Đây là bài đầu tiên trong loạt bài về những tác động tiêu cực của các dự án năng lượng mặt trời. Nông dân Hoa Kỳ bày tỏ lo lắng về việc tài sản của họ đang bị thu hẹp, nguy cơ bị mất vĩnh viễn đất nông nghiệp, môi trường sống của các loài động - thực vật và tính nhạy cảm của các dự án năng lượng mặt trời quy mô lớn.
Bà Nancy Caywood và gia đình (thuộc thế hệ thứ tư) điều hành, quản lý trang trại trồng bông Caywood Farms ở vùng nông thôn Casa Grande, Arizona, Hoa Kỳ. Bà cho biết, những người nông dân trong khu vực đang phải chịu rất nhiều áp lực khi buộc phải bán đất trang trại cho các công ty phát triển năng lượng mặt trời quy mô lớn, các công ty năng lượng đã mua được những lô đất gần trang trại của gia đình bà.
“Thật khó chịu khi phải đứng ra bảo vệ trang trại của mình”, bà Caywood nói với thời báo The Epoch Times.
Bà Caywood nói rằng những nhóm nhân viên khảo sát đất đai đến khu đất của gia đình bà nhưng không xin phép. Bà không biết họ thuộc công ty nào. “Tôi thấy thật chướng mắt. Họ thật táo tợn”, bà nói.
Gần đây, công ty năng lượng Tây Ban Nha xây dựng Trạm phát điện Solana gần Gila Bend, Arizona đã nộp đơn xin phá sản. Bà Caywood lo lắng về việc các công ty sẽ lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời quy mô lớn gần trang trại của gia đình bà.
Bà cũng lo ngại rằng một khi đất nông nghiệp được sử dụng để phát triển năng lượng mặt trời sẽ không thể hồi phục trở lại. Thậm chí ngay lúc này, khu đất của gia đình bà phía gần trang trại năng lượng mặt trời mới lắp đặt đã đang bị ảnh hưởng. Travis, con trai của bà Caywood, đo nhiệt độ xung quanh ở cuối phía Đông trang trại của gia đình, nhiệt độ nơi đó nóng hơn 10 độ C so các khu đất còn lại.
Trang trại năng lượng mặt trời tiếp giáp với phần đất của gia đình bà Caywood, được xác định là Trung tâm Năng lượng Trung tâm Pinal, LLC, được phát triển bởi tập đoàn NextEra Energy Resources. Trung tâm Năng lượng này được xem là một trong những “khoản đầu tư vào Arizona” theo tài liệu thuyết trình giới thiệu năm 2021 của tập đoàn.
Đại diện của tập đoàn NextEra Energy Resources đã không trả lời yêu cầu thông tin của thời báo The Epoch Times vào thời điểm viết bài.
Một dự án năng lượng mặt trời khác thuộc Trung tâm năng lượng mặt trời Eleven Mile rộng 2.100 mẫu Anh, nằm ngay phía bên kia Đường 287 của Bang Arizona, đối diện với trang trại Caywood Farms.
-
- Trang trại của gia đình bà Caywood ở vùng nông thôn Casa Grande, Arizona. (caywoodfarms.com)
Trang web của dự án cho biết, Trung tâm năng lượng mặt trời Eleven Mile sẽ tạo ra hơn 900.000 megawatt điện mỗi năm từ 850.000 tấm pin mặt trời.
Thời báo The Epoch Times cũng đã liên hệ với Orsted, công ty điện lực đa quốc gia của Đan Mạch là đối tác của dự án, để lấy ý kiến bình luận về nhận xét của bà Caywood cũng như sản lượng điện dự kiến của công trình trước những lo ngại lâu nay về hiệu quả thực tế của những tấm pin năng lượng mặt trời.
Người phát ngôn của Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời, một tổ chức thương mại trong ngành, đã cho biết quan điểm qua email theo một góc nhìn khác: “Các dự án năng lượng mặt trời phát triển trên nền đất nông nghiệp tương đối thích hợp. Người nông dân và chủ đất có thể nhận được doanh thu đáng kể từ những vùng đất mà họ canh tác không hiệu quả. Các dự án hầu như luôn được tiến hành vì lợi ích của cả hai bên”.
