Kim tự tháp Ai Cập: Khám phá 15 điều về công trình kiến trúc vĩ đại

Giúp NTDVN sửa lỗi

Kim tự tháp Ai Cập với vô số điều huyền bí là cảm hứng nghiên cứu, khám phá của bao nhà khoa học, nhà khảo cổ học trên khắp thế giới; cũng là cảm hứng sáng tạo của bao bộ phim, câu chuyện. Hình ảnh kim tự tháp Ai Cập cổ đại vẫn sừng sững qua hàng nghìn năm là một trong những ẩn đố lớn nhất của nhân loại.

1. Kim tự tháp Ai Cập là gì?

Kim tự tháp Ai Cập (tiếng Anh là Egyptian Pyramid) là các công trình cổ đại được xây dựng bằng đá xuất hiện ở đất nước Ai Cập. Các công trình này có dạng hình chóp với đáy là hình vuông và các mặt bên là hình tam giác đều.

2. Kim tự tháp Ai Cập là hình chóp gì?

Kim tự tháp Ai Cập là công trình có dạng hình chóp đều. Trong khi người Maya và người Aztec xây dựng những kim tự tháp của họ theo kiến trúc các bậc nối tiếp nhau và có đỉnh dẹt; thì kim tự tháp ở Ai Cập có các mặt hình tam giác hướng đến đỉnh nhọn.

Theo Giáo sư Donald Redford - nhà Ai Cập học nổi tiếng, kim tự tháp có hình dáng như vậy bởi người Ai Cập cổ đại tôn thờ thần Mặt Trời. Người Ai Cập cổ đại coi Thần Mặt Trời là đấng sinh thành của các Pharaoh. Theo truyền thuyết, Thần Mặt Trời đã tự tạo ra mình từ một ngọn đồi nhỏ trước khi tạo ra các vị thần khác; ngọn đồi này có hình kim tự tháp. Hình dáng của các kim tự tháp tượng trưng cho tia sáng mặt trời.

3. Vị trí của kim tự tháp

Các kim tự tháp Ai Cập nằm ở khu vực nào?

Những kim tự tháp Ai Cập cổ đại đầu tiên được biết đến nằm ở khu vực Saqqara; ở phía Tây Bắc Memphis.

Theo kết quả nghiên cứu khảo cổ học, tất cả các kim tự tháp ở đất nước này; trừ kim tự tháp Zawyet el-Amwat (hay Zawyet el-Mayitin); đều nằm ở khu vực tả ngạn sông Nile. Hầu hết những kim tự tháp này được xây dựng ở những vùng tập trung nhiều kim tự tháp.

4. Các kim tự tháp Ai Cập có từ bao giờ?

Bạn có biết kim tự tháp đầu tiên của Ai Cập được xây dựng dưới thời nào?

Theo nhiều nghiên cứu khảo cổ học, kim tự tháp cổ nhất Ai Cập là kim tự tháp Djoser; được xây dựng vào khoảng từ năm 2630 đến năm 2611 Trước Công nguyên; ở thời kỳ Vương triều thứ ba.

Kim tự tháp Djoser
Kim tự tháp Djoser. (Ảnh: Pixabay)

Có nghiên cứu cho rằng người lập kế hoạch xây dựng kim tự tháp Djoser là tể tướng Imhotep. Kim tự tháp Djoser được xây dựng bằng cách xếp sáu tầng “mastaba" chồng lên nhau theo kiểu bậc thang. Mastaba là loại mộ cổ xưa của người Ai Cập, có dạng hình chữ nhật; là nơi chôn cất các vị vua và hoàng tộc trước đây.

Kim tự tháp Djoser được xây dựng từ khoảng 330.400 m3 đá và đất sét. Các đường hầm nằm ở bên dưới kim tự tháp tạo thành một mê cung có tổng chiều dài khoảng 5,7 km.

Xem thêm: Bí ẩn ‘thế giới ngầm’ khổng lồ dưới kim tự tháp Djoser

5. Khám phá kim tự tháp Ai Cập cao bao nhiêu mét?

Các kim tự tháp có chiều cao khác nhau. Trong đó, kim tự tháp cao nhất ở Ai Cập là đại kim tự tháp Khufu; thuộc quần thể kim tự tháp Giza. Đây cũng là kim tự tháp trong bảy kỳ quan của thế giới cổ đại.

Đại kim tự tháp Khufu khi mới hoàn thành có chiều cao 146,5 m; được biết đến là công trình nhân tạo cao nhất thế giới trong suốt hơn 3.800 năm. Hiện nay, kim tự tháp này có chiều cao 138,8 m.

kim tự tháp khufu
Đại kim tự tháp Giza/Khufu. (Ảnh: Pixabay)

6. Diện tích các công trình

Mỗi kim tự tháp được xây dựng có diện tích khác nhau. Ví dụ như: kim tự tháp cổ đại Djoser nằm ở vị trí trung tâm của một khu phức hợp có diện tích khoảng 15 ha.

