Nhiều kỷ băng hà đã xảy ra trong vài triệu năm gần đây, ban đầu với chu kỳ 40.000 năm nhưng gần đây là 100.000 năm. Thời kỳ băng hà cuối cùng đã kết thúc khoảng 10.000 năm trước. Chúng ta đang sống trong thời kỳ ‘gian băng’ sau kỷ băng hà cuối cùng. Các nhà khoa học hiện nay đang nghiên cứu những chu kỳ của các kỷ băng hà gần đây nhất.
Nghiên cứu mới của Đại học Melbourne đã cho biết rằng, trong một triệu năm qua, các kỷ băng hà đã kết thúc khi góc nghiêng của trục Trái đất tiến gần đến các giá trị cao hơn. Trong những khoảng thời gian này, mùa hè dài và nóng hơn đã làm tan chảy những tảng băng lớn ở Bắc bán cầu, làm cho khí hậu Trái đất ở vào trạng thái ấm áp của thời kỳ “gian băng’’, giống như chúng ta đã trải qua trong 11.000 năm qua.
-
- Sự thay đổi nhiệt độ và khối lượng băng ở những kỷ băng hà và gian băng gần đây. (Ảnh: Wikipedia)
Nghiên cứu của phó tiến sĩ Petra Bajo và các đồng nghiệp cũng chỉ ra rằng mức năng lượng mùa hè tại thời điểm “chấm dứt kỷ băng hà’’ này đã kích hoạt khoảng thời gian cần thiết để các tảng băng lớn sụp đổ, với mức năng lượng cao hơn tạo ra sự sụp đổ càng nhanh. Các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng để tìm hiểu về tần suất xảy ra thời tiết làm tan băng của giai đoạn này và có thể dự báo khi nào sẽ xảy ra một giai đoạn tương tự sắp tới.
Kể từ giữa những năm 1800, các nhà khoa học đã nghi ngờ rằng những thay đổi trong hình dạng quỹ đạo của Trái đất chịu trách nhiệm cho sự ra đời và biến mất của các kỷ băng hà, nhưng các nhà khoa học cũng không chắc chắn xác định được đặc tính nào của quỹ đạo là quan trọng nhất. Bài viết của nghiên cứu sinh Petra Bajo, Ảnh hưởng liên tục của sự lệch quỹ đạo đối với việc chấm dứt các kỷ băng hà được xuất bản trên Science, tiến gần hơn đến việc giải quyết một số bí ẩn tại sao các kỷ băng hà kết thúc thông qua việc xác định thời điểm kết thúc của các kỷ băng hà.
Nhóm nghiên cứu đã kết hợp dữ liệu từ măng đá Ý với thông tin từ trầm tích đại dương được khoan ngoài khơi Bồ Đào Nha. Phó giáo sư Russell Drysdale, từ nhóm nghiên cứu, cho biết:
“Các đồng nghiệp của tôi từ Đại học Cambridge và Viện nghiên cứu Português do Mar e da Atmosfera, Bồ Đào Nha đã biên soạn các hồ sơ chi tiết về nguyên nhân sự sụp đổ của các tảng băng ở Bắc Đại Tây Dương’’.
“Chúng tôi có thể xác định trong các lớp tăng trưởng măng đá giống như những thay đổi đã được ghi nhận trong trầm tích đại dương. Điều này cho phép chúng tôi áp dụng thông tin tuổi từ măng đá để xác định tuổi của trầm tích đại dương, mà hiện nay khoa học chưa thể xác định được’’.
-
- Nhóm nghiên cứu đã kết hợp dữ liệu từ măng đá Ý với thông tin từ trầm tích đại dương được khoan ngoài khơi Bồ Đào Nha để xác định thời điểm kết thúc của các kỷ băng hà. (Ảnh: Linda Tegg)
Sử dụng các kỹ thuật mới nhất bằng phép đo phóng xạ, nhóm nghiên cứu quốc tế đã xác định tuổi của hai lần chấm dứt của hai kỷ băng hà xảy ra khoảng 960.000 và 875.000 năm trước. Giai đoạn bắt đầu của cả hai lần chấm dứt của hai kỷ băng hà phù hợp với sự gia tăng góc nghiêng Trái đất. Sự gia tăng này tạo ra mùa hè dài và ấm hơn trên khắp các khu vực có các sông băng ở Bắc bán cầu, gây ra sự tan chảy của chúng. Tiến sĩ Drysdale nói:
“Cả hai lần chấm dứt kỷ băng hà này sau đó tiến tới hoàn thành chấm dứt vào thời điểm năng lượng mùa hè ở Bắc bán cầu tiếp cận các giá trị cực đại trên khắp các tảng băng. So sánh những phát hiện này với dữ liệu được công bố nguyên nhân chấm dứt các kỷ băng hà gần đây hơn cho thấy mô hình này xảy ra theo chu kỳ trong suốt một triệu năm qua’’.
Nhóm nghiên cứu có kế hoạch để có cái nhìn cận cảnh hơn về Kỳ chuyển đổi trung Pleistocene khi độ dài trung bình của chu kỳ kỷ băng hà đột nhiên tăng gấp đôi. Quá trình chuyển đổi trung Pleistocene, là một sự thay đổi cơ bản trong hành vi của các chu kỳ băng hà trong các lần băng hà Đệ tứ. Quá trình chuyển đổi đã xảy ra khoảng 1,25-0,7 triệu năm trước, trong kỷ nguyên Pleistocene.
Ánh Dương
Theo Visiontimes
