Không có bằng chứng về Coronavirus mới lây lan trong không khí - nhưng nó vẫn có thể, phòng tránh thế nào?

Giúp NTDVN sửa lỗi

Một thông báo gần đây của một quan chức y tế Trung Quốc cho rằng coronavirus mới có thể lây lan dễ dàng hơn chúng ta nghĩ, thông qua ‘’không khí’’. Virus hiện được gọi là hội chứng hô hấp cấp tính coronavirus 2 (SARS-CoV-2), và tên của dịch bệnh mà nó gây ra hiện được gọi là COVID-19.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc gần như đã ngay lập tức đính chính thông báo, lưu ý rằng SARS-CoV-2 không phải là một loại virus có thể lây truyền trong không khí.

Trung tâm đã xác nhận các cách thức virus lây lan là thông qua các hạt chất lỏng nhỏ, tiếp xúc trực tiếp với người bệnh và tiếp xúc với các bề mặt và vật thể bị ô nhiễm. Tổ chức Y tế Thế giới đồng ý với nhận định đó.

Cho đến nay không có virus truyền nhiễm nào được tìm thấy từ các mẫu không khí đã lấy để thử nghiệm. Nếu muốn chứng minh virus có thể lây nhiễm trong không khí thì điều này phải xảy ra.

Sự khác biệt giữa lây nhiễm qua không khí và hạt chất lỏng nhỏ

Khi chúng ta hắt hơi, ho hoặc nói chuyện, chúng ta sẽ phát tán ra các hạt chất lỏng với đủ các loạt các kích cỡ.

Những hạt chất lỏng lớn hơn 5-10 phần triệu mét (µm hoặc micromet) rơi xuống đất trong vài giây hoặc rơi xuống một bề mặt khác.

Những hạt chất lỏng này hiện được coi là con đường có nguy cơ cao nhất đối với SARS-CoV-2 và những hạt chất lỏng nhỏ hơn (siêu nhỏ) không có liên quan đến sự lây lan của SARS-CoV-2.

Các hạt chất lỏng siêu nhỏ vẫn lơ lửng trong không khí và bay hơi rất nhanh (ít hơn một phần mười giây trong không khí khô). Những hạt chất lỏng siêu nhỏ này có chứa protein, muối và những thứ khác, kể cả virus.

Nếu ở trong môi trường thích hợp, những hạt chất lỏng siêu nhỏ này có thể vẫn tồn tại ở không khí trong nhiều giờ, bay theo các luồng không khí qua hành lang bệnh viện, trung tâm mua sắm hoặc khối văn phòng. Đây là những gì chúng ta cần lưu ý khi nói về những thứ có thể truyền nhiễm trong không khí bởi vì chúng ta có thể hít chúng vào trong phổi.

Nhưng cần thêm nhiều hơn nữa những điều kiện để virus có thể lây lan trong không khí. Để lây nhiễm cho con người, các hạt ướt siêu nhỏ này cần phải chứa virus truyền nhiễm. Virus phải có khả năng bám vào màng nhầy của chúng ta - lớp lót mềm của tai, mũi, kết mạc (mí mắt), họng và đường tiêu hóa và nó phải có thể xâm nhập vào tế bào của chúng ta để sao chép.

Cũng cần có đủ số lượng virus để vượt qua các phản ứng miễn dịch sớm của chúng ta và bắt đầu có thể truyền nhiễm.

Lây truyền qua không khí không có gì là ngạc nhiên

Khi chúng ta ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, chúng ta sẽ phát tán ra các hạt trong một loạt các kích cỡ. (Ảnh: Pixabay)

 

Chúng ta đã biết virus sởi có thể tồn tại và bay lơ lửng trong phòng tới 30 phút sau khi người nhiễm bệnh rời đi.

Tương tự như vậy, MERS coronavirus đã được tìm thấy ở dạng truyền nhiễm từ các mẫu không khí của bệnh viện và được phát hiện là có thể truyền nhiễm.

Như vậy, chúng ta đã biết đến một số tiền lệ.

Các loại vi-rút khác có thể lây nhiễm qua không khí bao gồm rhinovirus (chủng virus gây ra cảm lạnh thông thường) và virus cúm. Ngoài ra, 4 loại bệnh được công nhận có khả năng lây truyền qua không khí là sởi, lao, đậu mùa, thủy đậu. Tuy nhiên, đối với các bệnh này chúng ta vẫn cần cảnh giác lây truyền qua tiếp xúc hơn là qua không khí.

Khả năng các virus gây bệnh đường hô hấp thông thường lây lan qua các hạt trong không khí đồng nghĩa với việc nó sẽ không phải là một cú sốc khi nói rằng SARS-CoV-2 cũng có khả năng này.

Nhưng hiện nay chưa có bằng chứng cho thấy điều này đang xảy ra.

Tại sao lây lan qua không khí lại là vấn đề quan trọng?

