Vệ sinh của người xưa - Lông là "không văn minh"

Phụ nữ thường loại bỏ lông mu vì cả lý do thẩm mỹ lẫn vệ sinh. Khi đến các nhà tắm công cộng, họ không muốn bị chấy...

Người Hy Lạp tin rằng vệ sinh là “Nghệ thuật của Sức khỏe”. Từ “vệ sinh” bắt nguồn từ Hygieneia - là tên của nữ thần sức khỏe. Hygieneia là con gái của thần y học Asclepius, và là cháu nội của thần Apollo. Đối với các bác sĩ Hy Lạp cổ đại, họ cống hiến toàn bộ các trường học cho “nghệ thuật sức khỏe”.

Người Hy Lạp tin rằng cơ thể con người chịu ảnh hưởng của bốn yếu tố: đất, nước, lửa, khí - hay còn gọi là tứ đại. Mật vàng, mật đen, đờm và máu được cho là nguyên nhân gây bệnh. Bằng cách khôi phục “sự cân bằng” cho cơ thể, người Hy Lạp tin rằng họ có thể duy trì sức khỏe và chống lại bệnh tật.

Nước nóng có quyền năng chữa bệnh

Louisa Gouliamaki/AFP via Getty Images

Đối với người Hy Lạp, thần thánh liên hệ chặt chẽ với tự nhiên. Và không có gì ngạc nhiên khi họ kết nối nước nóng với khả năng chữa bệnh. Nhiều suối nước nóng của họ nằm cạnh các đền thờ. Các triết gia như Plato và Hippocrates cũng lưu ý rằng tắm nước nóng làm dịu cơ và các bệnh ngoài da.

Các nhà tắm thường đứng cạnh các nhà thi đấu để giúp hồi phục cho các vận động viên sau khi tập luyện. Người Hy Lạp dành riêng những suối nước nóng đặc biệt để chữa một số bệnh riêng biệt. Họ sẽ ngâm mình trong bồn tắm với nguyệt quế, hoa oải hương và muối Epsom như một phương pháp để trị liệu.

Lông là "Không văn minh"

Christophel Fine Art/Universal Images Group via Getty Images

Người Hy Lạp cổ đại không muốn có lông trên cơ thể, đặc biệt là phụ nữ. Đàn ông và phụ nữ sử dụng dao cạo làm từ đá lửa hoặc đồng. Một số người trộn sáp ong với đường để tạo sáp và dùng nó để tẩy lông. Nếu tất cả các phương pháp thất bại, họ sẽ nhổ.

Phụ nữ thường loại bỏ lông mu vì cả lý do thẩm mỹ lẫn vệ sinh. Khi đến các nhà tắm công cộng, họ không muốn bị chấy. Chỉ có mái tóc được giữ lại, nhưng nhiều người trong giới thượng lưu đã cạo mặt.

Phòng tắm hơi Laconica

Unsplash/Patrick Hendry

Phòng tắm hơi Laconica là những phòng hình tròn với mái hình nón. Người Hy Lạp sẽ nung đá cho thật nóng và đặt chúng dưới sàn nhà, họ sử dụng những cây chĩa để thả chúng vào nước. Đôi khi, họ đốt nguyệt quế, bách xù, linh sam hoặc thông để có được hương thơm.

Người Hy Lạp đổ nước lên trên những tảng đá nóng đó để tạo ra hơi nước. Và để kích thích tiết mồ hôi, đôi khi họ sẽ thoa trà làm từ bạc hà hoặc hoa cơm cháy lên cơ thể. Giống như phòng tắm hơi, Laconica là những phòng tắm công cộng.

Thông thường, họ không sử dụng xà phòng

Sepia Times/Universal Images Group via Getty Images

Ngày nay chúng ta dùng xà phòng để tắm rửa, nhưng người Hy Lạp cổ đại không có xà phòng. Thay vào đó, họ chà xát cơ thể mình bằng một khối đất sét, đá bọt, cát hoặc tro. Sau đó, họ sẽ ngâm mình trong dầu ô liu.

Người Hy Lạp sử dụng một cái cạp bằng kim loại, được gọi là strigil, để loại bỏ các ghét và da chết. Sau đó, họ sẽ ngâm mình trong bồn tắm. Bởi vì tắm là một thử thách như vậy, người Hy Lạp hiếm khi đến thăm các nhà tắm công cộng.

