3 đột phá công nghệ trong năm 2022 có thể làm thay đổi tương lai nhân loại

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trong năm 2022, các nhà khoa học trên thế giới đã thành công 3 đột phá công nghệ có thể làm thay đổi tương lai nhân loại là: phản ứng nhiệt hạch - công nghệ của năng lương xanh và vô tận; ChatGPT - trí tuệ nhân tạo; và Kính viễn vọng James Webb - công nghệ vũ trụ.

Sau đây là 3 đột phá công nghệ hy vọng sẽ mang lại sự thay đổi cho tương lai nhân loại.

Phản ứng nhiệt hạch - nguồn năng lượng xanh và vô tận

Ngày 13/12/2022 Bộ năng lượng Mỹ công bố bước đột phá về năng lượng nhiệt hạch - nguồn năng lượng xanh và vô tận. Họ thông báo rằng các nhà khoa học của họ đã lần đầu tiên đạt được mức năng lượng ròng trong nghiên cứu sản xuất năng lượng nhiệt hạch.

Đây là một thành tựu khoa học ấn tượng nhất của thế kỷ 21, được đợi chờ trong 60 năm qua. Các nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore (LLNL), Mỹ cho biết rằng, họ là những người đầu tiên trên thế giới chứng minh được khả năng sản xuất năng lượng thuần khiết từ phản ứng tổng hợp hạt nhân hay còn gọi là năng lượng nhiệt hạch.

Các nhà nghiên cứu của LLNL đã sử dụng chùm tia laze gồm 192 tia cực mạnh để đốt nóng một viên nang hydro có kích thước bằng hạt đậu. Tia laser có khả năng làm nóng viên nang tới 100 triệu độ C, nóng hơn tâm Mặt Trời và nén nó xuống hơn 100 tỷ lần áp suất khí quyển của Trái Đất. Dưới lực đáng kinh ngạc đó, viên nang nổ tung, buộc các nguyên tử hydro hợp nhất và giải phóng năng lượng.

Thí nghiệm của LLNL đã vượt ngưỡng nhiệt hạch bằng cách cung cấp 2,05 megajoule (MJ) năng lượng cho mục tiêu, tạo ra 3,15 MJ năng lượng nhiệt hạch đầu ra; lần đầu tiên chứng minh cơ sở khoa học cơ bản nhất cho phản ứng tổng hợp hạt nhân.

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm đã kêu gọi “tầm nhìn thập kỷ, để có được một lò phản ứng nhiệt hạch thương mại trong vòng 10 năm tới”.

Người phát ngôn của Lò phản ứng thí nghiệm nhiệt hạch quốc tế (ITER), nơi đang chế tạo chiếc Mặt trời nhân tạo đầu tiên trên thế giới, Laban Coblentz cho biết kết quả này là “một liều thuốc kích thích cho phát triển R&D nhiệt hạch toàn cầu”.

Hình ảnh cho thấy một viên hohlraum trong NIF với các chùm tia laze đi qua các lỗ ở hai đầu. Các chùm tia này nén và đốt nóng viên hohlraum đến các điều kiện cần thiết để xảy ra phản ứng tổng hợp hạt nhân. (Ảnh: Cơ sở Đánh lửa Quốc gia Hoa Kỳ)

Andrew Holland, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Công nghiệp Nhiệt hạch có trụ sở tại Washington, cho biết thông báo về phát hiện này “cho thế giới thấy rằng nhiệt hạch không phải là khoa học viễn tưởng: nó sẽ sớm trở thành một nguồn năng lượng khả thi.”

Về cơ bản, quy trình thử nghiệm năng lượng nhiệt hạch, nguồn năng lượng xanh và vô tận, còn cần phải được hoàn thiện và sản xuất ở quy mô lớn hơn nhiều để tạo ra năng lượng cần thiết.

Đột phá công nghệ trí tuệ nhân tạo: Ứng dụng ChatGPT

Sự ra đời của ChatGPT vào tháng 11/2022 đã mang đến một bức tranh mới về tương lai, nơi trí tuệ nhân tạo (AI) có thể trò chuyện với con người ở đa dạng chủ đề, lĩnh vực như những người bạn thân thiết. AI có thể làm thơ, sáng tác kịch, kể chuyện... hay an ủi, lắng nghe con người.

