Bất chấp sự khó khăn của đại dịch COVID-19, có rất nhiều sự kiện khoa học hấp dẫn khác đang diễn ra bên ngoài lĩnh vực nghiên cứu về đại dịch này. Từ những sinh vật kỳ lạ mới phát hiện cho đến các tiểu hành tinh được cho là vật thể của công nghệ ngoài hành tinh.
Những tin tức khoa học lớn nhất trong năm nay là các vấn đề liên quan đến coronavirus và đại dịch đang diễn ra trên toàn cầu. Các sự kiện khoa học về COVID-19 đã nhận được nhiều lượt xem hơn rất nhiều lần so với bất kỳ tin tức khoa học nào khác.
Dưới đây là top 10 sự kiện khoa học được nhiều độc giả quan tâm nhất được Live Science bình chọn trong năm nay.
- Sinh vật dưới nước lớn nhất được biết đến cho đến nay
-
- Hình ảnh cho thấy các khúc cuộn rất dài và rộng của sinh vật có tên là siphonophore dài. (Ảnh: Viện Đại dương Schmidt)
Live Science và các độc giả đã yêu thích những sinh vật kỳ lạ mới được phát hiện trên thế giới. Nhiều người rất hào hứng khi biết về việc phát hiện ra một loài động vật biển dài 45m (150 foot) được gọi là siphonophore - một sinh vật dạng chuỗi trong mờ, giống như san hô, được tạo thành từ các sinh vật nhỏ hơn. Các nhà thám hiểm dưới nước trên tàu nghiên cứu Falkor đã phát hiện ra con quái vật dài ngoằng này trong một hẻm núi ngầm ngoài khơi bờ biển Australia. Nhóm nghiên cứu cho biết con siphonophore này "là loài động vật lớn nhất từng được phát hiện".
- Theo chân người máy "Starman" đến sao Hỏa
-
- Starman gửi ảnh về Trung tâm điều khiển trước khi rời quỹ đạo Trái đất. (Ảnh: SpaceX)
Vào tháng 10, người máy "Starman" của SpaceX, đã ngồi trên ghế lái của chiếc Tesla Roadster màu đỏ anh đào, đã thực hiện một cú tiếp cận gần nhất với sao Hỏa từ trước đến nay. Đó là một cú tiếp cận tương đối gần, mặc dù - chiếc xe thể thao này đã nhanh chóng bị phá hủy - và nó đã chỉ cách hành tinh Đỏ 8 triệu km (5 triệu dặm), đó là khoảng cách lớn hơn 19 lần khoảng cách từ Trái đất đến mặt trăng. Starman và Roadster của anh ấy đã quay quanh mặt trời trong khoảng hai năm, kể từ khi được phóng lên vũ trụ vào tháng 2 năm 2018.
- Siêu trăng hồng
-
- Hình ảnh siêu trăng trên bầu trời đêm cũng rất ấn tượng ngay cả khi chúng không có màu hồng. (Ảnh: Mike Hewitt / Getty Images)
Rằm tháng Tư năm nay thực sự là một điều tuyệt vời: Một siêu trăng hồng đã xuất hiện! Vào ngày 7 tháng 4, mặt trăng gần Trái đất hơn bất kỳ thời điểm nào trong năm, khiến nó trở thành trăng tròn lớn nhất trong năm. Nhưng siêu trăng hồng thực ra không phải màu hồng. Mặt trăng của tháng Tư được đặt tên cho loài hoa dại màu hồng có tên là Phlox subulata (Hoa Phlox), loài hoa này nở ở phía đông Bắc Mỹ vào đầu mùa xuân. Dù siêu trăng tháng 4 không nhiều màu sắc nhưng nó vẫn rất ấn tượng.
