Không phải khi bạn trở thành một người cha về mặt thể chất, con cái của bạn sẽ tự nhiên gần gũi bạn, yêu bạn và tôn trọng bạn. Nếu muốn con trở nên nổi bật và thành công, người cha phải tu dưỡng bản thân thật tốt và là người hướng dẫn tốt cho con trẻ.
Hai ngày trước, tôi đã nhìn thấy một cảnh tượng như vậy trong khoa mắt của bệnh viện.
Một ông bố quát mắng một đứa bé trai bảy tám tuổi khiến nó khóc òa: "Đã bảo mày không được nghịch điện thoại mà, chơi nữa đi, mắt mày bây giờ nhìn không rõ nữa rồi!".
Cậu bé trả lời với vẻ không tin nổi: "Vậy sao bố ngày nào cũng chơi Tik Tok trên điện thoại? Hôm nào cũng bắt con học, bố có tự học không?".
Hai bố con không chịu nhượng bộ nhau: "Tao là bố của mày, trẻ con không được đi so sánh với người lớn?" "Bố còn không lo được cho mình, sao lại đi quản con?".
Nghe cuộc cãi vã của hai bố con ấy, tôi không khỏi nghĩ đến một câu: cha nào con nấy. Cũng trong bệnh viện ấy, một ông bố khác lại được mọi người hết lời khen ngợi.
Trên lối đi nhiều người qua lại, người cha nắm tay con trai đi dạo, vừa đi vừa trò chuyện vui vẻ, không dùng điện thoại di động, rồi hai cha con ngồi xuống ghế đá, người bố lấy cuốn sách mang theo bên người ra đọc. Suốt hai tiếng đồng hồ, người bố không hề đụng đến điện thoại. Chịu ảnh hưởng của bố, cậu con trai ở bên cạnh cũng nghiêm túc đọc sách.
Mấu chốt của giáo dục trước hết nằm ở tự giáo dục
Ở Trung Quốc, người cần được giáo dục nhất không phải là trẻ em mà chính là cha mẹ. Trong một gia đình, người cha là khuôn mẫu cho hành vi và thói quen của đứa trẻ, là ánh sáng dẫn đường cho con đường trưởng thành của đứa trẻ và là trụ cột sức mạnh cho thế giới tinh thần của đứa trẻ.
Những gì người cha biểu hiệu ra sẽ cho chúng ta biết tương lai của đứa trẻ sẽ trông như thế nào. Nếu người cha không thể quản lý bản thân tốt, nhiều khả năng việc giáo dục cho đứa trẻ sẽ là vô ích.
Một người bạn giáo viên đã nhiều năm trong ngành từng chia sẻ một câu chuyện. Trong lớp cô có một cậu bé trông sáng sủa, thông minh nhưng lại đầy rẫy những thói hư tật xấu.
Sau nhiều cân nhắc, cô quyết định đến nhà cậu học trò này chơi, hy vọng có thể giao tiếp tốt với bố mẹ cậu ấy.
Vấn đề đầu tiên mà bạn tôi chia sẻ với bố mẹ cậu bé là: cậu bé luôn thích cắt ngang lời cô giáo trong lớp, tư thế ngồi của cậu luôn lắc lư.
Cô giáo chưa kịp nói xong, bố cậu bé đã cắt ngang: "Cô nói nó ở lớp như nào thế? Cô có nhìn thấy tận mắt chưa hay chỉ nghe giáo viên khác phản ánh vậy?".
Trong suốt buổi nói chuyện, người bố đung đưa chân theo nhiều cách khác nhau. Cách giao tiếp, nét mặt và động tác này, cô giáo đều cảm thấy quá quen thuộc. Cô giáo sau đó đã đưa ra phản hồi: Cậu bé thích chửi thề, tính tình hung bạo và hay tranh cãi với người khác.
Sau khi nghe điều này, người bố lấy tay đập mạnh xuống bàn và nói lớn: "Chết tiệt, cái thằng nhóc này, lát nữa về tôi sẽ cho nó một bài học".
Khi cô giáo nói rằng cậu bé làm bài rất cẩu thả và chữ viết rất cẩu thả, ông bố này lại phàn nàn nhiều hơn: "Cô giáo à, kỳ thực tôi cũng đã cho nó đi luyện chữ đẹp, luyện cả thư pháp, cho nó học cái nọ cái kia, tan học về là cho nó đi học thêm để nó tốt hơn, nhưng đứa trẻ này làm tôi thất vọng quá, nó đã tiêu tốn của tôi bao nhiêu tiền mà học lại ngày càng sa sút….”
Bạn tôi không thể không hỏi, bố có cùng học với con ở nhà không? Ông bố trông có vẻ ngạc nhiên: "Tuổi này rồi, còn phải học cái gì nữa? Chẳng lẽ tôi lại phải học với nó?".
Tất cả các vấn đề ở đứa trẻ đã tìm thấy câu trả lời ở người cha.
Bạn tôi bất lực than thở rằng đứa trẻ đã không thể hiện được gì và ảnh hưởng quá nhiều từ cha mình.