Được phát triển bởi công ty nghiên cứu trí tuệ nhân tạo OpenAI, ChatGPT là công cụ chatbot dựa trên các đối thoại nguyên mẫu để hiểu ngôn ngữ tự nhiên và phản hồi bằng ngôn ngữ tự nhiên với phạm vi trao đổi không giới hạn.

Hiện nay, ChatGPT được phát hành miễn phí và thu hút hơn một triệu người dùng trong chưa đầy một tuần. Nhiều người ấn tượng bởi độ thông minh và nhanh nhạy của công cụ này.

Ưu điểm của ChatGPT là sàng lọc hàng tỷ điểm dữ liệu chỉ trong vài giây, giúp người dùng tìm kiếm chính xác thông tin họ đang cần mà không phải truy cập nhiều trang web khác nhau.

Nhiều người dùng cho rằng trong tương lai, ChatGPT có thể thay thế Google vì công cụ này có khả năng đưa ra giải pháp cho các vấn đề phức tạp nhanh chóng, trực tiếp. Các câu trả lời mang tính cá nhân, tối ưu hóa cao như thể ChatGPT là một nhà tư vấn, một huấn luyện viên riêng.

Công cụ mới này sẽ mang tương lai con người chung sống với AI ngày một gần hơn.

Kính thiên văn James Webb

Vào ngày 24/01/2022, Kính viễn vọng không gian James Webb đã đi vào quỹ đạo có tên L2, sau khi được phóng vào không gian từ Guiana, Pháp. James Webb có thể quan sát sâu vào các dải thiên hà xa xôi chưa từng được biết đến, các ngôi sao, hành tinh nằm rất rất xa hệ Mặt trời.

Hình ảnh từ Kính viễn vọng Không gian James Webb của NASA cho thấy Tinh vân Carina. (NASA, ESA, CSA và STScI)

Kể từ khi ra mắt, kính viễn vọng không gian này đã tìm thấy Thiên hà lâu đời nhất trong vũ trụ đã biết, cũng như các bức ảnh về tinh vân Carina và Bánh xe phía Nam, một tập hợp các Thiên hà được gọi là Bộ tứ Stephen và quang phổ ánh sáng từ ngoại hành tinh WASP- 96b.

Các nhà thiên văn học và các nhà khoa học trên khắp thế giới tuyên bố về một “kỷ nguyên mới trong khám phá không gian”.

James Webb đã gửi những bức ảnh về Trái đất, cho thấy vẻ đẹp huy hoàng của vũ trụ, từ những ngôi sao mới sinh đến những thiên hà xa xôi ở tận nơi sâu thẳm trong vũ trụ, nơi mà những gì nhân loại từng thấy.

Đây là sức mạnh tuyệt đối của James Webb, việc sử dụng quang phổ ánh sáng hồng ngoại đã cho các nhà thiên văn học thấy được các vị trí ở vô cùng xa Trái đất, các nhà khoa học gọi rằng đây là nghệ thuật của khoa học.

Với Webb, các nhà khoa học hy vọng có thể nhìn thấy ánh sáng từ những ngôi sao và thiên hà đầu tiên hình thành cách đây 13,7 tỷ năm.

Kính viễn vọng cũng sẽ quét bầu khí quyển của các thế giới ngoài hành tinh để tìm các dấu hiệu có thể có của sự sống và thậm chí có thể tìm thấy những nền văn minh ngoài Trái đất. James Webb sử dụng máy dò hồng ngoại để xem xét thành phần hóa học, hơi nước trong bầu khí quyển của các hành tinh xa xôi.

Nối tiếp thành công của James Webb, Trung Quốc xây dựng kính thiên văn tương tự James Webb nhưng đặt trên Trái đất, tại núi Saishiteng, tỉnh Thanh Hải trên cao nguyên Tây Tạng, ở độ cao khoảng 4.200 m. Đây là một dự án của Đại học Bắc Kinh. Kính viễn vọng này có khẩu độ gương ban đầu là 6 mét (tương tự của James Webb) vào năm 2024, nhưng sẽ được mở rộng lên 8 mét vào năm 2030.

Tuy năm 2022 có nhiều biến động về kinh tế và chiến tranh, nhưng 3 đột phá công nghệ trên hy vọng sẽ mang lại tương lai tốt đẹp hơn cho nhân loại.

Ánh Dương tổng hợp

Khoa học Công nghệ


BÀI CHỌN LỌC

3 đột phá công nghệ trong năm 2022 có thể làm thay đổi tương lai nhân loại