 

Nếu chúng ta phát hiện ra Coronavirus mới lây lan trong không khí, điều này có thể thay đổi cách chúng ta bảo vệ chính mình và cộng đồng. (Ảnh minh họa: Kevin Frayer/Getty Images)

Lây lan qua không khí có nghĩa là virus có thể bay được xa theo luồng không khí. Nó có thể lây lan qua ống dẫn của hệ thống điều hòa không khí và tiếp cận những người ở xa người bị nhiễm bệnh hơn, mặc dù họ không ở trong tầm nhìn trực tiếp với người bệnh.

Các bề mặt vật thể cứng mà bệnh nhân có tiếp xúc cũng có thể làm ảnh hưởng trong không khí ở một khoảng cách nào đó. Như vậy các biện pháp phòng ngừa bệnh trong không khí, ví dụ như sử dụng khẩu trang y tế cũng cần được sử dụng rộng rãi hơn.

Định nghĩa của chúng ta về ‘’sự tiếp xúc’’ với bệnh nhân cũng có thể cần mở rộng hơn, có nghĩa là nhiều người cần được theo dõi, xét nghiệm và có thể cách ly hơn mỗi khi phát hiện thêm một bệnh nhân.

Nhưng ngay cả khi sự lan truyền qua không khí được xác nhận trong tương lai, thì nó chắc chắn cũng không phải là tuyến đường lan truyền chính.

Những người bị bệnh và có các triệu chứng như ho và hắt hơi thường phát tán ra virus với số lượng lớn hơn so với những người có ít triệu chứng hơn. Những người bệnh này có nhiều khả năng lây lan virus hơn thông qua các hạt chất lỏng nhỏ, sự tiếp xúc vật lý và thông qua tiếp xúc với các bề mặt và đồ vật bị ô nhiễm.

Chúng ta cần làm gì nếu nó có lây qua không khí?

Bệnh dịch Covid-19 đã lan rộng trên khắp thế giới, bất kể sự hiểu biết của chúng ta về cách thức virus mới truyền nhiễm như thế nào. Sự lây lan đó không có vẻ như đang thay đổi.

Hiện tại, tương đối ít người nhiễm SARS-CoV-2 ở bên ngoài Trung Quốc đại lục. Chỉ có hơn 600 trường hợp đã được xác định ở các nước khác. Những người bệnh mới phát hiện được cách ly nhanh chóng và được chăm sóc tốt.

Chúng ta vẫn có nhiều cơ hội phòng tránh SARS-CoV-2 bên ngoài Trung Quốc đại lục, vào lúc này (với điều kiện chúng ta đang không ở trên tàu du lịch biển nhất định).

Nếu tình hình thay đổi vì khách du lịch bị nhiễm bệnh đến với số lượng lớn hơn mức chúng ta có thể kiểm soát, thì các công cụ tốt nhất của chúng ta để giảm thiểu lây lan vẫn là những công cụ mà chúng ta đã biết:

  • Cách xa khỏi những người bệnh
  • Luôn chú ý rửa tay đúng cách
  • Làm sạch những bề mặt chúng ta hay tiếp xúc
  • Nếu bắt buộc phải ho thì nên dùng khăn giấy che miệng kỹ càng và sau đó rửa tay sạch sẽ, trong trường hợp không có khăn giấy bên mình thì hãy ho vào khuỷu tay, không ho vào lòng bàn tay
  • Cố gắng giữ bàn tay không chạm vào khuôn mặt.

 

Thiền định để nâng cao nội lực và khả năng của hệ miễn dịch. (Ảnh minh họa: ĐP)

Nếu tình hình thay đổi tệ hại hơn nữa, xuất hiện các biến thể của virus mới gây ra sự lây lan vô cùng lớn trong cộng đồng trên khắp thế giới, thì sự tin tưởng vào luyện tập các biện pháp khí công, thiền định để nâng cao nội lực và khả năng của hệ miễn dịch là cách tốt nhất để mỗi chúng ta tự cứu mình.

Theo như các chuyên gia y học Việt Nam, khả năng chữa lành nhiều loại bệnh của khí công, kể cả các vấn đề nan giải như ung thư, tim mạch, tiểu đường… đã không còn là một điều gì xa lạ nữa. Không tốn chi phí và thuốc men, mọi người có thể chủ động tự học và tự luyện tập theo điều kiện của riêng mình, để phòng tránh và có thể tự chữa khỏi bệnh.

Và nếu có bất cứ biểu hiện triệu chứng nào, hãy ở nhà và tìm tư vấn y tế qua điện thoại.

Ánh Dương

Theo Theconversation, ntdvn

Khoa học Nhân thể


BÀI CHỌN LỌC

Không có bằng chứng về Coronavirus mới lây lan trong không khí - nhưng nó vẫn có thể, phòng tránh thế nào?