhạy cảm, và ĐCSTQ luôn cử một số lượng lớn cảnh sát đến chặn đường. Về vấn đề này, Li Yanming, một nhà bình luận thời sự về các vấn đề của Trung Quốc đang sống tại Hoa Kỳ, tin rằng ở một mức độ nhất định, Triệu đại diện cho dư luận Trung Quốc và là một mối đe dọa đối với ĐCSTQ.

Theo một dòng tweet của nhà báo độc lập Trung Quốc Gao Yu, ĐCSTQ đã thông báo cho gia đình Triệu phải chuyển ra khỏi ngôi nhà ở Bắc Kinh của ông. Gao Yu đã đăng những bức ảnh có liên quan trên Twitter và để lại lời nhắn: “Hôm nay là lễ Thanh Minh, những chiếc hộp đóng gói đồ đạc đều có trong mọi căn phòng của ngôi nhà mà gia đình Tử Dương đã sinh sống trong suốt 32 năm qua. Đây có phải là lễ Thanh Minh cuối cùng ở mảnh sân này không?”.

Tập quay trở lại hệ thống của Mao để tập trung hóa quyền lực

Ông Tập là lãnh đạo đảng thứ hai kể từ thời Mao Trạch Đông nắm giữ quyền lực của đảng, chính phủ và quân đội. Năm 2017, trong Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 19 của ĐCSTQ, “Tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong kỷ nguyên mới” đã được đưa vào hiến pháp đảng, đưa ông Tập trở thành nhà lãnh đạo đảng thứ hai có một hệ thống tư tưởng trong lịch sử ĐCSTQ. Ông được mệnh danh là "Tập Trạch Đông".

Chen Daoyin, một học giả chính trị ở Thượng Hải, tin rằng mặc dù Tư tưởng Tập Cận Bình đã được ghi vào hiến pháp đảng, nhưng thực tế cho thấy quyền lực thật sự của ông Tập chưa đạt đến đỉnh cao như của Mao.

Li Yanming chỉ ra rằng nếu Tập Cận Bình muốn hoàn toàn nắm giữ quyền lực, thì ngoài việc liên tục tấn công các lực lượng đối lập trong đảng thông qua chiến dịch chống tham nhũng, ông ta còn phải kiểm soát vững chắc hệ tư tưởng của quốc gia, và sự cai trị tập trung và độc đoán của Mao Trạch Đông chính là mô hình tốt nhất.

Về vấn đề này, Li Yanming nhận xét: “Tập Cận Bình phải từ bỏ những ý tưởng cải cách của Đặng Tiểu Bình nếu như ông ta muốn quay lại thời của Mao. Phát triển kinh tế sẽ giúp ĐCSTQ có được sự ủng hộ từ người dân, nhưng ĐCSTQ không được nhượng bộ chính trị. Mượn lời ông Tập nói vào cuối năm 2018, đó là: 'Chúng ta phải kiên quyết cải cách những gì nên và có thể thay đổi, chúng ta kiên quyết không cải cách những gì không nên và không thể thay đổi'”.

Trên thực tế, kế hoạch trở lại thời Mao của Tập Cận Bình đã được tiến hành. Ví dụ, vào ngày 15/9/2020, Tổng Văn phòng Ủy ban Trung ương ĐCSTQ đã ban hành “Ý kiến ​​về việc tăng cường công tác Mặt trận thống nhất của kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới”, yêu cầu các doanh nghiệp tư nhân phải luôn “nhạy bén về mặt chính trị”, khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân tham gia vào “cải cách sở hữu hỗn hợp”, chấp nhận mặt trận thống nhất và tham gia tích cực vào các chiến lược lớn, bao gồm tham gia vào sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.

Ngay từ ngày 20/9/2019, giới chức của Hàng Châu, nơi tập trung các công ty lớn của Trung Quốc, đã thông báo rằng họ sẽ triển khai 100 quan chức chính phủ tới 100 công ty bao gồm Alibaba, Hikvision Digital Tech, Geely Auto và Wahaha Group. Họ sẽ trở thành lứa đại diện đầu tiên về các vấn đề của chính phủ ở trong 100 công ty chủ chốt này.

Mặc dù Tập Cận Bình đã áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để chuẩn bị cho sự trở lại hoàn toàn thời Mao, nhưng liệu ông ta có thể được tái đắc cử tại Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của ĐCSTQ vào năm tới hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn. Nhà bình luận các vấn đề thời sự của NTD là Tang Jingyuan tin rằng, nếu ông Tập muốn xóa bỏ hoàn toàn đường lối của Đặng Tiểu Bình, thì cũng tương tự như việc chấm dứt quan niệm “thay phiên nhau làm lãnh đạo” của các gia đình quyền lực trong ĐCSTQ. Những gì mà ông Tập phải đối mặt sẽ là một cuộc phản công điên cuồng từ rất nhiều đối thủ chính trị.

Quan điểm được trình bày trong bài viết này là ý kiến ​​của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.

Thanh Hương

Theo Epoch Times tiếng Anh



BÀI CHỌN LỌC

Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình gửi đi tín hiệu 'quay trở lại thời đại Mao'