Phát hiện sáu thiên hà bị mắc vào ‘lưới hấp dẫn’ của một lỗ đen siêu lớn

Giúp NTDVN sửa lỗi

Các nhà thiên văn vừa phát hiện nửa tá thiên hà bị vướng vào lưới hấp dẫn của một lỗ đen siêu lớn tại thời điểm chưa đầy một tỷ năm sau Vụ nổ lớn.

Theo Daily Mail, Các nhà nghiên cứu từ Viện Vật lý Thiên văn Quốc gia Ý (INAF) cho biết đây là lần đầu tiên họ nhìn thấy một nhóm các thiên hà như vậy ngay sau Vụ nổ lớn.

Lỗ đen siêu lớn là hiện tượng vũ trụ kỳ lạ, kỳ lạ và tương đối phổ biến - chúng xuất hiện ở trung tâm của hầu hết các thiên hà bao gồm cả hệ Ngân Hà của chúng ta.

Lỗ đen siêu lớn trong phát hiện mới này được hình thành từ sự sụp đổ của các ngôi sao đầu tiên của vũ trụ. Cho đến nay các nhà thiên văn học không biết làm thế nào nó có thể phát triển nhanh và lớn như vậy - lên tới kích thước của một tỷ Mặt trời. Việc tìm thấy một nhóm thiên hà đang “nuôi dưỡng” một lỗ đen siêu lớn cho thấy chúng hình thành trong các mạng lưới chứa rất nhiều khí.

Marco Mignoli, nhà thiên văn học từ INAF, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết nghiên cứu được thúc đẩy bởi mong muốn tìm hiểu các lỗ đen siêu lớn trong vũ trụ sơ khai.

Nhà nghiên cứu người Ý giải thích: “Đây là những hệ thống khổng lồ và cho đến nay chúng tôi vẫn chưa có lời giải thích tốt về sự tồn tại của chúng”.

Tất cả các thiên hà xung quanh lỗ đen đều nằm trong một “mạng nhện” vũ trụ bằng khí kéo dài tới hơn 300 lần kích thước của Dải Ngân hà. Ánh sáng từ cấu trúc giống như mạng nhện lớn này đã truyền đến Trái đất khi vũ trụ 900 triệu năm tuổi.

Mignoli cho biết: “Các sợi mạng vũ trụ giống như tơ nhện. Các thiên hà bị vướng vào và phát triển ở nơi các sợi tơ giao nhau. Các dòng khí có thể chảy dọc theo các sợi nhỏ để cung cấp vật chất cho cả các thiên hà và lỗ đen siêu lớn trung tâm”.

Nhóm nghiên cứu dự đoán rằng mạng lưới này có thể rơi vào vùng quầng vật chất tối (dark matter halo).

Colin Norman của Đại học Johns Hopkins ở Mỹ, cũng là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết khám phá này hỗ trợ thêm cho lý thuyết rằng các lỗ đen siêu lớn hình thành và phát triển bên trong các quầng vật chất tối khổng lồ thuộc các cấu trúc giống như mạng nhện quy mô lớn.

Những vùng “vật chất tối” vô hình đã thu hút lượng khí khổng lồ trong Vũ trụ sơ khai. Từ đó, các thiên hà và lỗ đen có thể có đủ vật chất để trở nên siêu lớn.

Kính viễn vọng Rất lớn (VLT) của Đài quan sát Nam Âu (ESO) đã thực hiện các quan sát về các thiên hà xung quanh lỗ đen siêu lớn. Các nhà khoa học cho rằng, số lượng thiên hà bị vướng vào mạng hấp dẫn của lỗ đen có thể con nhiều hơn nếu kính viễn vọng được nâng cấp để nhìn được những thiên hà tối hơn.

Đồng tác giả Barbara Balmaverde, một nhà thiên văn học tại INAF ở Torino, Ý, cho biết: “Chúng tôi tin rằng phát hiện của chúng tôi chỉ là phần nổi của tảng băng trôi và số ít thiên hà được phát hiện cho đến nay xung quanh lỗ đen siêu lớn này chỉ là những thiên hà sáng nhất”.

Phát hiện đã được công bố trên tạp chí Astronomy and Astrophysics.

Văn Thiện



BÀI CHỌN LỌC

Phát hiện sáu thiên hà bị mắc vào ‘lưới hấp dẫn’ của một lỗ đen siêu lớn