Trong những năm gần đây, thiền đã trở thành một xu hướng xã hội. Trong khi thiền, mặc dù bề ngoài cơ thể có vẻ bình tĩnh nhưng các gen trong cơ thể lại trải qua những thay đổi mạnh mẽ.
Thiền đang thịnh hành: 14% người Mỹ đang tập thiền
Từ cuối những năm 1970 đến những năm 1990, nhiều võ sư khí công Trung Quốc đã phổ cập các bài công pháp ra công chúng, và nhiều người Trung Quốc đã hình thành thói quen đến công viên vào buổi sáng để tập các bài tập.
Sau đó, khí công truyền bá từ Trung Quốc sang phương Tây, chẳng hạn như Pháp Luân Công, được truyền bá rộng rãi trên toàn thế giới. Hầu hết các môn khí công và yoga này đều có nguồn gốc từ Phật giáo. Các thiền sinh trước đây đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao tinh thần và tâm hồn, sau khi được truyền bá sang phương Tây, yếu tố tâm linh bị loại trừ, chỉ còn lại những điều chỉnh về thể chất, đây là môn yoga phổ biến nhất mà mọi người thường thấy hiện nay. Yoga đi sâu hơn một chút cũng sẽ nhấn mạnh đến thiền định, rèn luyện ý thức của con người, thay vì chỉ cải thiện sự cân bằng của cơ thể.
Thiền cũng ngày càng trở nên phổ biến ở phương Tây, một số chủ tịch công ty cũng tập thiền trong giờ nghỉ trưa để nâng cao hiệu quả công việc.
Một thống kê được thực hiện vào năm 2019 cho thấy 14% người Mỹ thực hành thiền định [1] .
Thiền đã trở thành một hiện tượng xã hội rất quan trọng, tại sao lại có hiện tượng này, và lợi ích của nó đối với con người là gì?
Thiền mang lại nhiều lợi ích, cải thiện sức khỏe của tim và não
Trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19, cũng có một số nghiên cứu cố gắng sử dụng thiền định để giúp bệnh nhân giảm bớt các di chứng hoặc tác dụng phụ của vaccine.
Các giáo sư tại Đại học California, San Francisco ngay từ năm 2020 đã nhận ra rằng tác động của Covid-19 đối với cơ thể con người là rất lớn, và nó sẽ làm tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể cùng một lúc, vì vậy nhiều người sẽ bị di chứng của Covid-19. Hai bác sĩ Juliet Morgan và Meghan Jobson đã bắt đầu nghiên cứu và phát hiện ra rằng thiền định có thể giúp bệnh nhân khỏi các triệu chứng. [2]
Vào năm 2021, Tổ chức Y tế Thế giới cũng đã đề cập đến thiền khi thảo luận về các phương pháp vật lý trị liệu phục hồi chức năng để đối phó với Covid-19. Có vẻ như đã có một mức độ đồng thuận quốc tế nhất định: Thiền rất hữu ích cho mọi người để phục hồi sau các tác dụng phụ của vaccine và di chứng của Covid-19.
Nghiên cứu y học phương Tây có 20 đến 30 năm kinh nghiệm về thiền định, và nhận thấy rằng thiền định có những lợi ích sau đây [3] :
1. Kích hoạt các vùng não cụ thể;
2. Tăng sự biến thiên nhịp tim;
3. Ức chế viêm nhiễm;
4. Tăng biểu hiện của telomerase và ảnh hưởng đến cơ chế lão hóa của cơ thể con người.
Các nhà nghiên cứu đã quan sát những thay đổi trong hoạt động của não trong quá trình thiền định thông qua hình ảnh não và các bài kiểm tra sóng não, và phát hiện ra rằng nhiều bộ phận của não được kích hoạt hiệu quả trong quá trình thiền định.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tâm lý Xã hội vào năm 2013 cho thấy rằng ngay cả 5 phút thiền cũng có tác dụng cải thiện sự biến thiên nhịp tim. Sự biến thiên nhịp tim cao cho thấy khả năng điều hòa tim mạnh mẽ [4] .
Hơn nữa, có các giai đoạn thiền khác nhau, và trải nghiệm thiền của đối tượng nghiên cứu cũng khác nhau, ví dụ như tác dụng của thiền lâu dài hay người tập không thường xuyên cũng khác nhau.
Các gen miễn dịch của con người được điều chỉnh đáng kể sau khi thiền định
Trong khi thiền định, cơ thể con người dường như tĩnh lặng, nhưng ở mức độ vi mô, cơ thể con người đang trải qua những thay đổi to lớn.
Một nghiên cứu quy mô lớn về bộ gen được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (PNAS) cho thấy thiền định có thể kích hoạt hệ thống miễn dịch của con người [5] .
Trong nghiên cứu này, các đối tượng sử dụng phương pháp thiền tập trung vào việc kích thích suy nghĩ và tiềm năng bên trong, hơn là vận động cơ thể và cân bằng cơ-xương.
388 đối tượng đã tham gia thực hành thiền 8 ngày. Các nhà nghiên cứu đã thu thập dữ liệu của họ ở 4 thời điểm khác nhau, 2 thời điểm trước khi thiền, sau 8 ngày thực hành thiền liên tục và 3 tháng sau khi thực hành thiền. Mẫu máu được sử dụng làm đối chứng.
