Từ con ong mật siêng năng đến con bạch tuộc bí ẩn, nhiều sinh vật truyền cảm hứng cho con người về khả năng cảm nhận, thích nghi và giải quyết vấn đề đáng kinh ngạc của chúng, vượt qua khả năng hạn chế của chúng ta.
Quạ tò mò và xảo quyệt
Quạ được cho là một trong những loài chim thông minh nhất. Chúng ham học hỏi, có trí nhớ tuyệt vời và có sự khéo léo thực sự, đặc biệt là khi thức ăn đang bị đe dọa.
John Marzluff, giáo sư khoa học động vật hoang dã của Đại học Washington cho biết: “Quạ luôn kiểm tra môi trường của chúng. Bất cứ thứ gì trông có khả năng ăn được, chúng sẽ tìm cách để nếm thử”.
-
- Quạ cực kỳ thông minh và có thể nói rõ ràng hơn vẹt. (Hình ảnh: Alexas_Photos qua Pixabay)
Một con quạ bị nuôi nhốt có tên Betty đã gây xôn xao dư luận vào năm 2002 khi người ta quan sát thấy nó tình cờ nhặt một đoạn dây điện, dùng một vật khác để uốn nó thành một cái móc, rồi dùng cái móc để lấy một miếng thịt. Nhiều năm sau, nghiên cứu chỉ ra rằng chế tạo công cụ là hành vi phổ biến của loài quạ New Caledonian, chúng thường có thói quen sử dụng công cụ để kiếm ăn.
Một nghiên cứu của ông Nicky Clayton, giáo sư nghiên cứu tại Đại học Cambridge, đã chỉ ra rằng quạ có thể khôn ngoan hơn con người. Khi được thử nghiệm với một chiếc ống chứa thức ăn đặt ởi mực nước thấp ngoài tầm với, những con chim đã nâng mực nước lên bằng cách thả những viên sỏi vào trong bình, đưa phần thức ăn vào trong tầm với của nó, trong khi lũ trẻ phải vật lộn để tìm ra điều này.
Quạ cũng có thể học nhiều từ và nhớ các câu hoàn chỉnh. m thanh của chúng rõ ràng và giống con người hơn nhiều so với tiếng vẹt, mặc dù chúng ít “nói nhảm” hơn nhiều.
Quạ nhận ra khuôn mặt người và sẽ nhớ trong nhiều năm. “Đừng bao giờ ác ý với một con quạ. Chúng không chỉ nhớ khuôn mặt mà còn dạy con cháu của chúng phải đề phòng người đó". Catherine Sevcenko của Diva Crows ở Alexandria, Virginia cảnh báo.
Giống như nhiều loài chim khác, quạ cũng có khả năng tự định hướng và di chuyển một khoảng cách xa đáng kinh ngạc trong quá trình di cư. Với việc sử dụng kết hợp cảm biến từ trường, lập bản đồ trực quan, hành vi đã học và điều hướng bằng cả mặt trời và các vì sao, quạ dường như có một GPS bên trong không bao giờ đánh lạc hướng chúng.
Những chú ong chăm chỉ
Những con ong mật di chuyển một quãng đường dài đáng kể (2-3km) từ tổ ong của chúng để tìm kiếm hoa, chúng điều hướng bằng ánh nắng mặt trời, và khi trời nhiều mây, chúng điểu hướng bằng ánh sáng phân cực. Chúng là những sinh vật có tính xã hội cao và giao tiếp thông qua một ngôn ngữ phức tạp của vũ điệu và pheromone.
-
- Loài ong có thể có bộ não rất nhỏ, nhưng chúng có những kỹ năng mà chúng ta chỉ có thể ngạc nhiên. (Hình ảnh: Makro Freak qua Wikimedia Commons CC BY-SA 2.5)
Ong cũng là những nhà toán học tài ba. Không giống như nhiều loài động vật khác, chúng thực sự nắm được khái niệm số 0 và có khả năng giải các phương trình toán học đơn giản. Ong là loài động vật duy nhất được biết đến đã giải được “bài toán người bán hàng lưu động” khi tìm ra con đường ngắn nhất có thể để ghé thăm tất cả các điểm dừng của chúng, bất kể loài hoa được khám phá theo thứ tự nào.
Tổ ong hình lục giác do ong tạo ra để làm nơi chứa thức ăn cho con non và dự trữ thức ăn của chúng đã được các nhà toán học cổ đại và hiện đại xác nhận là cấu trúc thông minh. Trong số tất cả các hình có thể dùng để che một mặt phẳng liên tục, hình lục giác sử dụng ít sáp nhất. Charles Darwin nhận xét tổ ong là "hoàn toàn hoàn hảo trong việc tiết kiệm sức lao động và nguyên liệu".
