Mỹ làm tuyết nhân tạo chống hạn hán bằng cách “gieo mây”

Giúp NTDVN sửa lỗi

Để đối phó với hạn hán kéo dài ở miền tây, các chuyên gia tại bang Wyoming (Mỹ) đã thực hiện 28 chuyến bay từ đầu năm nay để gieo mây tạo ra tuyết nhân tạo, giúp tăng lượng mưa và tuyết.

Mây là tập hợp giọt nước hoặc tinh thể băng trôi nổi trên bầu trời. Có hai cách để gieo mây là từ mặt đất và từ không trung, sử dụng iod bạc làm chất gieo mưa.

Julie Gondzar là quản lý Chương trình Biến đổi Thời tiết của bang Wyoming. Năm nay, ông Gondzar hy vọng có thể tiến hành gieo mây nhiều hơn do vẫn còn 4 tuần trước khi hết mùa.

Wyoming bắt đầu gieo mây (cloud seeding) vào năm 2003 trong một nghiên cứu. Cách đây 8 năm, nhà chức trách bang này bắt đầu gieo mây theo năng suất chính thức sau 10 năm nghiên cứu.

Máy bay làm tuyết trực tiếp đi vào mây.
Máy bay làm tuyết trực tiếp đi vào mây. (Ảnh: Getty image)

Phương pháp sử dụng một đám mây có sẵn để phun iod bạc vào đó làm tăng những hạt cực nhỏ gọi là nhân băng giúp nước ngưng tụ lại. Từ thập niên 1970 và 1980 các bang khác như Utah và North Dakota đã gieo mây, đây là hoạt động biến đổi thời tiết tương đối mới mẻ.

Iod bạc là một hợp chất muối tự nhiên. Lý do các nhà nghiên cứu sử dụng hợp chất này là hình dáng ở cấp phân tử của iod bạc rất giống tinh thể băng.

Cần chờ điều kiện thích hợp để gieo mây khi bay qua dãy núi.
Cần chờ điều kiện thích hợp để gieo mây khi bay qua dãy núi. (Ảnh: Getty image)

Gondzar giải thích: "Máy phát trên mặt đất trông giống những trạm thời tiết nhỏ, cao 6m và aerosol hóa trong khí quyển. Nhưng cần chờ điều kiện thích hợp để gieo mây khi bay qua dãy núi. Điều này khiến việc gieo mây hơi khó khăn một chút bởi nếu gió thổi sai hướng, sẽ làm chệch mục tiêu hoàn toàn".

Cách phổ biến nhất là dùng máy bay, sử dụng lửa. Theo Gondzar, có thiết bị phun lửa ở cánh máy bay và iod bạc bên trong hộp giấy. Khi phi công bay vào cơn bão, họ đốt hộp giấy chứa đầy iod bạc để "gieo" vào đám mây. Kết quả là mây trở nên ẩm hơn, dẫn tới nhiều mưa hơn.

Năm nay, thời tiết khô hơn trong tháng vừa qua nên cơ hội để tiến hành gieo mây cũng ít hơn. Nhà nghiên cứu cho biết chi phí gieo mây tương đối rẻ với chi phí 28 - 34 USD/1.200 m3.

Gondzar thừa nhận dù gieo mây tạo ra nhiều tuyết hơn bình thường, rất khó để biết chính xác lượng tuyết họ nhận được.

Hơi ẩm từ hệ thống thời tiết đến từ khu vực rộng lớn hơn như vịnh Mexico hoặc Thái Bình
Dương. Lượng bạc iod sử dụng trong mỗi chuyến bay chỉ ở mức vài gram. Gondzar và cộng sự đã thử nghiệm nhiều trước khi chính thức gieo mây và không phát hiện tác hại của bạc.

Ngọc Mai

Khoa học Công nghệ


BÀI CHỌN LỌC

Mỹ làm tuyết nhân tạo chống hạn hán bằng cách “gieo mây”