Lần đầu tiên, các nhà khoa học đã phát hiện và phân tích các đồng vị nguyên tố cacbon trong bầu khí quyển của một ngoại hành tinh. Nhóm nghiên cứu cho biết điều này có thể dẫn đến những cách mới và tốt hơn để hiểu sự hình thành hành tinh.
Nhờ những tiến bộ khoa học đáng kinh ngạc như Kính viễn vọng Không gian Kepler của NASA và Vệ tinh Khảo sát Ngoại hành tinh (TESS), các nhà khoa học đã xác nhận sự tồn tại của hàng nghìn ngoại hành tinh. Hầu hết các ngoại hành tinh này đều bị che khuất bởi ánh sáng từ các ngôi sao của chúng, hạn chế những gì chúng ta có thể tìm hiểu.
Hành tinh được đề cập đến có một tên gọi thực sự, giống như hầu hết các ngoại hành tinh. Nó được gọi là TYC 8998-760-1 b. Không giống như hầu hết các ngoại hành tinh, hành tinh này thực sự có thể nhìn thấy được từ Trái đất. Nó cách chúng ta 300 năm ánh sáng, nhưng đó không phải là khoảng cách khiến ngoại hành tinh khó được phát hiện - đó là nhờ độ sáng của các ngôi sao chủ của chúng.
Với những gì quan sát được, TYC 8998-760-1 b giống như một cơn bão hoàn hảo. Nó khổng lồ với đường kính gấp đôi sao Mộc và nặng gấp 14 lần khối lượng, và hành tinh này quay quanh ngôi sao của nó ở một khoảng cách rất xa. Chúng ta có thể xem ảnh thực của TYC 8998-760-1 b cùng với hành tinh đồng hành “c” của nó bên dưới.
Nghiên cứu mới, do Yapeng Zhang thuộc Đại học Leiden ở Hà Lan dẫn đầu, đã tận dụng khả năng hiển thị của hành tinh này để tìm hiểu về thành phần của nó. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính viễn vọng rất lớn của Đài quan sát phía Nam châu Âu ở Chile - cụ thể là một công cụ trên VLT có tên là Máy đo quang phổ cho các quan sát trường tích hợp trong hồng ngoại gần (SINFONI). Là một máy quang phổ, công việc của nó là đo các đặc tính của ánh sáng. Vì TYC 8998-760-1 b rất lớn và bị cô lập nên nó phản chiếu rất nhiều ánh sáng từ những ngôi sao có thể nhìn thấy - đó là lý do tại sao chúng ta có thể nhìn thấy hành tinh này. Bằng cách quét ngoại hành tinh để xem những bit nào của quang phổ đang được hấp thụ, chúng ta có thể xác định những gì trên hành tinh đó.
-
- Hình ảnh, được chụp bởi công cụ thiên văn SPHERE trên Kính viễn vọng rất lớn của ESO, cho thấy ngôi sao TYC 8998-760-1 đi kèm với hai ngoại hành tinh khổng lồ được biểu thị bằng mũi tên, TYC 8998-760-1b (dưới cùng) và TYC 8998-760-1c (trên cùng).
Theo các nhà nghiên cứu, TYC 8998-760-1 b có lượng lớn carbon-13, một đồng vị của nguyên tố phổ biến với bảy neutron thay vì sáu. Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy lượng carbon-13 nhiều gấp đôi so với những gì chúng ta mong đợi. Những neutron thừa đó thực sự cho chúng ta biết một điều quan trọng. TYC 8998-760-1 b rất lạnh đến mức đóng băng carbon monoxide và có lẽ nó luôn như vậy. Để có nhiều carbon-13 này trong băng CO, hành tinh phải hình thành gần quỹ đạo hiện tại của nó. Nó không gần các ngôi sao xung quanh như tất cả các hành tinh trong hệ mặt trời của chúng ta.
Đây là dữ liệu quan trọng vì hệ mặt trời của chúng ta là nơi duy nhất mà chúng ta có thể nghiên cứu kỹ. Do đó, việc phát hiện đồng vị cacbon trên các ngoại hành tinh có thể cung cấp một cơ hội để nghiên cứu sự hình thành của các hành tinh, điều này có thể hoàn toàn khác so với những gì đã xảy ra trong hệ mặt trời.
Theo Extremetech