Một nhà tâm lý học nổi tiếng từng chỉ ra rằng hầu hết những thiếu sót của con cái đều đến từ người cha của chúng.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vai trò của người cha có tác động không thể thay thế đối với việc học tập, nhân cách, tình cảm, phẩm chất và ý thức giá trị của trẻ. Một người cha, nếu anh ta phóng túng, đừng mong con mình có kỷ luật; đừng buộc tội con bạn thiếu giáo dục nếu hành vi và thói quen của bạn thiếu chuẩn mực; nếu tầm nhìn của bạn không đủ rộng, đừng trách đứa trẻ thiển cận.
Hình mẫu của người cha trong gia đình, ẩn chứa tương lai của đứa trẻ.
Vì vậy, thay vì loay hoay tìm ra phương pháp dạy con, trước hết người cha hãy thay đổi chính mình.
Giáo dục con cái tốt nhất chính là nhìn vào bản thân mình
Nhà giáo dục Suhomlinski từng nói: "Mỗi người cha đều là một sứ giả. Chỉ khi sứ giả không ngừng học hỏi và sửa đổi những quan niệm và tính cách của chính mình thì những đứa con mà ông ấy nuôi dưỡng mới có thể đứng độc lập giữa đám đông".
Thay vì liên tục thúc giục sau lưng con, điều mà người cha nên làm là đi trước mặt con, thẳng lưng làm gương.
Kiềm chế tính nóng nảy, uốn nắn tính cách tốt cho trẻ.
Hiệp hội nghiên cứu của Đại học Cambridge, Anh đã tiến hành một thí nghiệm về mối quan hệ giữa di truyền và tính cách, kết quả cho thấy:
“Trí thông minh của trẻ chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ mẹ, trong khi tính cách của chúng chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ cha. Một người cha có tính tình nhẹ nhàng, thích khen con sẽ giáo dục con tự tin, lạc quan và mạnh mẽ hơn”.
Tâm trạng ôn hòa của bố giống như ngọn hải đăng soi đường con đi về phía trước, luôn có thể mang đến ánh sáng và sức mạnh cho con.
Trong phim truyền hình "Ngày của chúng ta", Vương Tiên Bình là một người cha như vậy.
Con gái Vương Tuyết Hoa của anh từ nhỏ đã nghịch ngợm, quậy phá khắp nơi, anh không bao giờ tức giận mà luôn kiên nhẫn giáo dục con gái.
Con gái anh học hành không thông minh, không biết làm văn, không giỏi toán, anh không bao giờ vội nóng giận mà luôn động viên con: “Tuyết Hoa là hoa tướng quân, chỉ là hoa tướng quân nở muộn".
Ngay cả khi cô giáo mời phụ huynh đến trường, anh cũng không tức giận mà lập tức đứng lên nói bênh vực con gái.
Vì sự đối xử dịu dàng của cha cô, mặc dù điểm số của Vương Tuyết Hoa không tốt, nhưng điều đó không ảnh hưởng đến việc cô trở thành một cô gái tự tin. Nhờ có cha, Vương Tuyết Hoa đã trở thành một "mặt trời nhỏ" hoạt bát, vui vẻ, chính trực và tốt bụng.
Sự nóng nảy của người cha sẽ ngấm ngầm vào thái độ sống của đứa trẻ và trở thành một phần nhân cách của đứa trẻ. Một người cha có thể kiểm soát tốt tính nóng nảy của mình có thể dạy con cái cách quản lý cảm xúc của chúng.
Yêu cầu tính tự giác để trẻ tiến bộ
"Vua truyện cổ tích" Trịnh Uyên Khiết luôn tuân thủ một nguyên tắc khi giáo dục con cái: học từ cha trước, học thầy giáo sau. Ông từng kiên quyết thức dậy lúc 4:30 mỗi ngày để viết 6.000 từ và không ngừng viết trong 36 năm.
Cô con gái hỏi ông sao dậy sớm thế. Ông nói: "Hãy làm những việc quan trọng nhất trước, để ngày đó trôi qua dễ dàng hơn, nếu không sẽ không có gì cả".
Với cách dạy này, ngay từ ngày đầu tiên đi học tiểu học, việc đầu tiên con gái ông làm khi đi học về là làm cho xong bài tập về nhà mà không sao nhãng, sau đó mới làm việc khác.
Trong suốt thời gian qua, ông chưa bao giờ nói với con gái mình: "Con phải học hành chăm chỉ", mà luôn tự nhủ: "Trịnh Uyên Khiết, ngươi phải làm việc chăm chỉ". Ông không ngừng viết lách, kiên quyết học tập và cố gắng sống hết mình để làm gương cho con gái.
Bị ảnh hưởng bởi cha, cô con gái nói: "Chỉ khi tôi trở thành số một trong trường, tôi mới có thể được coi là con gái thực sự của Trịnh Uyên Khiết”. Cuối cùng, con gái ông đã trúng tuyển vào 6 trường đại học danh tiếng với điểm số tốt nhất trường.
Đúng là: Cha là người thầy tốt nhất cho con.
