Sử dụng ăng-ten vô tuyến mạnh nhất thế giới, các nhà khoa học đã phát hiện ra những ngôi sao bất ngờ phát ra sóng vô tuyến, có thể cho thấy sự hiện diện của các hành tinh ẩn.
Tiến sĩ Benjamin Pope của Đại học Queensland và các đồng nghiệp tại đài thiên văn quốc gia Hà Lan ASTRON đã tìm kiếm các hành tinh bằng kính viễn vọng vô tuyến mạnh nhất thế giới Mảng tần số thấp (LOFAR) đặt tại Hà Lan.
Tiến sĩ Pope cho biết: “Chúng tôi đã phát hiện ra các tín hiệu từ 19 ngôi sao lùn đỏ xa xôi, bốn trong số đó được xác định là do sự tồn tại của các hành tinh quay quanh chúng.
"Từ lâu, chúng ta đã biết rằng các hành tinh trong Hệ mặt trời của chúng ta phát ra sóng vô tuyến mạnh khi từ trường của chúng tương tác với gió mặt trời, nhưng tín hiệu vô tuyến từ các hành tinh bên ngoài Hệ mặt trời của chúng ta vẫn chưa được thu nhận. Khám phá này là một bước quan trọng đối với thiên văn học vô tuyến và có thể dẫn đến việc khám phá các hành tinh trong toàn thiên hà".
Trước đây, các nhà thiên văn học chỉ có thể phát hiện những ngôi sao gần nhất trong quá trình phát xạ vô tuyến ổn định, và mọi thứ khác trên bầu trời vô tuyến đều là khí giữa các vì sao, hoặc các lỗ đen.
Giờ đây, các nhà thiên văn học vô tuyến có thể nhìn thấy những ngôi sao cũ đơn giản khi họ quan sát và với thông tin đó, chúng ta có thể tìm kiếm bất kỳ hành tinh nào xung quanh những ngôi sao đó.
Nhóm nghiên cứu tập trung vào các ngôi sao lùn đỏ, nhỏ hơn nhiều so với Mặt trời và được biết là có hoạt động từ trường cường độ cao gây ra các tia sáng sao và phát xạ vô tuyến.
-
- (Ảnh minh hoạ: Pixabay)
Nhưng một số ngôi sao cũ, không hoạt động từ tính cũng xuất hiện, điều này đã thách thức sự hiểu biết thông thường.
Tiến sĩ Joseph Callham tại Đại học Leiden và ASTRON, đồng thời là tác giả chính của khám phá này, nói rằng các nhà nghiên cứu tin tưởng rằng những tín hiệu này xuất hiện do kết nối từ tính của các ngôi sao và các hành tinh quay quanh không nhìn thấy, tương tự như sự tương tác giữa Sao Mộc và mặt trăng của nó.
Ông nói: “Trái đất của chúng ta có cực quang, thường được gọi là cực quang phía bắc và phía nam, cũng phát ra sóng vô tuyến mạnh, đây là do sự tương tác của từ trường hành tinh với gió mặt trời”.
"Nhưng trong trường hợp cực quang từ Sao Mộc, chúng mạnh hơn nhiều khi mặt trăng núi lửa Io của nó đang thổi vật chất ra ngoài không gian, lấp đầy môi trường của Sao Mộc bằng các hạt tạo ra cực quang mạnh bất thường.
Mô hình của chúng tôi cho sự phát xạ vô tuyến này từ các ngôi sao của chúng tôi là một phiên bản thu nhỏ của Sao Mộc và Io, với một hành tinh được bao bọc trong từ trường của một ngôi sao, đưa vật chất thành các dòng điện khổng lồ cung cấp năng lượng tương tự cho cực quang. Đó là một cảnh tượng đã thu hút sự chú ý của chúng tôi từ cách xa ánh sáng".
Các nhà nghiên cứu hiện muốn xác nhận các hành tinh được đề xuất có tồn tại hay không.
Tiến sĩ Pope nói: “Chúng ta không thể chắc chắn 100% rằng 4 ngôi sao mà chúng ta nghĩ là có hành tinh thực sự là chủ hành tinh, nhưng chúng ta có thể nói rằng sự tương tác giữa hành tinh và sao là lời giải thích tốt nhất cho những gì chúng ta đang thấy. Các quan sát tiếp theo đã loại trừ các hành tinh có khối lượng lớn hơn Trái đất, nhưng một hành tinh nhỏ hơn sẽ không làm được điều này".
Những khám phá với LOFAR mới chỉ là bước đầu, nhưng kính thiên văn chỉ có khả năng theo dõi các ngôi sao tương đối gần, cách xa tới 165 năm ánh sáng.
Kính viễn vọng vô tuyến Square Kilometre Array của Úc và Nam Phi cuối cùng đang được xây dựng, hy vọng sẽ được đưa vào hoạt động vào năm 2029. Các nhà khoa học dự đoán họ sẽ có thể nhìn thấy hàng trăm ngôi sao có liên quan ở khoảng cách xa hơn nhiều.
Ngọc Mai
