Lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã đích thân chỉ đạo nước này tập trung nỗ lực để kiểm soát Internet toàn cầu, thay thế vai trò của Hoa Kỳ, theo các tài liệu nội bộ của Bắc Kinh mà The Epoch Times có được gần đây.
Trong một bài phát biểu vào tháng 1/2017, ông Tập cho biết “quyền lực kiểm soát Internet” đã trở thành “tâm điểm mới của cuộc tranh giành chiến lược quốc gia của [Trung Quốc]”, và chỉ ra Hoa Kỳ là một “thế lực cạnh tranh” cản đường tham vọng của chế độ.
Mục tiêu cuối cùng là Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) là kiểm soát tất cả nội dung trên mạng Internet toàn cầu để chế độ này có thể sử dụng thứ mà ông Tập mô tả là “quyền lực đàm luận” đối với các cuộc trao đổi và thảo luận trên trường thế giới.
Ông Tập đã nêu rõ tầm nhìn “sử dụng công nghệ để thống trị Internet” để đạt được toàn quyền kiểm soát mọi phần của hệ sinh thái trực tuyến, chẳng hạn như ứng dụng, nội dung, chất lượng, vốn và nhân lực.
Bình luận của ông được đưa ra tại cuộc họp lãnh đạo lần thứ tư của cơ quan quản lý Internet hàng đầu của chế độ, Ủy ban Các vấn đề Không gian mạng Trung ương, tại Bắc Kinh vào ngày 4/1/2017. Chúng được nêu chi tiết trong các tài liệu nội bộ do chính quyền tỉnh Liêu Ninh, một tỉnh nằm ở đông bắc Trung Quốc, ban hành.
Những tuyên bố này khẳng định những nỗ lực của Bắc Kinh trong vài năm qua nhằm thúc đẩy phiên bản Internet độc tài của chính họ như một hình mẫu cho thế giới.
Trong một bài phát biểu khác, được đưa ra vào tháng 4/2016, ông Tập đã tự tin tuyên bố rằng trong “cuộc đấu tranh” để kiểm soát Internet, ĐCSTQ đã chuyển hướng từ cách chơi “phòng thủ bị động” sang chơi cả “tấn công và phòng thủ” cùng một lúc, theo một tài liệu nội bộ của chính quyền thành phố An Sơn ở tỉnh Liêu Ninh.
Sau khi xây dựng thành công bộ máy giám sát và kiểm duyệt trực tuyến phức tạp và rộng lớn nhất thế giới, Vạn lý Tường lửa, ĐCSTQ dưới thời ông Tập đang hướng ra bên ngoài, việc vô địch về Internet của Trung Quốc có các giá trị đi ngược lại với mô hình mở được ủng hộ ở phương Tây. Thay vì ưu tiên các luồng thông tin tự do, hệ thống của ĐCSTQ tập trung vào việc cho nhà nước khả năng kiểm duyệt, do thám và kiểm soát dữ liệu Internet.
Chống Mỹ
Nhà lãnh đạo Trung Quốc thừa nhận chế độ tụt hậu so với đối thủ là Hoa Kỳ - quốc gia thống trị trong hầu hết các lĩnh vực liên quan đến Internet - trong các lĩnh vực chính như công nghệ, đầu tư và tài năng.
Để hiện thực hóa tham vọng của Đảng, ông Tập nhấn mạnh sự cần thiết phải “quản lý các mối quan hệ Internet với Hoa Kỳ”, đồng thời “chuẩn bị cho cuộc chiến khó khăn” với các nước trên toàn thế giới.
Ông Tập nói, các công ty Mỹ nên được chế độ sử dụng như công cụ để đạt được mục tiêu mà không cần giải thích chi tiết về cách thức thực hiện điều này.
Ông cũng chỉ đạo chế độ tăng cường hợp tác với châu Âu, các nước đang phát triển và các quốc gia thành viên trong kế hoạch cơ sở hạ tầng toàn cầu “Vành đai và Con đường” của Bắc Kinh để tạo thành một “đối trọng chiến lược” chống lại Hoa Kỳ.
Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) là một dự án đầu tư cơ sở hạ tầng lớn do Bắc Kinh khởi xướng nhằm kết nối châu Âu, châu Á, châu Phi và Trung Đông thông qua mạng lưới liên kết đường sắt, đường biển và đường bộ. Kế hoạch này đã bị Mỹ và các nước phương Tây khác chỉ trích là động cơ để Bắc Kinh gia tăng lợi ích chính trị và thương mại ở các quốc gia thành viên, đồng thời gây áp lực lên các nước đó thông qua gánh nặng nợ nần.
BRI cũng đã thúc đẩy các quốc gia đăng ký các dự án “con đường tơ lụa kỹ thuật số”, liên quan đến cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông. Ít nhất 16 quốc gia đã ký biên bản ghi nhớ với ĐCSTQ để hoạt động như một phần của sáng kiến.