- Bức ảnh động vật hoang dã hài hước nhất
-
- Ảnh động vật hoang dã đẹp nhất năm 2020. (Ảnh: Mark Fitzpatrick/Comedy Wildlife Photo Awards 2020)
Giải thưởng Ảnh về Động vật Hoang dã hài hước nhất năm nay đã không làm mọi người thất vọng. Bức ảnh đoạt giải nhất năm nay là một bức ảnh chụp vào thời điểm hoàn hảo về một con rùa biển dường như đang sải cánh bay giống như chim. Nhiếp ảnh gia Mark Fitzpatrick cho biết: “Thật đáng kinh ngạc khi thấy phản ứng của mọi người với bức ảnh Rùa Terry đang lật người. Terry đã mang đến cho mọi người tiếng cười trong một năm khó khăn đối với nhiều người, cũng như giúp truyền bá một thông điệp về hoạt động bảo tồn động vật hoang dã quan trọng".
- Lỗ thủng tầng ozon lớn nhất ở Bắc Cực
-
- Một lỗ thủng ozon khổng lồ đã mở ra trên Bắc Cực trong năm nay. (Ảnh: Cơ quan Vũ trụ Châu Âu)
Vào tháng 4, hầu như tất cả chúng ta đã rất tò mò (và có lẽ hơi lo ngại) khi biết rằng các nhà khoa học đã phát hiện ra một lỗ hổng lớn nhất trong tầng ozon từng được ghi nhận ở Bắc Cực. Lỗ thủng này bao phủ một khu vực có diện tích gần gấp ba lần Greenland và có khả năng khiến những người sống ở các vĩ độ cực bắc tiếp xúc với mức bức xạ cực tím cao. May mắn thay, cái lỗ thủng đó cuối cùng cũng đã tự đóng lại.
- Phát hiện vật thể có thể là công nghệ của người ngoài hành tinh - 'Oumuamua
-
- Một bức phác họa mô tả một vật thể đầu tiên được phát hiện giữa các vì sao, các nhà khoa học đặt tên cho nó là 'Oumuamua. (Ảnh: M. Kornmesser/ESO)
'Oumuamua là một vật thể bí ẩn giữa các vì sao đã mạo hiểm xuyên qua hệ mặt trời của chúng ta hai năm trước. Một số người nghi ngờ rằng vật thể hình điếu xì gà này là một loại công nghệ của người ngoài hành tinh, đặc biệt là vì nó đang tăng tốc như thể có một nguồn động lực đang đẩy nó.
Nhưng các nhà khoa học đã nhanh chóng chỉ ra rằng khả năng có nguồn gốc ngoài hành tinh là rất nhỏ, và nhiều khả năng lời giải thích đến từ các hiện tượng vật lý hoặc thiên văn. Tuy nhiên, vào tháng 8, các nhà vật lý thiên văn đã công bố một nghiên cứu ít nhất có thể giải thích phần nào rằng đó không phải là vật thể của người ngoài hành tinh - đó có thể là do hydro đang hoạt động để đẩy vật thể. Điều này có nghĩa là vẫn có hy vọng rằng đó vẫn có thể là công nghệ của người ngoài hành tinh!
- Phát hiện thêm một cơ quan mới của con người
-
- Một bộ tuyến nước bọt mới đã được tìm thấy ẩn sau mũi là một cơ quan của con người. (Ảnh: Viện Ung thư Hà Lan)
Con người thật kỳ lạ. Năm nay, các nhà khoa học đã tìm thấy một cơ quan mới của con người: Một bộ tuyến nước bọt nằm sâu trong phần trên của cổ họng. Trước khi tìm thấy những tuyến ẩn này, các nhà khoa học không nghĩ rằng có bất kỳ cơ quan nào trong khu vực này phía sau mũi - chỉ có các tuyến nước bọt cực nhỏ, khuếch tán. Bộ phận này, được gọi là tuyến nước bọt hình ống, có chiều dài đáng chú ý là 3,9 cm (1,5 inch) trung bình và có thể được bôi trơn và làm ẩm cổ họng trên phía sau mũi và miệng.