Nghiên cứu cho thấy sau 8 ngày thiền định, nhiều gen trong cơ thể con người đã được điều chỉnh tăng lên đáng kể, và phạm vi tăng lên gấp 2 đến 4 lần.
Sau 3 tháng thiền định, sự điều hòa của một số gen trở lại gần mức trước khi thiền định, nhưng so với trước khi thiền định, vẫn còn một số gen vẫn được nâng cao. Điều này có nghĩa là hiệu quả của thiền là lâu dài, 8 ngày tập thiền vẫn có tác dụng tích cực sau 3 tháng, thật là bất ngờ.
Thiền kích hoạt mạnh mẽ các gen tăng cường miễn dịch
Các nhà nghiên cứu đã phân loại các gen theo vai trò liên quan của chúng và phát hiện ra rằng nhiều gen được điều chỉnh nhiều nhất sau khi thiền định có liên quan đến việc tăng cường miễn dịch và kháng virus.
Tổng cộng có 220 gen miễn dịch được điều chỉnh, trong đó 68 gen liên quan đến interferon và thuộc cơ chế miễn dịch bẩm sinh. 8 ngày thiền định có tác dụng tăng cường rất rõ ràng đối với khả năng miễn dịch tổng thể của cơ thể con người.
Nghiên cứu này nhằm phát hiện và phân tích máu ngoại vi, và kết quả được đưa ra là thiền có tác động đến khả năng miễn dịch toàn thân chứ không chỉ trên một cơ quan nào đó.
Nghiên cứu này cũng quan sát thấy rằng ngoài việc cải thiện các phản ứng kích hoạt interferon và miễn dịch vừa đề cập, thiền định còn có thể cải thiện khả năng dị hóa RNA của cơ thể.
Tác dụng chữa bệnh của thiền đối với các di chứng hậu COVID-19 và tác dụng phụ của vaccine
Liệu thiền có hiệu quả đối với những bệnh nhân có triệu chứng Covid-19 kéo dài hay bị tác dụng phụ của vaccine? Câu hỏi này liên quan đến thể lực, tiềm năng miễn dịch và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy rõ rằng một số gen rất quan trọng điều chỉnh hệ thống miễn dịch có thể được điều chỉnh bằng thiền định, bao gồm TRIM22, STAT1, STAT2. STAP2 có quan hệ mật thiết với interferon, nó có thể kết hợp với STAT1, kết hợp với cơ chế điều hòa interferon, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch bẩm sinh. TRIM22 cũng ảnh hưởng đến sự biểu hiện của γ-interferon. Thiền định có tác động tích cực đến những gen quan trọng này, vì vậy về tổng thể, thiền định chắc chắn sẽ giúp ích cho quá trình hồi phục của con người.
Nghiên cứu cũng chủ ý so sánh những người thiền định, bệnh nhân COVID-19 nhẹ và nặng. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng các chấm màu đỏ để đại diện cho sự điều chỉnh tăng của các gen liên quan đến cơ chế miễn dịch tự nhiên và kháng virus, và màu xanh lam để biểu thị sự điều hòa giảm. Các gen của những người ngồi thiền về cơ bản có màu đỏ, ngược lại, ở những người bị COVID-19 nhẹ và nặng, nhiều gen được biểu hiện bằng màu xanh lam, cho thấy bị tổn thương nghiêm trọng.
Nhiều gen liên quan đến kháng virus đã được cải thiện đáng kể, do đó, ngoài việc giúp phục hồi, thiền định còn có tác dụng tốt trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng và bệnh nặng.
Khí công, thái cực quyền, v.v. cũng thay đổi biểu hiện gen
Ngoài thiền định, các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng yoga, thái cực quyền và khí công đều có thể cải thiện sức khỏe của chúng ta ở các mức độ khác nhau.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Frontiers in Psychology đã phân tích toàn diện tác động của yoga, thái cực quyền và khí công đối với các cấp độ khác nhau của cơ thể con người, bao gồm những thay đổi trong epigenes, biểu hiện gen và phân tử sinh học. Người ta phát hiện ra rằng yoga, thái cực quyền và khí công có thể đóng một vai trò đa tầng trong việc chống oxy hóa, chống lão hóa, ngăn ngừa viêm nhiễm, ung thư và cải thiện khả năng miễn dịch. [6]
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng axit ribonucleic phân tử nhỏ (microRNA) để đồng thời phát hiện sự biểu hiện của nhiều gen ở người tập yoga và người đi bộ nghe nhạc thư giãn trong môi trường tự nhiên và so sánh chúng. Kết luận được đưa ra là: trong thời gian ngắn sau khi tập yoga, trong cơ thể người tập yoga có 97 gen được điều chỉnh, và mức độ biểu hiện tăng lên; trong nhóm đối chứng nghe nhạc và đi bộ, 24 gen đã tăng biểu hiện — 83 gen được điều chỉnh bổ sung khi tập yoga.
Đây không phải là một nghiên cứu quy mô lớn, chỉ phân tích một số lượng nhỏ các gen. Giờ đây, khi các công nghệ giải trình tự gen ngày càng trở nên tiên tiến hơn, người ta cũng hy vọng có thể thấy các phân tích quy mô lớn hơn về tác động của các phương thức chăm sóc sức khỏe truyền thống này đối với sự biểu hiện của gen.
Thanh Hương
Theo Epoch Times tiếng Trung