7. Tổng số có bao nhiêu kim tự tháp ở Ai Cập?

Bạn có biết có bao nhiêu kim tự tháp ở Ai Cập?

Danh sách kim tự tháp Ai Cập đầu tiên được soạn thảo là vào năm 1842, với 67 kim tự tháp; do Karl Richard Lepsius soạn thảo. Kể từ đó, rất nhiều kim tự tháp khác được khám phá. Tính đến tháng 11/2008, các nhà khảo cổ học đã ghi nhận có 138 kim tự tháp được khám phá ở Ai Cập.

8. Các kim tự tháp nổi tiếng

Kim tự tháp Djedefre

Đây là kim tự tháp xa nhất nằm ở phía Bắc các kim tự tháp đã được biết đến. Kim tự tháp này thuộc về Pharaoh Djedefre. Ông là con trai và là người kế vị của Pharaoh Khufu. Đến nay, phần lớn kim tự tháp Djedefre đã bị phá huỷ.

Phần còn lại của kim tự tháp Djedefre. (Ảnh: Kairoinfo4u/Flickr/CC BY-NC-SA 2.0)

Kim tự tháp Giza

Nhắc tới kim tự tháp Giza là nhắc tới một quần thể gồm ba kim tự tháp nằm gần nhau trên cao nguyên Giza. Ba kim tự tháp là: đại kim tự tháp Khufu (Kheops); kim tự tháp Khafre (Kephren); và kim tự tháp Menkaure (Mykerinus).

Xem thêm: Bí ẩn về 3 kim tự tháp Ai Cập cổ đại

Kim tự tháp Giza
Kim tự tháp Giza. (Ảnh: Pixabay)

Các kim tự tháp ở Saqqara

Khu vực Saqqara là nơi có nhiều kim tự tháp; trong đó nổi tiếng là các kim tự tháp: Djoser; Merykare; Userkaf; Teti; Unas.

Phía Nam của khu vực Saqqara cũng có nhiều kim tự tháp như: kim tự tháp của Pepi I; Pepi II; Isesi; Merenre; Ibi. Các kim tự tháp này có kích thước nhỏ hơn các kim tự tháp ở trên; và hầu hết đều trong tình trạng xuống cấp.

Các kim tự tháp ở Dahshur

Dahshur là khu vực kim tự tháp được xem là quan trọng ở Ai Cập, bên cạnh Giza và Saqqara. Ở khu vực này có 3 kim tự tháp nổi tiếng được xây dựng dưới triều đại vua Snofru.

Ở phía Nam của Dahshur có kim tự tháp Snofru - thường được gọi là kim tự tháp "cong"; và kim tự tháp Meidum. Trong đó, kim tự tháp "cong" được xây dựng với cạnh của kim tự tháp bị uốn cong; không thẳng như các kim tự tháp khác. Kim tự tháp này còn giữ được nguyên vẹn một phần lớn lớp đá vôi lát ở mặt ngoài của kim tự tháp.

kim tự tháp cong
Kim tự tháp "cong". (Ảnh: Pixabay)

Cách kim tự tháp "cong" vài kilomet về phía Bắc là kim tự tháp Đỏ. Theo nghiên cứu, đây là kim tự tháp cạnh thẳng đầu tiên được xây dựng thành công trên thế giới. Đây cũng là kim tự tháp lớn thứ ba ở Ai Cập - đứng sau kim tự tháp Khufu và Khafre ở cao nguyên Giza.

kim tự tháp đỏ
Kim tự tháp đỏ ở khu vực Dahshur. (Ảnh: Orientalizing/Flickr/CC BY-NC-ND 2.0)

Ngoài 3 kim tự tháp dưới triều đại vua Snofru, ở khu vực Dahshur còn có kim tự tháp Đen của vua Amenemhet III; và một số kim tự tháp nhỏ hơn. Hầu hết các kim tự tháp này đã bị phá hủy.

9. Kim tự tháp Ai Cập lớn nhất và tiêu biểu nhất

Trong gần 140 kim tự tháp đã được biết tới, kim tự tháp Ai Cập lớn nhất và tiêu biểu nhất là đại kim tự tháp Giza (hay kim tự tháp Khufu); là kim tự tháp thuộc quần thể kim tự tháp Giza. Đại kim tự tháp này lọt vào danh sách bảy kỳ quan của thế giới cổ đại; và là kỳ quan duy nhất còn tồn tại đến ngày nay. Đây cũng là kim tự tháp nổi tiếng nhất Ai Cập.