Chiến lược 3 mũi nhọn
Ông Tập đã ra lệnh cho chế độ tập trung vào ba lĩnh vực “quan trọng” trong việc theo đuổi việc kiểm soát Internet toàn cầu.
Đầu tiên, Bắc Kinh cần có khả năng “đặt ra các quy tắc” để điều hành hệ thống quốc tế. Thứ hai, chế độ nên cài cắm những người đại diện của ĐCSTQ vào các vị trí quan trọng trong các tổ chức Internet toàn cầu. Thứ ba, chế độ nên giành quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng làm nền tảng cho Internet, chẳng hạn như máy chủ gốc.
Máy chủ gốc của Hệ thống tên miền (DNS) là chìa khóa cho liên lạc Internet trên khắp thế giới. Các máy chủ đó hướng người dùng đến các trang web mà họ định truy cập. Theo trang web Root-Servers.org, có hơn 1.300 máy chủ gốc trên thế giới, khoảng 20 trong số đó được đặt tại Trung Quốc, trong khi Hoa Kỳ có gấp khoảng 10 lần số lượng đó.
Gary Miliefsky, chuyên gia an ninh mạng và nhà xuất bản của Tạp chí Cyber Defense, nói với The Epoch Times, nếu chế độ Trung Quốc giành được quyền kiểm soát nhiều máy chủ gốc hơn, thì họ có thể chuyển hướng lưu lượng truy cập đến bất cứ nơi nào họ muốn. Ví dụ: nếu người dùng muốn truy cập một bài báo về chủ đề bị Bắc Kinh coi là nhạy cảm, thì máy chủ DNS của chế độ có thể chuyển người dùng đến một trang giả mạo cho biết bài báo không còn trực tuyến.
Ông nói: “Ngay khi bạn kiểm soát máy chủ gốc, bạn có thể đánh lừa hoặc giả mạo bất cứ thứ gì. Bạn có thể kiểm soát những gì mọi người nhìn thấy, những gì mọi người không nhìn thấy”.
Trong những năm gần đây, chế độ này đã đạt được nhiều bước tiến trong việc thúc đẩy chiến lược của ông Tập.
Vào năm 2019, gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei lần đầu tiên đề xuất ý tưởng về một mạng Internet hoàn toàn mới, được gọi là New IP, để thay thế cơ sở hạ tầng đã có tuổi đời nửa thế kỷ làm nền tảng cho web. New IP được quảng cáo là nhanh hơn, hiệu quả hơn, linh hoạt hơn và an toàn hơn so với Internet hiện tại, và nó sẽ được xây dựng bởi người Trung Quốc.
Mặc dù New IP thực sự có thể mang lại một mạng toàn cầu được cải thiện, Miliefsky nói, "cái giá của điều đó là sự tự do”.
Ông nói: “Sẽ không có tự do ngôn luận. Và sẽ có việc nghe trộm trong thời gian thực, mọi lúc trên tất cả mọi người. Tất cả những ai tham gia sẽ bị nghe trộm bởi một chính phủ duy nhất”.
Đề xuất được đưa ra tại cuộc họp tháng 9/2019 được tổ chức tại Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU), một cơ quan của Liên hợp quốc chịu trách nhiệm thiết lập các tiêu chuẩn cho các vấn đề về máy tính và truyền thông do Zhao Houlin quốc tịch Trung Quốc hiện đang đứng đầu. New IP sẽ được chính thức tranh luận tại Hội đồng Tiêu chuẩn hóa Viễn thông Thế giới ITU, sẽ được tổ chức vào tháng 3/2022.
Miliefsky cho biết kế hoạch này không có khả năng nhận được sự ủng hộ rộng rãi giữa các quốc gia, nhưng có thể được các quốc gia độc tài cùng chí hướng như Triều Tiên - và sau đó là các quốc gia đã ký kết BRI và đang chịu áp lực phải trả các khoản nợ.
Miliefsky cho biết điều này sẽ đẩy nhanh sự phân chia của Internet, điều mà các nhà phân tích như cựu Giám đốc điều hành Google Eric Schmidt đã gọi là “chia tách mạng (splinternet), mạng cộng sản và phần còn lại của thế giới”.
Huawei đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Nhập khẩu nhân tài
Theo các tài liệu nội bộ, ông Tập đã ra lệnh cho chế độ Trung Quốc thiết lập "ba hệ sinh thái" - công nghệ, công nghiệp và chính sách - để phát triển các công nghệ Internet cốt lõi.
Có được những công nhân lành nghề là chìa khóa cho kế hoạch này, với việc ông Tập chỉ đạo rằng phải tuyển dụng nhân tài từ khắp nơi trên thế giới. Ông Tập cho biết điều này sẽ được thực hiện thông qua các công ty Trung Quốc.
