Nước Mỹ đang đi trên con đường thảm họa mà nước Đức đã đi khi chuyển đổi sang năng lượng xanh. Năng lượng gió và mặt trời là những nguồn năng lượng với công suất thấp, thất thường, không đáng tin cậy với nhiều hạn chế. Chúng còn cản trở việc sử dụng năng lượng hạt nhân, vốn là nguồn cung cấp điện tốt nhất nếu chỉ tính đến việc giảm phát thải carbon.
Mỹ đang đi theo vết xe đổ của Đức
Nhà lập quốc của Mỹ, ông Benjamin Franklin đã từng nói rằng, trải nghiệm thực tế là một môi trường học tập đắt đỏ, nhưng những kẻ ngu ngốc sẽ không thể học từ nơi nào khác ngoài môi trường này. Chính sách năng lượng xanh của Đức, được khởi xướng vào năm 2000, có thể cung cấp một bài học mà không tốn nhiều chi phí cho nước Mỹ ngày nay. Liệu nước Mỹ có tránh được những hậu quả thảm khốc tương tự?
Chính phủ ông Biden đã chọn theo chân Đức, cung cấp các khoản trợ cấp mạnh mẽ cho năng lượng gió và mặt trời, đồng thời đàn áp các ngành công nghiệp đáng tin cậy có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng của Mỹ và thậm chí giảm lượng khí thải carbon của nước này. Vào tháng 1, chính quyền Mỹ thông báo rằng họ đã làm mọi cách để tăng quy mô năng lượng sạch của Mỹ. Theo đó, "chính quyền Biden - Harris đang chuẩn bị cho việc khai thác năng lượng gió ngoài khơi, phê duyệt các dự án năng lượng mặt trời mới trên các khu đất công và thông qua Luật Cơ sở hạ tầng lưỡng đảng nhằm xây dựng hàng nghìn dặm đường dây tải điện cung cấp năng lượng sạch”.
Hôm 06/06, chính quyền ông Biden đã viện dẫn Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để tăng cường sản xuất năng lượng xanh và thay thế việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Trong khi tính hợp pháp của động thái này còn nhiều nghi vấn, nó đã khiến cho chính quyền Mỹ nắm quyền kiểm soát chính ngành năng lượng tư nhân của nước này. Nhưng giống như hầu hết các cuộc phiêu lưu của chính quyền nhằm can thiệp bằng chính sách công nghiệp, việc thúc đẩy năng lượng tái tạo đã tự cho thấy sự lãng phí và phản tác dụng to lớn.
Sự thất thường của năng lượng gió và mặt trời
Hai mươi hai năm trước, Đức đã đi đầu trong phong trào năng lượng xanh, thực hiện cách mạng năng lượng “Energiewende”, một chương trình đầy tham vọng trợ cấp cho các tấm pin mặt trời và tuabin gió, cùng với việc cắt giảm than, dầu và khí đốt tự nhiên. Sau thảm họa hạt nhân năm 2011 ở Fukushima, Nhật Bản, Đức cũng quyết định đóng cửa các nhà máy hạt nhân của mình.
-
- Thủ tướng Đức Angela Merkel nói chuyện với Bộ trưởng Môi trường Norbert Roettgen khi bà đến dự cuộc họp nội các chính phủ Đức hàng tuần vào ngày 06/06/2011 tại Berlin, Đức. (Ảnh: James Coldrey / Getty Images)
Năm 2000, chưa đến 7% điện năng của Đức đến từ cái gọi là năng lượng tái tạo. Đến năm 2021, tỷ lệ đó vượt quá 40% sản lượng điện của đất nước và khoảng 20% tổng mức tiêu thụ năng lượng, bao gồm cả xe điện (EV).
Vào cuối năm 2021, trước khi chiến tranh Ukraine khiến giá cả tăng cao hơn nữa, các hộ gia đình Đức phải trả 32 xu cho mỗi kilowatt giờ điện. Tỷ giá ở Pháp, quốc gia vẫn duy trì ngành công nghiệp hạt nhân, là 23 xu. Người Mỹ trả giá điện trung bình là 11 xu vào thời điểm đó - khoảng một phần ba so với giá mà người Đức phải trả. Hai mươi phần trăm hóa đơn tiền điện của người Đức được tính vào “phụ phí năng lượng tái tạo” để trợ cấp cho năng lượng gió và mặt trời.
Đức đã chi rất nhiều tiền để tăng công suất năng lượng tái tạo. Nhưng đối với năng lượng gió và năng lượng mặt trời, công suất không bao giờ mang lại sản lượng như kỳ vọng. Theo một báo cáo năm 2020 từ Viện Kỹ sư Điện và Điện tử (IEEE), sản lượng điện năm 2000 của Đức là 54% tổng công suất thiết thế, tỷ lệ này còn được gọi là “hệ số công suất”. Công suất thiết kế chưa được sử dụng là điều bình thường của lưới điện vì nhu cầu sử dụng điện thay đổi đáng kể tùy thuộc vào thời gian trong ngày, mùa và thời tiết. Tuy nhiên, đến năm 2019, trong khi tổng công suất điện thiết kế của Đức đã tăng đáng kể nhờ tăng trưởng năng lượng tái tạo, hệ số công suất của nước này đã giảm xuống chỉ còn 20%. Phần lớn là do các máy phát điện từ gió và mặt trời có năng suất thấp hơn so với nhiên liệu hóa thạch hoặc hạt nhân.