Người phát ngôn từ chối đưa ra quan điểm về những câu chuyện cá nhân cụ thể được mô tả trong bài báo này, nói rằng "chúng tôi không biết tất cả mọi việc".
Người nông dân nỗ lực bảo vệ nguồn đất nông nghiệp
Bà Caywood không đơn độc trong việc bảo vệ nguồn đất, phản đối sử dụng đất nông nghiệp một cách thiếu hiệu quả để lắp đặt các hệ thống năng lượng mặt trời.
Đại diện cho tổ chức bảo vệ môi trường Vermonters for a Clean Environment, giám đốc điều hành là bà Annette Smith, đã nói với thời báo The Epoch Times qua email rằng việc bảo vệ nguồn đất nông nghiệp chính là một vấn đề ở bang New England.
Tại tiểu bang Vermont, luật môi trường quy định rằng các loại đất nông nghiệp nguyên sinh sẽ được xác định lại khi có kế hoạch xây dựng các hệ thống năng lượng mặt trời trên đó.
“Việc sử dụng đất nguyên sinh nông nghiệp để phát triển các dự án năng lượng mặt trời không phải là cơ hội để đất 'chuyển' sang mục đích thương mại, công nghiệp hoặc một số loại khác chỉ đơn giản bằng cách lắp đặt các tấm pin mặt trời lên đó”, Thượng nghị sĩ Mark MacDonald thuộc đảng Dân chủ nói qua email.
Trong cuộc điện đàm với The Epoch Times, ông nói thêm rằng cần thúc đẩy những triển vọng về việc sử dụng hiệu quả những tấm pin năng lượng mặt trời trong tương lai. “Trong những năm tới, sẽ không cần quá nhiều đất để sản xuất ra cùng một lượng điện”, ông nhấn mạnh.
-
- Sương mù lắng đọng giữa những ngọn đồi lúc mờ sáng. Ảnh chụp ngày 20/20/2007 (STAN HONDA / AFP qua Getty Images)
Bà Annette Smith cho biết: “Động thái của chính quyền có sự thay đổi trong những năm qua. Thống đốc Đảng Cộng hòa của bang Vermont, Phil Scott, đã cho phép các nhà khoa học của bang tự do xem xét những hệ lụy do các dự án năng lượng mặt trời mang lại so với người tiền nhiệm của ông thuộc đảng Dân chủ, Peter Shumlin. Khi Thống đốc Shumlin nắm quyền, các dự án được xây dựng ở khắp mọi nơi, bất chấp mọi tác động”.
Vào năm 2014, dưới sự chỉ đạo của Thống đốc Shumlin, một dự án phát triển năng lượng mặt trời lớn cuối cùng đã hình thành trên đất mà bà Smith gọi là “loại đất nông nghiệp nguyên sinh tốt nhất Hạt Rutland, Vermont”.
Bất chấp những lo ngại này, Ủy ban Dịch vụ Công cộng (PSB) đã cấp đất cho Rutland Renewable Energy, LLC, thuộc sở hữu của công ty năng lượng mặt trời groSolar và sau đó groSolar lại được bán cho công ty năng lượng tái tạo EDF Renewables của Pháp.
Trong quyết định của mình, PSB kết luận rằng Dự án Cold River của công ty “sẽ không làm giảm đáng kể tiềm năng nông nghiệp”
-
- Dàn 366 thiết bị tấm năng lượng mặt trời được đặt tại một cánh đồng ở Nam Burlington, Vermont, Ảnh chụp ngày 31/10/2014 (Robert Nickelsberg / Getty Images)
Vụ việc được chuyển đến Tòa án Tối cao Vermont, nhưng kết quả giữ nguyên quyết định của PSB trước sự phản đối của Thị trấn Rutland và một số vùng lân cận.
“Khu vực dự án được xây dựng trên nhiều loại đất nông nghiệp nguyên sinh; theo tiêu chuẩn, nơi không được bố trí thiết bị năng lượng mặt. Tuy nhiên, địa điểm này đã không được sử dụng cho sản xuất nông nghiệp từ 15 đến 20 năm”, Tư pháp John Dooley lưu ý với khẳng định phán quyết của PSB.