Một đứa trẻ có kỷ luật tự giác xuất sắc thường được bao quanh bởi một người cha tự chủ, người luôn cố gắng hết sức để hỗ trợ cho nó.
Vì vậy, khi con bạn lười biếng và không tìm cách tiến bộ, bạn cũng có thể im lặng, và hãy chứng minh con đường sống của chính mình cho con bạn. Cha đúng thì con mới đúng.
Đảm nhận vai trò “người cha” và cho con một môi trường trưởng thành hạnh phúc.
Một người cha từng hỏi giáo sư thần kinh học nổi tiếng Medina: "Giáo sư, nói cho tôi biết, làm thế nào tôi có thể giúp con trai tôi vào Đại học Harvard?" Medina trả lời: "Từ giờ trở đi, anh hãy về nhà và yêu thương vợ của mình".
Vì tâm trạng của vợ càng ổn định thì tâm trạng của gia đình càng ổn định, chỉ số hạnh phúc của cả nhà sẽ tăng cao, điểm số của con cái đương nhiên sẽ tốt hơn.
Sự hiện diện của người cha là cách giáo dục tốt nhất cho con cái và là chìa khóa để một gia đình ngày càng tốt đẹp hơn.
Vì vậy, cha cũng có thể sử dụng thời gian dành chơi điện thoại, chơi điện tử, ăn uống giao lưu với bạn bè để cùng mẹ làm việc nhà, cho mẹ sự quan tâm, hỗ trợ, giúp đỡ, thấu hiểu, thông cảm và hy vọng.
Gánh nặng trên vai mẹ bớt đi, nụ cười trên môi nhiều hơn, tấm lòng tràn đầy, mẹ sẽ tự nhiên trả lại cho con bầu không khí gia đình đầm ấm, hòa thuận, hạnh phúc.
Loại hoàn cảnh này có thể khiến các chàng trai bé nhỏ trở nên có trách nhiệm hơn khi lớn lên và giúp các cô gái có thể tự tin tỏa sáng hơn khi trưởng thành.
Quản lý lời nói và hành động của bản thân sẽ nuôi dưỡng hành vi tốt cho trẻ.
Một nhà giáo dục người Anh từng nói: Lời nói và việc làm của người cha là người thầy thầm lặng, hình mẫu ấy ý thức hay vô thức sẽ ảnh hưởng tinh tế đến đứa trẻ.
Muốn nuôi dạy con ngoan, người cha phải làm gương, nghiêm khắc yêu cầu bản thân mọi lúc, mọi nơi, trong mọi việc và làm gương cho con. Con cái không nghe theo nguyên tắc của cha chúng, mà bắt chước mọi hành động của cha chúng.
Nếu người cha có thể thường xuyên sửa đổi thái độ sống và cải thiện thói quen hành vi của mình, đứa trẻ sẽ tự nhiên theo bước chân của cha mình để trở nên tử tế và hướng thượng.
99% thành công của con đến từ 1% sự thay đổi của bố
Theo tâm lý giáo dục, vai trò của người mẹ là mang lại cảm giác an toàn, còn người cha là hình mẫu cho việc hình thành các năng lực và giá trị quan trọng của trẻ.
Ảnh hưởng của một người cha đối với một đứa trẻ không phải là những gì bạn nói, mà là những gì bạn làm. Hành vi của chính người cha có ý nghĩa rất lớn đối với đứa trẻ.
Có một câu chuyện ngắn như vậy: Có một người cha thích uống rượu, ngày nào ông cũng đến quán rượu trong thị trấn uống rượu. Một hôm tuyết rơi dày đặc, ông ta ngâm nga như thường lệ rồi đi về phía tửu quán, đang đi bỗng cảm thấy có người đi theo mình.
Nhìn lại, hóa ra là đứa con trai nhỏ của mình, nó đã đi theo dấu chân của người bố và hét lên một cách phấn khích: "Bố nhìn xem, tuyết dày như thế nào, và con đang giẫm lên dấu chân của bố!".
Lời nói của con trai khiến ông bị sốc và ông nghĩ: Nếu mình đến quán rượu, con trai mình sẽ nối bước mình và tìm đến quán rượu.
Vì vậy, người cha đã thay đổi lộ trình và đi bộ đến thư viện ở cuối thị trấn. Kể từ đó, người cha từ bỏ thói quen uống rượu và không bao giờ đến quán rượu nữa.
Chúng ta thường nói rằng thời điểm tốt nhất để trồng cây là mười năm trước. Giáo dục cũng vậy, chỉ cần người cha sẵn sàng làm gương tốt cho con thì việc thay đổi con không bao giờ là quá muộn.
Bởi vì cách tốt nhất để một đứa trẻ lớn lên là sao chép con người của bạn ngày hôm nay.
Vì vậy, trước khi yêu cầu con trở thành "con nhà người ta", các ông bố hãy nên trở thành "bố nhà người ta" trước.
Nếu bạn đi một bước nhỏ, con bạn có thể tiến một bước lớn. Nếu bạn thay đổi một chút cho con bạn, đứa trẻ sẽ trả ơn bạn rất nhiều.
Theo Vương Hòa - Aboluowang
Lý Ngọc biên dịch
