Chuyên gia ở Trường y Perelman thuộc Đại học Pennsylvania cùng đồng nghiệp đã phát hiện một loại tế bào mới ẩn bên trong phổi người. Điều này giúp đảo ngược ảnh hưởng của những căn bệnh liên quan tới hút thuốc lá, theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature.
Chuyên gia Edward Morrisey, giáo sư ở Trường y Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, và cộng sự phát hiện tế bào RAS sau khi thất vọng với những hạn chế vì phải dùng phổi chuột làm mô hình cho hệ hô hấp ở người. Để hiểu rõ hơn khác biệt giữa phổi chuột và phổi người ở cấp độ tế bào, nhóm nghiên cứu lấy mẫu mô phổi từ người hiến tặng và phân tích gene bên trong từng tế bào.
Nhóm nghiên cứu cho rằng tế bào RAS có thể giúp ngăn chặn bệnh liên quan tới hút thuốc như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Về lý thuyết, tế bào RAS có thể giảm nhẹ ảnh hưởng của COPD thông qua chữa lành phế nang.
Giáo sư Morrisey cho biết: "Chúng tôi gọi tế bào RAS là tiền thân của quá trình tạo hóa. Chúng có những chức năng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe đường thở".
Bệnh nhân COPD thường được kê đơn thuốc chống viêm hoặc liệu pháp oxy để giảm bớt các triệu chứng của họ. Tuy nhiên, đây chỉ là những giải pháp tạm thời và không thể đẩy lùi tổn thương phổi.
-
- Tế bào RAS có hai chức năng chính là tiết ra những phân tử duy trì lớp dịch phủ dọc tiểu phế quản, ngăn các đường khí nhỏ khỏi bị sập và tối đa hóa hiệu suất của phổi. (Ảnh minh họa: Pixabay)
Tế bào RAS tương tự tế bào gốc, có thể chữa lành tế bào phế nang bị tổn thương và biến đổi thành loại mới.
Nằm trong tiểu phế quản là tế bào kích thích bài tiết đường hô hấp (RAS), những ống phế nang ở đầu. Phế nang là túi khí trao đổi oxy và carbon dioxide với mạch máu.
Tế bào RAS có hai chức năng chính trong phổi. Đầu tiên, chúng tiết ra những phân tử duy trì lớp dịch phủ dọc tiểu phế quản, ngăn các đường khí nhỏ khỏi bị sập và tối đa hóa hiệu suất của phổi. Thứ hai, chúng có thể đóng vai trò tế bào kế cận cho tế bào phế nang loại 2 (AT2), tiết hóa chất dùng để chữa lành phế nang bị tổn thương. Tế bào kế cận là tế bào có khả năng biến đổi thành loại tế bào khác tương tự tế bào gốc. Theo Morrisey, điều này có nghĩa tế bào RAS góp phần quan trọng giúp phổi khỏe mạnh.
Quá trình hé lộ sự tồn tại của tế bào RAS chưa được biết tới trước đây. Nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy tế bào RAS ở chồn sương, loài có hệ hô hấp giống người hơn chuột. Kết quả là họ nghi ngờ phần lớn động vật có vú với kích thước tương đương hoặc lớn hơn chồn sương nhiều khả năng đều có tế bào RAS trong phổi.
Tế bào mới phát hiện đóng vai trò quan trọng giúp hệ hô hấp hoạt động tốt, thậm chí có thể gợi ý phương pháp điều trị giúp đảo ngược ảnh hưởng của những căn bệnh liên quan tới hút thuốc lá.
Ngọc Mai