Theo AEP OnSite Partners, năng lượng điện được sản xuất tại dự án Cold River, bao gồm 8.820 tấm pin mặt trời, hiện đang được bán cho Green Mountain Power theo một thỏa thuận nhiều thập kỷ.
Green Mountain Power đã xác nhận với thời báo The Epoch Times (Đại Kỷ Nguyên) rằng họ vẫn thực hiện theo hợp đồng mua bán điện. Đại diện của EDF Renewables đã không trả lời yêu cầu thông tin vào thời điểm báo chí.
Theo báo cáo tháng 12/2021 từ Phòng thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia, Vermont là một trong 15 tiểu bang yêu cầu ngừng hoạt động các nhà máy năng lượng mặt trời trên toàn tiểu bang. Mặc dù tiểu bang có quy định tương đối nghiêm ngặt về các dự án có liên quan đến năng lượng, bà Smith vẫn lo ngại rằng tình trạng vẫn đang khiến đất nông nghiệp rất dễ bị tổn thương.
-
- Đàn cừu trên cánh đồng ở Plainfield, Vermont, ảnh chụp ngày 19/10/2007. (STAN HONDA / AFP qua Getty Images)
Bà Smith nói: “Bang Vermont thực sự không làm được gì nhiều để bảo vệ đất nông nghiệp nguyên sinh khỏi sự ảnh hưởng của các dự án năng lượng mặt trời. Tùy từng trường hợp cụ thể, miễn là đất đai được trở lại trạng thái ban đầu sau khi dự án ngừng hoạt động, thì việc phê duyệt dự án sẽ không có trở ngại”.
Một phát ngôn viên của SEIA nói với Đại Kỷ Nguyên qua email rằng nhóm ủng hộ các tiêu chuẩn cho việc ngừng hoạt động các nhà máy năng lượng mặt trời nhằm thúc đẩy sự minh bạch, rõ ràng đồng thời khuyến khích sự phát triển có trách nhiệm của các dự án năng lượng mặt trời.
“Các công ty phát triển năng lượng mặt trời đang tìm cách tối ưu hóa hiệu quả hoạt động và giảm thiểu các tác động đến tài nguyên địa phương (như vùng đất nguyên sinh), gồm cả khả năng tiếp cận với lưới điện. Các công ty sẽ chọn những vùng đất nông nghiệp kém năng suất hơn để tránh xung đột có khả năng xảy ra”, người phát ngôn của SEIA cho biết.
Mặt trái của các dự án năng lượng mặt trời
Janet Christensen-Lewis, người sở hữu Trang trại hữu cơ Puck's Glen, vùng Eastern Shore thuộc tiểu bang Maryland, bà cho rằng công chúng chỉ mới bắt đầu hiểu được những mặt trái của các dự án năng lượng mặt trời.
Bà nói: “Tôi nghĩ rằng nhận thức của mọi người có thể cũng giống như tôi cách đây sáu năm. Khi tôi bật công tắc đèn, tôi hoàn toàn không để ý đến hậu quả của việc sản xuất năng lượng mặt trời. Người ta chỉ xem xét mọi thứ cẩn trọng hơn khi phải đối mặt với mặt trái của những dự án gây ra cho môi trường”.
Tôi vẫn hoài nghi rằng nếu bạn nói với những người ở Thành phố New York rằng chúng ta nên lấy Công viên Trung tâm, rộng 800 mẫu Anh và che phủ nó bằng các tấm pin mặt trời, họ sẽ rất kinh ngạc. Họ không hề nhận rằng 800 mẫu Anh chẳng là gì so với diện tích của một dự án năng lượng mặt trời cần sử dụng”.
Tháng 9/2021, bộ Năng lượng của chính quyền Biden đã công bố một nghiên cứu mang tên Năng lượng tương lai, họ dự tính một dự án năng lượng mặt trời cần đến tối đa 16.000 dặm vuông, gần bằng diện tích của bang Massachusetts và Connecticut cộng lại.
