Các nhà khoa học đang báo cáo rằng thiệt hại mà Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST) gặp phải sau một cuộc tấn công của bụi vũ trụ vào cuối tháng 5/2022 có thể tồi tệ hơn dự kiến.
Trong một bài báo mới được xuất bản sau những hình ảnh tuyệt đẹp đầu tiên mà kính thiên văn Webb chụp được tiết lộ vào tuần trước, một nhóm các nhà khoa học đã phác thảo hiệu suất của kính viễn vọng không gian trong giai đoạn vận hành.
Họ đã báo cáo các vấn đề “không thể sửa chữa được” gây ra “ảnh hưởng nhỏ đến thông lượng của kính thiên văn, thứ vẫn chưa thể đo lường được”.
Viết về thời gian tồn tại dự kiến của kính thiên văn Webb, báo cáo cho biết: “Hiện tại, nguyên nhân lớn nhất cho sự không chắc chắn của dự báo là những tác động lâu dài của các vụ va chạm với bụi vũ trụ (micrometeoroid) làm hư hỏng dần gương chính”.
Gương chính của Webb dài 6,5 mét bao gồm 18 khu vực berili-vàng. Trong đó, khu vực C3 đã bị tấn công bởi các hạt bụi nhỏ vào khoảng thời gian từ ngày 23 đến ngày 25/5/2022.
Kể từ khi ra mắt Webb đã bị tấn công bởi 5 hạt bụi vũ trụ khác nhỏ hơn. Các kỹ sư đã dự đoán rằng hầu như tháng nào cũng sẽ có một vụ va chạm nhỏ xảy ra.
Thomas Zurbuchen, Phó Quản trị viên tại Ban Giám đốc Sứ mệnh Khoa học của NASA, cho biết trong một tweet sau vụ tấn công C3: “Sau những đánh giá ban đầu, nhóm nghiên cứu nhận thấy kính thiên văn vẫn đang hoạt động ở mức độ vượt quá mọi yêu cầu nhiệm vụ đề ra”.
Tuy nhiên, báo cáo mới cho thấy thiệt hại đối với khu vực C3 có thể nghiêm trọng hơn suy nghĩ ban đầu.
Báo cáo cho biết: “Trong số sáu cuộc tấn công bụi vũ trụ được phát hiện cho đến nay thông qua cảm biến mặt sóng, năm cuộc có ảnh hưởng không đáng kể”.
“Tuy nhiên, một hạt bụi vũ trụ va chạm vào khu vực C3 trong khoảng thời gian từ ngày 22 đến ngày 24/5/2022 theo giờ quốc tế đã gây ra sự thay đổi đáng kể và không thể sửa chữa đối với hình dạng tổng thể của khu vực đó”.
Hơn nữa, báo cáo nói rằng sự kiện này “nằm ngoài kỳ vọng trước khi ra mắt kính thiên văn về thiệt hại do chỉ một hạt bụi vũ trụ duy nhất gây ra, kích hoạt quá trình điều tra và mô hình hóa thêm Dự án JWST.”
Mặc dù James Webb có đủ nhiên liệu để có thể tồn tại 20 năm, các kỹ sư thiết kế cũng biết rằng gương và kính chắn nắng của nó chắc chắn sẽ bị kém đi từ từ do các vụ va chạm với bụi vũ trụ.
Ngoài ra, các máy dò của Webb sẽ dần bị hư hại bởi các hạt tích điện trong khi tấm chắn nắng và lớp cách nhiệt năm lớp sẽ bị suy giảm do thời tiết không gian.
Việc các tấm gương của James Webb gặp phải các cuộc tấn công của bụi vũ trụ là rất khó tránh.
Báo cáo mô tả: “Không thể tránh khỏi, bất kỳ tàu vũ trụ nào cũng sẽ gặp phải các hạt bụi vũ trụ, sáu biến dạng bề mặt cục bộ trên gương chính được cho là do tác động của các hạt này”.
Báo cáo cho biết: “Vẫn chưa rõ liệu vụ va chạm hồi tháng 5/2022 vào phân đoạn C3 có phải là một sự kiện hiếm hay không hay liệu kính thiên văn có thể dễ bị tổn thương bởi các hạt bụi hơn so với dự kiến mô hình trước khi phóng”.
Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng vụ va chạm đó chỉ là một sự kiện chỉ diễn ra trong vài năm một lần, nhưng họ sẽ điều tra quần thể tiểu hành tinh trong vùng lân cận của Webb, tác động ảnh hưởng như thế nào đến gương berylli-vàng và cách nó giảm thiểu các cuộc tấn công tiếp theo.
Văn Thiện
