WeChat là ứng dụng mạng xã hội có số người dùng lớn nhất trong những cư dân mạng Trung Quốc trên khắp Đài Loan và Đông Nam Á. Nhưng số lượng này có thể sẽ giảm đi nếu những cáo buộc gần đây về giám sát của ứng dụng này đối với người dùng ứng dụng này ở nước ngoài là đúng.
Trong một nghiên cứu gần đây, Phòng thí nghiệm Citizen Lab của Đại học Toronto cáo buộc rằng WeChat sử dụng các thuật toán hệ thống và một lực lượng đặc nhiệm để bí mật theo dõi mọi thứ người dùng ở nước ngoài gửi, đăng và chia sẻ.
Theo Citizen Lab, hệ thống của Wechat có thể gắn thẻ cho bất kỳ những gì được coi là nhạy cảm thông qua các từ khóa tìm kiếm. Sau đó, việc phân tích dữ liệu thông qua sàng lọc nội dung có thể sẽ đưa thẻ đó vào danh sách đen để xem xét thêm.
Việc sàng lọc nội dung bí mật bao gồm các sàng lọc hình ảnh, tệp và liên kết được gửi hoặc đăng bởi người dùng WeChat ở nước ngoài. Một lá cờ cảnh báo được đưa ra nếu sự kiểm duyệt tìm thấy bất kỳ nội dung nào được coi là không phù hợp.
Citizen Lab cho biết, bất cứ điều gì trong danh sách kiểm duyệt sẽ bị ẩn đi ở phiên bản WeChat đại lục. Quá trình này được phát triển để chặn Internet và lọc các thông tin trao đổi giữa người dùng WeChat trong và ngoài nước.
Trước kia, người dùng ở Hồng Kông và Đài Loan cũng từng bị kiểm duyệt khi họ đăng hình ảnh và liên kết về các cuộc biểu tình ở Hồng Kông và bầu cử ở Đài Loan trên Moments, trang tin và chia sẻ của WeChat, nhưng bạn bè của họ ở Trung Quốc đại lục không thể nhìn thấy chúng.
Citizen Lab không nói rõ việc lọc qua các cuộc trò chuyện và tin nhắn trên phiên bản nước ngoài của WeChat, là do Bắc Kinh trực tiếp kiểm duyệt hay do Tencent bị buộc làm theo lệnh của chính quyền. Một giám đốc điều hành của Tencent trước đây đã nói rằng công ty kinh doanh của họ ở Trung Quốc đại lục, bao gồm cả WeChat, phải thông báo với Bắc Kinh khi có các nội dung nói đến chính quyền trên nền tảng của họ.
Citizen Lab cho rằng, những người dùng WeChat ở nước ngoài có thể là mục tiêu phụ để giúp cho ứng dụng này có thể là tăng cường kiểm duyệt các tin nhắn gửi tới cư dân mạng Trung Quốc đại lục. Việc giám sát được thúc đẩy do một số lượng lớn người Trung Quốc học tập và nghỉ hè ở nước ngoài có thể đã kết bạn với các liên hệ đến từ Hồng Kông, Đài Loan hoặc các nơi khác ở phương Tây và trò chuyện về các chủ đề nhạy cảm.
Phát hiện mới nhất của Citizen Lab, được công bố trong một báo cáo có tên là “WeChat, They Watch” (tạm dịch: WeChat, họ đang giám sát), sẽ làm tăng thêm nỗi lo rằng WeChat đang đưa người dùng ở nước ngoài vào cùng một nhóm kiểm duyệt mà trước đây chỉ áp dụng cho cư dân mạng đại lục.
Ông Ron Deibert, giám đốc Citizen Lab, cho biết nếu trước đây người dùng không quan tâm, thì bây giờ họ nên rất quan tâm và đánh giá lại các rủi ro khi sử dụng ứng dụng này. Ông cũng nhấn mạnh khía cạnh đạo đức của người dùng WeChat ở nước ngoài là đồng lõa ở Bắc Kinh trong việc hạn chế tự do ngôn luận giữa các công dân Trung Quốc.
Ông nói: “Tôi muốn thúc giục người dùng quốc tế cân nhắc rằng, khi bạn sử dụng nền tảng này, bạn thực sự đang giúp Trung Quốc tăng cường đàn áp kỹ thuật số”.
Tencent, chủ sở hữu của WeChat có trụ sở tại Thâm Quyến và là công ty công nghệ có vốn hóa thị trường thường nằm trong top 10 thế giới, cho đến nay vẫn giữ bí mật về phiên bản ứng dụng dành cho người dùng nước ngoài. Công ty từng đảm bảo với người dùng nước ngoài của mình rằng họ không bị ảnh hưởng bởi các cơ quan kiểm duyệt Bắc Kinh.
Hiện tại, tin nhắn hoặc nội dung được chia sẻ giữa các tài khoản được đăng ký bên ngoài Trung Quốc đại lục vẫn không bị kiểm duyệt hoặc giám sát, ngay cả khi các chủ đề có thể được coi là nhạy cảm hoặc không phù hợp đường lối của chính quyền Bắc Kinh. Các chủ đề này bao gồm những lời chỉ trích về việc Bắc Kinh che đậy sự lây lan của COVID-19 và đàn áp những người thổi còi, các cuộc biểu tình chống dự luật dẫn độ ở Hồng Kông năm ngoái và cuộc bầu cử tổng thống của Đài Loan.
Văn Thiện
Theo asiatimes, citizenlab
