Trong quá trình trưởng thành của một đứa trẻ, không thể thiếu những lần mắc lỗi. Tại thời điểm này, nếu cha mẹ có thể giáo dục con cái đúng cách và để đứa trẻ nhận ra lỗi lầm của mình, sẽ có thể giúp ích rất nhiều.
Tuy vậy, mặc dù giáo dục trẻ em là quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể phê bình trẻ bất cứ lúc nào. Vào bốn thời điểm sau đây, cha mẹ không nên chỉ trích trẻ em.
1. Khi đi ra ngoài vào buổi sáng
Thiệu Ung, thi nhân nổi tiếng thời Bắc Tống từng nói “Nhất nhật chi kế tại vu thần”, ý rằng lập kế hoạch cho một ngày, khởi đầu từ sáng sớm.
Điều rất quan trọng đối với trẻ em là chào đón một ngày với tâm trạng vui vẻ. Vì vậy, cha mẹ nên nói lời tạm biệt với con một cách tình cảm, thay vì để con nổi giận từ sáng sớm.
2. Khi ăn cùng nhau
Hiện tại có không ít gia đình vì để được ‘trả lương gấp đôi’, nhiều phụ huynh thường không có thời gian để đồng hành cùng con cái, vì vậy họ muốn giáo dục con bất cứ khi nào họ có cơ hội, ngay cả trong bữa ăn.
Tuy nhiên, nếu cha mẹ làm như vậy, nó sẽ ảnh hưởng đến cảm giác ăn uống của trẻ và phá hủy khoảng thời gian ấm áp của gia đình. Điều này khiến trẻ cảm thấy rằng ăn cơm cùng bố mẹ là một điều không vui, như vậy sẽ ngày càng ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ.
Người xưa có câu “Không dạy con trước giờ ăn, không dạy vợ trước giờ ngủ” chính là vì lý do như vậy!
-
- Các bậc cha mẹ không nên giáo dục con trong bữa ăn, hãy tạo cho bé có không khí vui vẻ khi dùng bữa bên gia đình. (Ảnh: Shutterstock)
3. Khi tính khí của cha mẹ trở nên tồi tệ hơn
Mọi người đều muốn trút giận khi họ đang ở trong một tâm trạng tồi tệ, và cha mẹ cũng không ngoại lệ. Thật dễ dàng để dùng miệng mà mắng người khác, nhưng làm vậy cuối cùng sẽ làm tổn thương đứa trẻ và làm hỏng hình ảnh của cha mẹ. Tại thời điểm này, hãy cố gắng nhẫn nhịn và chờ đến lúc ‘tâm bình khí hòa’ mới lên tiếng.
4. Khi xảy ra xung đột trực tiếp
Chẳng hạn, đứa trẻ nói rằng nó sẽ hoàn thành bài tập xong lúc 10h tối, nhưng mãi đến 11h vẫn thấy loay hoay với cuốn truyện. Chắc rằng hầu hết các bậc cha mẹ sẽ tức giận khi phát hiện ra điều này. Nhưng nếu bạn mở miệng quát mắng vào lúc này, rất dễ xảy ra xung đột. Tốt hơn là để trẻ đi ngủ trước, và sau đó lắng nghe lời giải thích của trẻ vào ngày hôm sau.
Điều này có một lợi thế khác, bởi vì trong quá trình cha mẹ thể hiện sự khoan dung và rộng lượng, sẽ khiến đứa trẻ nhận ra việc không giữ lời hứa của chúng và chúng sẽ cải thiện vào lần sau.
Người xưa phê bình giáo dục trẻ nhỏ cũng giảng về thời gian
Không chỉ thời hiện đại, mà từ thời xa xưa, cổ nhân đã rất đặc biệt chú trọng đến thời gian phê bình giáo dục con trẻ. Bởi vì họ cho rằng, khi những người trẻ tuổi và người có địa vị thấp hèn mắc lỗi, thì không nên quở trách đổ lỗi.
Trần Kế Nho, văn học gia, thư họa gia đời nhà Minh cho rằng đối với những người nhỏ tuổi hoặc có địa vị thấp hèn, khi trách cứ cần phải thận trọng nhún nhường. Ông cũng đưa ra 7 tình huống sau đây không nên phê bình trẻ nhỏ:
- Đối chúng bất trách: Nghĩa là trước chỗ đông người không nên phê bình con trẻ.
