Các tổ chức phi chính phủ như Học viện Dân chủ Trung Hoa Đài Loan cho biết, họ sẽ tiếp nối Hong Kong và tổ chức tiệc kỷ niệm 33 năm ngày 4/6 tại Đài tưởng niệm Tưởng Giới Thạch ở Đài Loan vào ngày 4/6 năm nay, “dân chủ chống toàn trị, thế giới cùng ủng hộ”.
"Nhiều người bị thương vào thời điểm đó. Nhiều người bị ép nát não, tóe máu và lòi ruột. Đó là một cảnh tượng kinh hoàng khắp nơi." - Rất nhiều năm sau, Đường Khải vẫn luôn ám ảnh một cơn ác mộng.
Đó là những gì mà ông đã chứng kiến vào sáng sớm ngày 4 tháng 6 năm 1989 tại Lục Bộ Khẩu, Bắc Kinh.
Vào đêm trước kỷ niệm 33 năm ngày 4 tháng 6, Đường Khải lần đầu tiên tiết lộ câu chuyện của mình với VOA. Khi đó, ông là sinh viên năm thứ hai của Đại học Thâm Quyến, và đã quyên góp được vài nghìn nhân dân tệ để đến quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh. "Tôi vừa đến quảng trường, và đã rất sốc... Cảnh tượng thực sự khiến tôi khóc."
Sau tiếng súng ngày 4 tháng 6, Đường Khải bỏ trốn, bị bắt, bị giam trong nhà tù Tần Thành, làm công nhân và kinh doanh nhỏ. Sau 30 năm, ông và gia đình trốn khỏi Trung Quốc và đến Hoa Kỳ, vì không chịu nổi sự quấy rối của an ninh nhà nước và bệnh trầm cảm.
Đường Khải nói: "Tôi đến Mỹ mới nhận ra rằng, khi không có an ninh quốc gia thì thoải mái nhường nào. Tôi chưa bao giờ nghĩ việc rời khỏi Trung Quốc lại dễ chịu như vậy. Rất tiếc, tôi rất tiếc vì đã ra đi quá muộn".
Trải nghiệm của Đường Khải không phải là duy nhất. Nó bắt nguồn từ phong trào ủng hộ dân chủ năm 1989 để tưởng nhớ Hồ Diệu Bang vào tháng 4 năm 1989. Vào thời điểm đó, hàng triệu công dân và sinh viên Bắc Kinh đã tập trung tại Quảng trường Thiên An Môn, cũng như sinh viên từ các trường cao đẳng và đại học trên toàn quốc đoàn kết với Bắc Kinh. Nhưng phong trào đòi dân chủ và tự do này đã bị những chiếc xe tăng gầm rú của ĐCSTQ trấn áp vào ngày 4 tháng 6.
Nhưng người Trung Quốc khắc ghi trong trái tim. Trong 33 năm, ĐCSTQ đã phong tỏa mọi sự thật về vụ thảm sát ngày 4 tháng 6 ở Trung Quốc.
Kể từ ngày 4 tháng 6 năm 1990, Gala Thắp nến ngày 4 tháng 6 đã được tổ chức hàng năm tại Công viên Victoria ở Hồng Kông, kéo dài trong 30 năm, để tưởng nhớ các nạn nhân, và có tới 180.000 người tham gia. Tuy nhiên, kể từ năm 2020, ĐCSTQ đã cấm tổ chức buổi lễ tại Công viên Victoria, và Hội liên hợp cư dân Hong Kong ủng hộ phong trào dân chủ yêu nước, đơn vị tổ chức buổi lễ, buộc phải giải tán, khiến lễ tưởng niệm ngày 4 tháng 6 tại Công viên Victoria đã biến mất khỏi Hồng Kông trong năm nay.
Đài Loan tiếp nối Công viên Victoria Hong Kong tổ chức lễ tưởng niệm ngày 4 tháng 6
Tuy nhiên, các tổ chức phi chính phủ như Học viện Dân chủ Trung Hoa Đài Loan cho biết, họ sẽ tiếp nối Hong Kong và tổ chức tiệc kỷ niệm 33 năm ngày 4/6 tại Đài tưởng niệm Tưởng Giới Thạch ở Đài Loan vào ngày 4/6 năm nay, “dân chủ chống toàn trị, thế giới cùng ủng hộ”.