Ông nói với các công ty Trung Quốc hãy “chủ động” mời những “nhân tài cao cấp” nước ngoài làm việc cho họ, thành lập các trung tâm nghiên cứu ở nước ngoài và thuê các chuyên gia hàng đầu người Hoa và người nước ngoài.
Trong khi đó, ông Tập yêu cầu chế độ thiết lập một hệ thống đào tạo chuyên nghiệp ở Trung Quốc để có thể phát triển một cách có hệ thống lực lượng lao động có kỹ năng cao về lâu dài.
Ông chỉ đạo các quan chức ở mỗi cấp chính quyền hướng dẫn các công ty Trung Quốc phát triển kế hoạch kinh doanh của họ để phù hợp với các mục tiêu chiến lược của chế độ và khuyến khích các doanh nghiệp có năng lực đi đầu trong việc phát triển các đổi mới trong công nghệ cốt lõi.
Các doanh nghiệp phải được giáo dục để có “nhận thức quốc gia và bảo vệ lợi ích quốc gia”, ông Tập nói. Chỉ khi đó, chế độ mới hỗ trợ và khuyến khích sự mở rộng của họ.
Vì nhân tài và công nghệ quan trọng tập trung ở nước ngoài, nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng ra lệnh cho các nhà chức trách hỗ trợ sự phát triển của một nhóm các công ty Internet đa quốc gia có thể có ảnh hưởng toàn cầu.
Chuyển Internet thành màu đỏ
Ông Tập đã mô tả tất cả nội dung trực tuyến thuộc ba loại: “vùng đỏ, vùng đen và vùng xám”.
Nội dung "vùng đỏ" đề cập đến những phát ngôn phù hợp với các yêu cầu tuyên truyền của ĐCSTQ, trong khi tài liệu "vùng đen" vi phạm các quy tắc này. Nội dung "vùng xám" nằm ở giữa.
“Chúng ta phải củng cố và mở rộng vùng đỏ cũng như mở rộng ảnh hưởng của nó trong xã hội”, ông Tập nói trong một bài phát biểu bị rò rỉ từ tháng 8/2013. “Chúng ta phải dũng cảm bước vào vùng đen [và chiến đấu mạnh mẽ] để dần dần thay đổi màu sắc của nó. Chúng ta phải khởi động các hành động quy mô lớn nhắm vào vùng xám để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của nó sang vùng đỏ và ngăn nó chuyển thành vùng đen”.
Ở bên trong Trung Quốc, ĐCSTQ duy trì một sự kiểm duyệt nghiêm ngặt đối với nội dung và thảo luận trực tuyến thông qua Vạn lý Tường lửa, thứ phong tỏa các trang web nước ngoài và kiểm duyệt nội dung mà Đảng cho là không thể chấp nhận được. Đảng cũng thuê một đội quân troll trực tuyến khổng lồ, được gọi là “Đội quân 50 Cent”, để thao túng các cuộc thảo luận trực tuyến. Một báo cáo gần đây cho thấy ĐCSTQ thu hút 2 triệu nhà bình luận trả phí trên Internet và lôi kéo mạng lưới 20 triệu tình nguyện viên bán thời gian để thực hiện hành động troll trực tuyến.
Freedom House, trong báo cáo thường niên năm 2020 về tự do Internet, đã dán nhãn Trung Quốc là nước lạm dụng tự do trực tuyến tồi tệ nhất thế giới trong năm thứ sáu liên tiếp. Công dân Trung Quốc đã bị bắt vì sử dụng phần mềm để phá vỡ Vạn lý Tường lửa và bị trừng phạt vì đăng bình luận trực tuyến bất lợi cho chế độ. Một vụ trừng phạt nổi tiếng tại giai đoạn đầu của đại dịch là trường hợp của bác sĩ thổi còi Li Wenliang. Anh đã bị cảnh sát khiển trách vì "tạo tin đồn" sau khi cảnh báo các đồng nghiệp trong một nhóm trò chuyện trên mạng xã hội về một loại virus giống SARS ở Vũ Hán.
Trong phát biểu năm 2017, ông Tập đã yêu cầu chế độ phát triển một nhóm lớn hơn những người có ảnh hưởng trực tuyến “đỏ” để định hình nhận thức của người dùng về ĐCSTQ. Ông cũng kêu gọi mở rộng Đội quân 50 Cent để hoạt động cả bên trong và bên ngoài mạng Vạn lý Tường lửa của Trung Quốc.
Kể từ sau đại dịch, ĐCSTQ đã gia tăng mạnh mẽ các nỗ lực nhằm gây ảnh hưởng đến dư luận trên mạng ở nước ngoài. Sử dụng mạng lưới tài khoản troll lớn trên Twitter và Facebook, chế độ có thể tuyên truyền và khuếch đại các thông tin sai lệch về các chủ đề như đại dịch, căng thẳng chủng tộc ở Hoa Kỳ và chế độ áp bức người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Văn Thiện
Theo The Epoch Times