- Quý hối bất trách: Khi đứa trẻ đã hối hận và xấu hổ về hành vi của mình, thì không nên chỉ trích và đổ lỗi cho chúng nữa.
- Mộ dạ bất trách: Đừng phê bình trẻ vào ban đêm, để tránh tâm tình đứa trẻ không tốt và không thể ngủ.
- Chính ẩm thực bất trách: Đang trong lúc ăn cơm thì không nên chỉ trích con trẻ.
- Chính hoan khánh bất trách: Trong khi mọi người đang vui vẻ thì không nên chỉ trích con trẻ.
- Chính bi ưu bất trách: Khi cảm thấy buồn đau thì không nên chỉ trích đứa trẻ.
- Tật bệnh bất trách: Khi bạn bị bệnh, hãy nhớ đừng trách mắng con trẻ.
-
- Khi đứa trẻ đã hối hận và xấu hổ về hành vi của mình, thì không nên chỉ trích và đổ lỗi cho chúng nữa. (Ảnh: Shutterstock)
-
Cách phê bình đúng
Bậc làm cha mẹ chúng ta, muốn giáo dục con cái, nên nhớ nắm bắt 5 nguyên tắc sau đây, bạn sẽ nhận được kết quả tốt hơn rất nhiều.
- Giọng nói trầm
Để chỉ trích trẻ cần có giọng nói thấp hơn bình thường, giọng nói "thấp nhưng mạnh mẽ" này sẽ dễ dàng thu hút sự chú ý của trẻ và cũng sẽ khiến trẻ chú ý hơn khi nghe những gì bạn nói. "Cách đối xử lạnh" ở mức độ thấp này thường có hiệu quả tốt hơn khiển trách lớn tiếng.
- Im lặng
Khi một đứa trẻ làm điều gì đó sai, nó sợ bị cha mẹ trách móc. Nếu chúng bị cha mẹ trách móc như chúng nghĩ, đứa trẻ sẽ cảm thấy nhẹ nhõm, và sẽ không quan tâm đến lỗi lầm của mình. Ngược lại, nếu cha mẹ im lặng, tâm lý trẻ con sẽ cảm thấy lo lắng, “không thoải mái", và sau đó suy nghĩ về những sai lầm của mình.
- Gợi ý
Khi trẻ mắc lỗi, nếu cha mẹ có thể tâm bình khí hòa hướng dẫn trẻ mà không trực tiếp chỉ trích lỗi lầm, trẻ sẽ nhanh chóng hiểu được ý định của cha mẹ, sự tiếp nhận cũng sẽ được đề cao. Đồng thời, cách làm này cũng bảo vệ lòng tự trọng của trẻ.
- Hoán đổi vị trí
Đẩy trách nhiệm lên người khác để tránh những lời trách mắng của cha mẹ là thói quen được nhiều trẻ em sử dụng.
Khi đó trẻ sẽ đổ lỗi cho người khác, coi như không liên quan gì đến mình. Cha mẹ có thể hỏi: "Nếu con là người đó, con sẽ giải thích thế nào?"
Điều này sẽ khiến đứa trẻ nghĩ: nếu nó là người khác, có lẽ nó sẽ nói điều gì đó. Điều này sẽ khiến hầu hết trẻ em thấy rằng chúng cũng có lỗi, và sẽ khuyến khích chúng tự suy nghĩ và không đổ lỗi cho người khác.
- Kịp thời và thích hợp
Khái niệm thời gian của trẻ em thường tương đối kém, những gì xảy ra ngày hôm qua đối với chúng tựa như đã trôi qua rất nhiều ngày. Cũng bởi vì trẻ em rất vui vẻ, nên những sai lầm chúng vừa mắc phải có thể bị lãng quên trong chớp mắt.
Vì vậy, ngay tại thời điểm nếu cha mẹ thấy đứa trẻ đã phạm sai lầm, nên nhanh chóng giáo dục đứa trẻ.
Ai cũng mắc lỗi, nhất là trẻ em. Nếu cha mẹ có thể sử dụng các phương pháp phù hợp để giáo dục con đúng lúc và đúng chỗ, thì sự tiếp nhận của trẻ sẽ cao hơn và hiệu quả sẽ tốt hơn rất nhiều.
Hòa An
Theo secretchina.com