Nhiều người Hong Kong có mặt trong chiến dịch chống dẫn độ trong hai năm qua, đã đến Đài Loan tiếp tục sứ mệnh "Công viên Victoria" của Hong Kong, để tưởng nhớ ánh nến ngày 4/6. Bà Lương nói với Đài Á Châu Tự do rằng, bà đã tham gia lễ kỷ niệm 30 năm ngày 4 tháng 6 ở Công viên Victoria, bà đã bật khóc và nghẹn ngào: "Những gì người Hồng Kông không thể làm được, chúng tôi sẽ làm được ở đây."
Hoàng Quốc Tài, một nghệ sĩ Hồng Kông sống lưu vong ở Đài Loan, nói: "Tôi không phải là người Bắc Kinh, tại sao tôi phải quan tâm đến Bắc Kinh vào năm 1989? Tôi không phải là người Tân Cương, tại sao tôi phải quan tâm đến các trại tập trung Tân Cương? Tôi không phải là người Đài Loan, tại sao tôi phải quan tâm đến Đài Loan? Bởi vì chúng ta là cộng đồng chung vận mệnh bị áp bức".
Lần này, khoảng 2.000 người đã tập trung tại lễ kỷ niệm ngày 4/6 ở Đài Bắc, quy mô lớn nhất trong những năm gần đây. Rất đông người dân Hong Kong đổ về, hô vang "Khôi phục Hong Kong, cách mạng thời đại". Vào khoảng 7:40 tối, họ đã dựng lại "cột sỉ nhục" của ĐCSTQ, mà đã bị tháo dỡ ở Hong Kong năm ngoái.
Ngô Nhân Hoa, một nhân chứng của vụ việc ngày 4/6, kể lại, chiếc xe tăng cán qua đội hình các sinh viên, ông quỳ xuống trước thi thể của nhiều nạn nhân, và thề sẽ không bao giờ quên họ. Sau khi trốn khỏi Trung Quốc, ông vẫn tiếp tục thu thập thông tin vụ thảm sát ngày 4 tháng 6.
Diệp Tử Dương, một người Hong Kong đã tham gia lễ tưởng niệm 13 năm ngày 4 tháng 6 tại Công viên Victoria, nói với Châu Á Tự do rằng, ý nghĩa lớn nhất của cuộc tập hợp này là, vẫn còn một cái gai trong mắt đối với ĐCSTQ: Cuộc tập hợp ngày 4 tháng 6 ở Công viên Victoria trước kia, và bây giờ Đài Loan đang tưởng niệm, có khái niệm về cộng đồng.
Năm đảng chính trị lớn cầm quyền ở Đài Loan, và các đảng đối lập đều đã ra thông cáo báo chí, hoặc tuyên bố tưởng niệm ngày 4/6. Tổng thống Thái Anh Văn của Trung Hoa Dân Quốc nói trên Facebook rằng, những biện pháp ngang ngược không thể xóa bỏ được ký ức, "Chúng ta cần đề cao các giá trị dân chủ, và kiên quyết ủng hộ lẫn nhau với các đối tác quốc tế có chung quan niệm dân chủ và tự do."
Lễ kỷ niệm toàn cầu nở rộ ở khắp mọi nơi
Việc ĐCSTQ đàn áp và cản trở Hong Kong cũng đã khiến nhiều thành phố trên thế giới tổ chức các sự kiện tưởng nhớ các nạn nhân ngày 4/6.
RFA đưa tin, các hoạt động kỷ niệm ngày 4/6 của Vương quốc Anh được tổ chức tại nhiều thành phố, bao gồm London, Kingston, Birmingham, Edinburgh, Leeds, Nottingham, Bristol và Manchester City.
"Nhưng có ước mơ sẽ không chết. Hãy nhớ dù mưa có ập đến như thế nào, thì tự do vẫn sẽ nở hoa." - Tiếng đàn, tiếng hát của ca khúc nổi tiếng “Hoa tự do” vang lên khắp nhà ga Quốc vương Luân Đôn.
Ở các nước châu Âu khác, cũng có lễ kỷ niệm ngày 4 tháng 6. Tại Prague, Cộng hòa Séc, vào lúc 2 giờ chiều ngày 4 tháng 6, Cột quốc tang được khánh thành. Nhiều thành phố ở Đức, bao gồm Berlin, Dusseldorf, Heidelberg, Frankfurt, Hamburg, Cologne và Munich, đều có các cuộc biểu tình vào ngày 4 tháng 6.