Số liệu trên tương tự như một số nghiên cứu về năng lượng mặt trời khác được thực hiện trong những năm gần đây liên quan đến việc sử dụng đất nông nghiệp để phát triển năng lượng mặt trời. Bà Christensen-Lewis nghi ngờ rằng, công nghệ “nông điện” như vậy có thể được thực hiện ở quy mô lớn hơn.
-
- Các tấm pin mặt trời tại một trang trại năng lượng mặt trời Southern Maryland Electric HTX Solar LLC, ở Hughsville, bang Maryland, USA. Ảnh chụp ngày 20/8/2015. (Mark Wilson / Getty Images)
“Bạn không đi dưới các tấm pin mặt trời và bạn cũng sẽ không biết điều gì xảy ra bên dưới các tấm pin”, bà Christensen-Lewis nói.
Bản nghiên cứu Năng lượng tương lai cũng nhấn mạnh tiềm năng “khôi phục môi trường sống cho các loài thụ phấn” nhằm mục đích kết hợp các tấm pin mặt trời với các loài thực vật thụ phấn bản địa để nâng cao năng suất cây trồng, đồng thời tạo ra năng lượng sạch hơn.
Bà Christensen-Lewis cũng đã trồng hoa dại trong trang trại hữu cơ của mình để khuyến khích các loài thụ phấn phát triển nhưng bà cũng nghi ngờ về việc khôi phục môi trường đó.
Bà nói: “Khi một công ty năng lượng mặt trời đến và ngỏ ý khôi phục môi trường sống cho các loài thụ phấn, chỉ ba năm nữa nơi đó sẽ biến thành bãi cỏ dại. Nó chỉ là một cái nhãn để hấp dẫn mọi người, không phải là điều tốt đẹp”.
Tiểu bang Maryland đặt mục tiêu sản xuất 50% điện năng từ các nguồn tái tạo vào năm 2030, khiến tăng áp lực phải xây dựng nhiều trang trại năng lượng mặt trời hơn ở các khu vực nông thôn của bang. Tuy nhiên, không có sự tranh cãi dọc theo sự phát triển của khu vực Eastern Shore.
-
- Nông dân thu hoạch đậu nành ở Owings, bang Maryland, USA. Ảnh chụp ngày 19/10/2018. (Mark Wilson / Getty Images)
Bộ Môi trường của tiểu bang Maryland phán quyết địa điểm xây dựng nhà máy năng lượng mặt trời Great Bay Solar I của LLC ở Princess Anne, Maryland, đã vi phạm nhiều nội dung trong luật môi trường của tiểu bang. Cơ quan chức năng đã phát hiện Great Bay Solar làm xáo trộn các vùng đất ngập nước không có thủy triều ở nhiều địa điểm, theo đó công ty phải trả cho tiểu bang khoản phạt dân sự lên đến 400.000 đô la Mỹ.
Bà Christensen-Lewis đã nỗ lực ngăn chặn thành công một trang trại năng lượng mặt trời lớn ở hạt Kent, tiểu bang Maryland, bà cho rằng dự án sẽ khiến đất nông nghiệp nguyên sơ tại đó hư hại.
Bất chấp sự nỗ lực của bà Christensen-Lewis, nhiều nông dân vẫn phải đối mặt với sự phát triển của các dự án năng lượng mặt trời quy mô lớn.
Bà Caywood lo lắng trang trại thuộc thế hệ thứ tư của gia đình bà có thể trở thành “một hòn đảo” được bao phủ bởi những tấm pin năng lượng mặt trời.
“Họ đang lắp đặt các trang trại năng lượng mặt trời khắp các vùng nông thôn, trên đất nông nghiệp của chúng tôi, trong các khu rừng của chúng tôi. Đó là mảnh đất trọng yếu để chúng tôi tạo ra nông sản cung cấp cho mọi người. Hãy đảm bảo môi trường của chúng tôi được bảo vệ an toàn”, bà Caywood nói.
Tác giả: Nathan Worcester
Theo The Epoch Times
May May biên dịch.