- Những loại virus chết người nhất trên Trái đất
-
- Virus SARS-CoV-2 có thể lọt vào danh sách những loại virus gây chết người nhất trên Trái đất. (Ảnh: PIRO4D/Pixabay)
Các bài báo về chủng virus SARS-CoV-2 nguy hiểm nhất này luôn mang đến những phát hiện mới, nó đã luôn thu hút được rất nhiều sự chú ý trong năm nay. Con người đã chiến đấu với virus kể từ khi chúng ta bắt đầu tồn tại, và may mắn thay, chúng ta đã chiến thắng một số ít bằng vaccine và thuốc kháng virus hiệu quả. Nhưng, bằng chứng là trong danh sách này, vẫn còn rất nhiều loại virus có thể hạ gục chúng ta.
- Những trận dịch và đại dịch tồi tệ nhất trong lịch sử
-
- Một khu điều trị cúm tại Bệnh viện Quân đội Hoa Kỳ ở Pháp trong đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918. (Ảnh: Wikipedia)
Độc giả cũng bị cuốn hút bởi những câu chuyện về những trận dịch và đại dịch chết người nhất trong lịch sử, từ một trận bùng phát thời tiền sử vào năm 3.000 trước Công nguyên đến đại dịch Covid-19 đang diễn ra trên Trái đất năm nay. Danh sách dài các trận đại dịch này tiết lộ cách dịch bệnh hoành hành đã gây hại cho nhân loại trong suốt lịch sử của sự tồn tại của chúng ta, đôi khi nó đã làm thay đổi tiến trình lịch sử và thậm chí xóa sổ toàn bộ nền văn minh.
- Coronavirus và đại dịch COVID-19
-
- Đại dịch COVID-19 gây ra bao tổn thất cho con người, xã hội và kinh tế thế giới. (Ảnh: Pixabay)
Như đã đề cập ở phần mở đầu, đại dịch coronavirus là tin tức khoa học lớn nhất trong năm. Ba chủ đề về coronavirus được đọc nhiều nhất năm 2020 là:
- Các triệu chứng của COVID-19
Những người bị COVID-19 có thể mắc bệnh không triệu chứng, nhẹ hoặc nặng và có thể gặp nhiều triệu chứng. Các phóng viên sức khỏe của Live Science đã đề cập đến vấn đề này ít nhất ba lần trong năm nay, khi các bác sĩ và nhà khoa học khám phá thêm về cách thức biểu hiện của coronavirus mới ở người.
- Coronavirus nghi ngờ được tạo ra trong phòng thí nghiệm
Nguồn gốc của loại coronavirus mới, được gọi là SARS-CoV-2, ban đầu không rõ ràng, điều này làm nảy sinh huyền thoại dai dẳng rằng loại virus này được tạo ra bởi các nhà khoa học và trốn thoát khỏi một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc, nơi bùng phát dịch bệnh. Trong khí đó, một phân tích về bộ gen của SARS-CoV-2 cho thấy rằng virus này là tự nhiên, và rất khó có khả năng do con người tạo ra. Hiện vẫn chưa có bằng chứng cho thấy virus SARS-CoV-2 là do con người tạo ra, mặc dù vẫn tiếp tục điều tra về khả năng này.
- Coronavirus khác với bệnh cúm
Khi coronavirus mới xuất hiện, một số người cho rằng vì các triệu chứng của coronavirus dường như trùng lặp với các triệu chứng của virus cúm theo mùa nên hai loại virus này có mối đe dọa tương tự nhau. Tuy nhiên, các nhà khoa học và bác sĩ sớm nhận ra điều này không đúng - coronavirus lây lan dễ dàng hơn nhiều và có tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều so với bệnh cúm. Đây là câu chuyện được đọc nhiều nhất trong năm.
Ánh Dương
Theo Live Science