Động vật thân mềm tuyệt vời
Bạch tuộc là ‘thiên tài chân dài’ của đại dương. Các nhà khoa học thử nghiệm này đến thử nghiệm khác đối với những con bạch tuộc cephalopod. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng có khả năng ghi nhớ cả dài hạn và ngắn hạn, và có khả năng giải quyết các vấn đề giống như con người.
-
- Một con bạch tuộc có khả năng mở bình, xây dựng công trình và thực hiện những cuộc trốn chạy thần kỳ. (Hình ảnh: Insa Osterhagen từ Pixabay)
Bạch tuộc được biết đến là những nghệ sĩ thoát hiểm đặc biệt, khiến những người nuôi cá cảnh phải nỗ lực hơn nữa trong việc bảo đảm an toàn cho bể, kẻo chúng leo vào và nuốt chửng con vật của những bể khác.
Vì chúng có thể chỉ đạo các tế bào thần kinh thay đổi màu da nên bạch tuộc thích nghi tốt với việc ngụy trang. Một loài bạch tuộc được biết là bắt chước những kẻ săn mồi khác bằng cách thay đổi hình dáng và cách di chuyển của cơ thể. Nó có thể bắt chước ít nhất 15 sinh vật biển khác nhau, bao gồm cá đuối gai độc, sứa, cá chình và sao biển!
Bạch tuộc có thể nhận dạng khuôn mặt người, và, như trường hợp của nhà làm phim Craig Foster, người đã ghi lại cuộc sống của một con bạch tuộc cái trong suốt một năm và đã hình thành mối quan hệ thân thiện với con người.
Người bạn thông minh nhất của con người
Kể từ những ngày đầu của nền văn minh, chúng ta đã thuần hóa, lai tạo và nuôi những con chó không chỉ để bảo vệ và bầu bạn, mà còn để giúp chúng ta thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Điều gì khiến những con vật dễ mến này trở nên hữu ích như vậy?
Chó có khứu giác nhạy bén tốt hơn chúng ta hàng chục hoặc hàng trăm nghìn lần, chúng có thể phát hiện ra tất cả các loại thông tin mà chúng ta không có. Chúng cảm nhận được trường có mùi của cơ thể chúng ta trước khi nhìn thấy chúng ta, và tầm nhìn của chúng cũng không tệ.
-
- Trong tất cả các khả năng siêu nhạy cảm của chó, khứu giác là nhạy bén nhất. (Hình ảnh: smerikal qua Flickr CC BY-SA 2.0)
Trên thực tế, chúng có khả năng tri giác, cực kỳ nhạy bén về mặt thị giác và hiểu được nét mặt của chúng ta hoặc chỉ đơn giản biết nơi chúng ta đang nhìn. Chó có thể hiểu và phản ứng với các cử chỉ, bất kể tinh tế đến mức nào. Chúng có thể phân biệt cảm xúc và thể hiện sự đồng cảm, khiến chúng trở thành những người bạn đồng hành tuyệt vời.
Chó cũng có thính giác rất phát triển. Với tần số âm thanh trải dài từ 20 Hz đến 65.000 Hz - cao hơn 45.000 Hz so với tần số âm thanh của chúng ta. Chó có thể nghe thấy nhiều âm thanh mà chúng ta không thể, chó là một vũ khí thực sự khi nói đến bảo vệ và săn bắn.
Chụp MRI cho thấy não của chó có một khu vực xử lý giọng nói, giống như con người, và khu vực đó được kích thích bởi giọng nói của con người. Vì vậy, chó rất nhanh để học và hiểu lời nói của con người. Chúng là loài động vật duy nhất được biết là áp dụng quy trình “ánh xạ nhanh”, nhờ đó chúng dễ dàng liên kết một từ mới với một đối tượng mới. Chó có thể đạt được vốn từ vựng lên tới hàng trăm từ.
Ngoài ra, chó có giá trị ở chỗ chúng có khả năng khái quát hiếm có. Đó là, chúng có thể học cách phản ứng thích hợp với một tình huống cụ thể, và sau đó áp dụng nó cho tất cả các tình huống tương tự. Ví dụ, những chú chó có mắt thường học cách băng qua một con đường và áp dụng kiến thức đó một cách tổng quát.
Ngọc Mai
Theo Visiontimes