Kim tự tháp lớn nhất ở Ai Cập (Khufu) có diện tích đáy vào khoảng 55.000 m2. Diện tích mỗi mặt của kim tự tháp khoảng 20.000 m2. Theo ước tính, đại kim tự tháp được xây dựng từ khoảng 2,3 triệu khối đá; trong đó, mỗi khối đá nặng khoảng từ 2 - 30 tấn; có những khối đá nặng đến hơn 50 tấn.

10. Kim tự tháp có mấy mặt?

Một nhận thức thông thường thường được biết tới là kim tự tháp Ai Cập có 4 mặt. Tuy nhiên, không phải tất cả các kim tự tháp ở đây có 4 mặt 4 góc.

Đại kim tự tháp Giza là một kim tự tháp đặc biệt. Quan sát bằng mắt thường sẽ nhận thấy đại kim tự tháp Giza có 4 mặt. Tuy nhiên, thực tế, trên mỗi mặt của kim tự tháp này có một vạch hơi lõm ở chính giữa; khiến cho kim tự tháp có 8 mặt mà không phải là 4 mặt như thông thường.

Tuy nhiên, vạch lõm trên mặt của kim tự tháp rất khó có thể quan sát bằng mắt thường; phải trong điều kiện ánh sáng phù hợp và ở một góc độ đặc biệt từ trên cao mới có thể nhìn rõ 4 vạch lõm đó. Hiệu ứng này chỉ có thể được nhìn thấy vào lúc bình minh và hoàng hôn trong ngày thu phân và xuân phân; khi mặt trời phủ bóng kim tự tháp.

Điều này cho thấy người kiến tạo ra đặc điểm này của kim tự tháp Giza là người có kiến thức hoàn hảo về chu kỳ mặt trời (là một kiến thức cao cấp trong toán học).

Xem thêm: Những bí ẩn của kim tự tháp Giza

11. Thời gian xây dựng kim tự tháp

Theo Giáo sư Donald Redfold:

“Người Ai Cập bắt đầu sử dụng kim tự tháp một thời gian ngắn sau năm 2700 Trước Công nguyên; và thời hoàng kim của việc xây dựng các kim tự tháp cho hoàng gia kéo dài trong khoảng một nghìn năm, cho đến khoảng năm 1700 Trước Công nguyên”.

Theo nhiều giả thiết nghiên cứu, kỹ thuật xây dựng kiến trúc kim tự tháp Ai Cập cổ đại thay đổi qua các triều đại. Về lịch sử hình thành kiến trúc và xây dựng, có nghiên cứu chỉ ra sự liên hệ ban đầu của kim tự tháp với những ngôi mộ Mastaba của người Ai Cập cổ xưa; phát triển qua kiến trúc kim tự tháp bậc thang; rồi đến kim tự tháp cong; và phát triển hoàn thiện với kiến trúc của kim tự tháp Ai Cập thực sự.

Xem thêm: Khám phá phương pháp xây dựng kim tự tháp

Tuy nhiên, có rất nhiều bằng chứng cho thấy kim tự tháp không phải là do người Ai Cập cổ đại xây nên. Theo một số nghiên cứu, những công trình này đã có từ trước khi xuất hiện người Ai Cập cổ đại. Nếu như đây là một khả năng thì ai mới là người thực sự xây dựng nên các công trình này?

Xem thêm: Người Ai Cập cổ đại không thể xây dựng nên các kim tự tháp

12. Bên trong kim tự tháp có gì?

Việc khám phá bên trong kim tự tháp Ai Cập có gì vẫn đang được các nhà khoa học thực hiện các nghiên cứu với sự hỗ trợ của máy móc và công nghệ.

13. Kim tự tháp Ai Cập dùng để làm gì?

Trong hàng thế kỷ qua, các nhà khoa học vẫn tiếp tục nghiên cứu về mục đích xây dựng các kim tự tháp.

Kim tự tháp có phải là lăng mộ của Pharaoh?

Một trong những giả thiết phổ biến nhất là kim tự tháp là lăng mộ của các Pharaoh. Theo nhiều tài liệu nghiên cứu, người Ai Cập cổ đại tin vào sự hồi sinh và bất tử. Do vậy, họ chuẩn bị rất chu đáo và cẩn thận cho việc xây dựng lăng mộ và cuộc sống sau khi chết. Theo giả thiết này, các kim tự tháp là lăng mộ của các Pharaoh và hoàng hậu ở thời kỳ Cổ vương quốc và Trung vương quốc.

Tuy nhiên, giả thiết này đã gặp nhiều tranh cãi. Cho đến nay, kim tự tháp Ai Cập dùng để làm gì vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp.

Xem thêm: Khám phá mục đích thực sự xây dựng kim tự tháp

14. Kim tự tháp và những bí ẩn thần kỳ

Các kim tự tháp chứa đựng vô số điều huyền bí. Một trong những điều huyền bí hấp dẫn các chuyên gia và công chúng là những con số kỳ diệu của dãy số 142857 - con số bí ẩn của kim tự tháp.