…Nhưng họ có thể đã tạo ra xà phòng

Liz west/Flickr

Có một số bằng chứng cho thấy người Hy Lạp đã tạo ra xà phòng. Trong tàn tích của Pompeii, các nhà khảo cổ đã khai quật thấy các nhà máy sản xuất xà phòng. Xà phòng đầu tiên có từ 2800 năm TCN, trong thời kỳ Babylon. Người xưa thường dùng xà phòng để vệ sinh dụng cụ thay vì tắm rửa.

Các nhà sản xuất xà phòng trộn tro và nước để tạo ra một chất có tính kiềm, kali. Sau đó, họ sẽ kết hợp chúng với mỡ và dầu động vật để làm chất tẩy rửa. Mặc dù xà phòng đã xuất hiện khắp Hy Lạp, nhưng chúng không phổ biến để tắm rửa.

Bộ phận khác nhau sử dụng loại nước hoa khác nhau

Universal History Archive/Universal Images Group via Getty Images

Người Hy Lạp cổ coi trọng nước hoa và nhiều công thức pha chế của họ bắt nguồn từ đô thành Crete. Họ đã sử dụng loại nước hoa khác nhau cho những bộ phận khác nhau trên cơ thể. Ví dụ: họ sẽ thoa lá kinh giới lên tóc, bạc hà lên cánh tay, dầu oregano lên chân, v.v..

Với người Hy Lạp, nước hoa không chỉ dành cho những dịp đặc biệt. Họ tin rằng mùi hương dễ chịu sẽ xua đuổi tà ma. Trong lễ tang, nhiều người Hy Lạp được chôn cùng một lọ nước hoa để có thể sang thế giới bên kia một cách yên bình.

Kem dưỡng da cổ đại khác với ngày nay

Patrick Landmann/Getty Images

Người Hy Lạp cổ đại muốn có làn da mềm mại, nhưng họ không sử dụng các thành phần giống như chúng ta sử dụng ngày nay. Thông thường, họ thoa dầu ô liu hoặc mật ong lên khắp cơ thể. Những thành phần này đã có một số giá trị khoa học; mật ong có thể làm da hồi phục và dầu ô liu dưỡng ẩm cho da.

Mật ong và dầu ô liu được cho là làm sáng da, mặc dù điều này chưa được chứng minh. Dầu ô liu được coi là thiêng liêng; người Hy Lạp tin rằng những quả ô liu đầu tiên có nguồn gốc từ Athens, vì vậy họ sử dụng nó để làm sạch bản thân trước khi bắt đầu một nghi lễ.

Chế độ ăn uống được coi là một phần của vệ sinh

Eric Lafforgue/Art in All of Us/Corbis via Getty Images

Bởi vì người Hy Lạp tin vào sức khỏe toàn diện, nên chế độ ăn uống đương nhiên là một phần của “vệ sinh”. Các bác sĩ đã đưa ra các hướng dẫn chi tiết về thời điểm ăn và cách nấu thức ăn. Họ cẩn thận xem xét việc sưởi ấm, giữ ẩm, nướng, và nấu ăn.

Sự khác biệt giữa vệ sinh và chế độ ăn uống đã bị xóa nhòa ở Hy Lạp cổ đại. Đối với một số bệnh cụ thể, các bác sĩ sẽ kê một số loại thực phẩm riêng. Chế độ ăn “sạch” được thiết kế để làm sạch cơ thể. Trên thực tế, từ vệ sinh đã được sử dụng cho các hoạt động y tế từ thời Trung cổ.

Họ làm sạch răng bằng cành cây

gaborfejes/Pixabay

Bàn chải đánh răng đã có từ 3.000 năm TCN ở Ai Cập cổ đại. Giống người Ai Cập, người Hy Lạp dùng cành cây để cạo sạch răng. Những người khác sẽ quấn ngón tay của họ bằng bông để có trải nghiệm đánh răng thoải mái hơn.

Kem đánh răng của người Hy Lạp cổ đại khá khác so với chúng ta ngày nay. Họ đã cải tiến công thức nguyên bản của người Ai Cập - chế biến từ móng bò xay, nhựa cây, đá bọt và vỏ trứng. Người Hy Lạp bổ sung đã thêm xương nghiền và vỏ hàu để tạo ra một loại kem đánh răng mài mòn. Họ không đánh răng hàng ngày.

Trần Anh
- Theo PastFactory.