Tại thành phố Béziers ở miền nam nước Pháp, một bức tượng đã được làm để tưởng nhớ nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ngày 4 tháng 6 Lý Vượng Dương, và Văn phòng Đài Loan ở Provence đã được mời tham gia buổi lễ khánh thành.
Tại Vancouver và Toronto, Canada, lễ tưởng niệm ngày 4 tháng 6 được tổ chức lúc 7:00 tối theo giờ địa phương vào thứ Bảy. Tại Adelaide, Australia, sự kiện kỷ niệm được tổ chức trước Tổng lãnh sự quán Trung Quốc lúc 5:00 chiều theo giờ địa phương vào thứ Bảy; tại Auckland, New Zealand, sự kiện kỷ niệm được tổ chức lúc 5:30 chiều theo giờ địa phương vào thứ Bảy.
Tại Tokyo, Nhật Bản, ngoài cuộc biểu tình trước đại sứ quán Trung Quốc lúc 10 giờ sáng thứ Bảy, còn có một buổi lễ tưởng niệm tại lối ra phía nam của ga Shinjuku lúc 6 giờ chiều.
Tại Hoa Kỳ, người Trung Quốc đã tập trung tại Lãnh sự quán Trung Quốc ở New York, Lãnh sự quán Trung Quốc ở Washington, San Francisco, California, Los Angeles và các thành phố khác để tổ chức các hoạt động "Đừng quên ngày 4 tháng 6".
Lễ kỷ niệm trực tuyến toàn cầu: Chiến đấu và chiến thắng ĐCSTQ, trở lại quảng trường Thiên An Môn
Ngoài ra, “Lễ kỷ niệm 33 năm Ngày 4/6 của Mạng lưới Toàn cầu 2022” đã được tổ chức vào tối ngày 4 thông qua video trực tuyến, với chủ đề “tuân thủ tinh thần ngày 4 tháng 6 và thúc đẩy dân chủ hiến định”.
Hãng thông tấn Trung ương (Đài Loan) đưa tin, mục sư nhân quyền người Đức Roland Kuhne đã thắp nến sau lời phát biểu khai mạc, nói rằng ngoài việc tưởng niệm các nạn nhân của ngày 4 tháng 6, ngọn nến cũng nên được sử dụng để chiếu sáng nền dân chủ của Hong Kong, cũng như thắp sáng những ngọn nến cho những nhân sĩ bị bắt như cựu phó chủ tịch Hội liên hợp cư dân Hong Kong ủng hộ phong trào dân chủ yêu nước, Trâu Hạnh Đồng, cựu chủ tịch Hội liên hợp cư dân Hong Kong ủng hộ phong trào dân chủ yêu nước Lý Trác Nhân, người sáng lập Hong Kong Next Media Lê Trí Anh, và những người khác, cũng như thắp sáng cho những người Đài Loan không cúi đầu trước ĐCSTQ.
Vương Đan, thủ lĩnh của phong trào sinh viên năm 1989, kêu gọi chống ĐCSTQ “Máu người không phải là nước, và không thể chảy vô ích. Vết thương lịch sử, không được để bị quyền lực dối trá và máu lạnh che đậy. Những hy sinh của học sinh sinh viên không được bị lãng quên. Đó đều là tiêu chuẩn đạo đức tối thiểu mà một người Trung Quốc có lương tâm nên có".
Vương Quân Đào, một nhà hoạt động dân chủ Trung Quốc sống tại Hoa Kỳ, nói rằng, mỗi năm vào sự kiện ngày 4 tháng 6, ông đều có nhiều cảm xúc , cảm thấy rất đau buồn, ông luôn suy nghĩ về "làm thế nào để giành lại Quảng trường Thiên An Môn". Ông nhấn mạnh rằng, cách tốt nhất để tưởng nhớ ngày 4/6 là hành động và giành lại những gì đã mất.
Ngụy Kinh Sinh, chủ tịch Hội nghị liên tịch hải ngoại của Phong trào Dân chủ Trung Quốc, nói rằng, mặc dù nhiều người Trung Quốc không dám nói ra sự thật, nhưng ông tin rằng, những người già và trung niên có suy nghĩ tiêu cực về ĐCSTQ. Vụ phụ nữ bị xích sắt gần đây, chính sách zero Covid, kinh tế suy thoái, v.v., xã hội Trung Quốc đang dấy lên một phong trào phản kháng lớn hơn, và những người ở nước ngoài nên phối hợp với nhân dân Trung Quốc để chống lại ĐCSTQ.
Đại Minh
Theo Epochtimes