Phép nhân tuần hoàn

Điều kỳ diệu của dãy số này là khi nhân dãy số với lần lượt từ 1 đến 6, kết quả thu được sẽ là các dãy số mới; mỗi dãy số mới này đều chứa 6 chữ số trong dãy số ban đầu và chúng chỉ thay đổi vị trí mà thôi.

Con số bí ẩn của kim tự tháp.

Điều kỳ diệu hơn là khi nhân dãy số 142857 với 7, kết quả có được là 999999.

Chính bản thân dãy số 142857 cũng có liên quan rất lớn với số 9:

Khi nhân lần lượt với số lớn hơn 7

Ta có kết quả như sau:

142857 × 8 = 1 142856. Bạn lấy chữ số đầu tiên trong kết quả của phép nhân (là 1) cộng với phần 6 chữ số còn lại (là 142856) thì được kết quả là: 142857 - trở về dãy số ban đầu.

142857 × 9 = 1 285713. Bạn lấy chữ số đầu tiên trong kết quả của phép nhân (là 1) cộng với phần 6 chữ số còn lại (là 285713) thì được kết quả là: 285714 - vẫn là các chữ số trong dãy số bí ẩn nhưng đã được hoán đổi vị trí.

142857 × 10 = 1 428570. Bạn lấy chữ số đầu tiên trong kết quả của phép nhân (là 1) cộng với phần 6 chữ số còn lại (là 428570) thì được kết quả là: 428571 - chính là các chữ số trong dãy số bí ẩn nhưng đã được đổi vị trí.

Và bạn có nhận ra rằng sự thay đổi vị trí của các chữ số này là rất có trật tự? Vòng tuần hoàn này cứ như thế lần lượt lặp lại.

Khi lấy dãy số này nhân với chính nó, kết quả thu được là:

142857 x 142857 = 20408 122449. Bạn lấy 5 chữ số đầu tiên của dãy số kết quả (20408) cộng với 6 chữ số cuối cùng (122449) thì kết quả có được là 142857 - trở về dãy số ban đầu.

Khi nhân với bội số của 7

Dãy số này còn kỳ diệu khi nhân với các số là bội số của 7.

142857 x 7 = 999999

142857 x 7 x 2 = 1 999998. Bạn lấy chữ số đầu tiên trong kết quả của phép nhân (là 1) cộng với phần 6 chữ số còn lại (là 999998) thì được kết quả là: 999999.

142857 x 7 x 3 = 2 999997. Bạn lấy chữ số đầu tiên trong kết quả của phép nhân (là 2) cộng với phần 6 chữ số còn lại (là 999997) thì được kết quả là: 999999.

Tương tự như vậy:

142857 x 7 x 4 = 3 999996

142857 x 7 x 999 = 998 999001

Dãy số 142857 quả thật là một dãy số thần kỳ!

15. Bí ẩn kim tự tháp và tượng Nhân sư

Tượng Nhân sư khổng lồ (The Great Sphinx) ở cao nguyên Giza nằm trong quần thể kim tự tháp Giza; ở tả ngạn của sông Nile; cách thủ đô Cairo 10 km. Tượng Nhân sư Giza khổng lồ này có chiều dài 73,5 m; rộng 66 m; cao 20,22 m; được tạc với hình dáng đầu người, thân sư tử; đang nằm trong tư thế phủ phục canh gác trước kim tự tháp Khafre.

kim tự tháp ai cập và tượng nhân sư
Kim tự tháp và tượng Nhân sư. (Ảnh: Pixabay)

Bức tượng Nhân sư lớn ở Giza được đánh giá là bức tượng nguyên khối lớn nhất thế giới. Tượng Nhân sư này cũng là một trong những bức điêu khắc nguyên khối lâu đời nhất trên thế giới.

Cho đến nay, thời điểm xây dựng và người xây dựng tượng Nhân sư vẫn là vấn đề gây tranh cãi.

>> Bằng chứng địa chất cho thấy tượng Nhân sư lớn có từ 800.000 năm trước

Những điều bí ẩn về kim tự tháp Ai Cập vẫn đang chờ được nhân loại giải mã. Ngày càng có nhiều bằng chứng khảo cổ cho thấy trình độ tiên tiến của các nền văn minh tiền sử; vượt xa trình độ kỹ thuật của nhân loại hiện nay. Nếu thật sự có các nền văn minh tiên tiến đã từng tồn tại trên Trái đất; trước nền văn minh lần này của chúng ta; thì các nhà khoa học và con người hiện đại có can đảm thừa nhận hay không?

Hoàng Quân

Xem thêm:

Bí ẩn ngàn năm của Kim tự tháp được giải mã



BÀI CHỌN LỌC

Kim tự tháp Ai Cập: Khám phá 15 điều về công trình kiến trúc vĩ đại