Hệ số công suất của năng lượng mặt trời chỉ là 10% vì phần lớn đất nước thường xuyên bị u ám. Năng lượng gió cũng sản xuất dưới công suất vì các tuabin gió không sản xuất năng lượng vào những ngày lặng gió và phải ngừng hoạt động vào những ngày gió đặc biệt mạnh để tránh các cánh tuabin bị hư hỏng. Ngay cả với những giới hạn đó, lượng năng lượng do các tuabin gió tạo ra còn thay đổi nhiều tùy thuộc vào cường độ gió thổi.
Báo cáo của IEEE nêu rõ, Đức phải trả rất nhiều chi phí để duy trì mức tổng công suất thiết kế cao như vậy. "Chi phí điện trung bình cho các hộ gia đình Đức đã tăng gấp đôi kể từ năm 2000”.
Một vấn đề lớn với năng lượng gió và mặt trời không chỉ là việc không đáng tin cậy mà còn là xu hướng tạo ra nhiều năng lượng nhất đúng vào lúc mọi người cần ít nhất. Các mùa cao điểm để tạo ra gió có xu hướng là mùa thu và mùa xuân, nhưng nhu cầu cao điểm về năng lượng xảy ra vào mùa hè và mùa đông khi mọi người cần sưởi ấm hoặc làm mát nhà và văn phòng.
Một hệ thống lưới điện phải xử lý được sự biến động lớn về nhu cầu điện. Nó phải có đủ công suất để đáp ứng nhu cầu khi cao điểm, ví dụ như trong những giờ nóng nhất của mùa hè. Nhưng nó cũng phải linh hoạt để giảm điện trong giờ sáng sớm hoặc những ngày mùa xuân khi nhu cầu giảm đáng kể. Năng lượng tái tạo khiến ta không thể đoán trước được lượng năng lượng tạo ra cũng như thời điểm tạo ra năng lượng. Chúng gia tăng biến số đối với nguồn cung năng lượng.
Ông Peter Hartley, giáo sư kinh tế năng lượng tại Đại học Rice, nói với The Epoch Times, việc điều hành hệ thống điện, lựa chọn đầu vào và cách vận hành hệ thống dựa trên sự ủng hộ của số đông người dân thật điên rồ và sẽ kết thúc trong nước mắt (đau khổ và thất bại). Hệ thống điện là một trong những thứ phức tạp nhất mà con người đã phát minh ra cho đến nay. "Cố gắng điều hành hệ thống đó bằng chính trị không phải là một điều thực sự thông minh".
Ngành năng lượng của Đức đã có một năm 2021 khó khăn vì gió lặng. Trong khi nhu cầu tăng cao, sản lượng gió đã giảm một phần tư vào năm 2021. Hệ số công suất của năng lượng mặt trời cũng giảm do 2021 không phải là năm đặc biệt nắng to.
Sau khi giảm mạnh vào năm 2020 do đại dịch COVID-19, lượng khí thải CO2 của Đức đã tăng thêm 31 triệu tấn vào năm 2021. Một phần đáng kể của sự gia tăng này là do năng lượng tái tạo không thể đáp ứng đủ nhu cầu, khiến Đức phải dựa nhiều hơn vào năng lượng hóa thạch, bao gồm cả than, để giữ cho lưới điện hoạt động. Và trong khi Đức đóng cửa các nhà máy hạt nhân của chính mình, nước này lại mua điện hạt nhân từ Pháp.
Khoảng thời gian sản xuất dư thừa của năng lượng gió và mặt trời cũng gây ra nhiều vấn đề. Khi thời tiết thuận lợi và năng lượng gió và mặt trời sản xuất điện với công suất cao nhất, chúng thường tạo ra nhiều điện hơn nhu cầu của người tiêu dùng. Điều này khiến các công ty điện lực phải lựa chọn giữa việc hoặc cố gắng tích trữ năng lượng dư thừa, đây là một vấn đề về công nghệ, hoặc cố gắng bán bớt điện với mức chiết khấu cao. Điều này khiến Đức rơi vào tình thế phải nhập khẩu năng lượng khi giá cao và cố gắng bán năng lượng dư thừa cho một thị trường bão hòa khi giá thấp.
Tình hình tương tự tại Mỹ
Điều tương tự cũng đang xảy ra ở Mỹ. Ví dụ, ở Texas, các trang trại điện gió thậm chí vẫn được biết đến là đã trả tiền cho các nhà điều hành lưới điện để tiếp nhận sản lượng dư thừa của họ. Các trang trại điện gió của Mỹ nhận được trợ cấp của chính quyền dựa trên lượng điện năng mà họ bán cho các cơ sở dịch vụ điện. Điều này có nghĩa là họ có thể trả tiền cho các nhà điều hành lưới điện để tiếp nhận năng lượng dư thừa của họ và vẫn kiếm được lợi nhuận miễn là số tiền họ phải trả ít hơn số tiền mà chính quyền trả cho họ trong các khoản trợ cấp.
-
- Tua bin gió ở Papalote, Texas, hôm 15/06/2021. (Ảnh: Brandon Bell / Getty Images)
Tuy nhiên, việc chính quyền can thiệp gây méo mó thị trường dẫn đến các hậu quả. Ở Mỹ, các nhà sản xuất năng lượng truyền thống không được trợ cấp, chẳng hạn như khí đốt tự nhiên, phải vật lộn để kiếm lợi nhuận khi giá cả giảm một cách nhân tạo. Điều này có nghĩa là các nhà sản xuất năng lượng đáng tin cậy hơn bị đẩy ra ngoài thị trường và trong nhiều trường hợp, phải đóng của. Năng lượng hạt nhân, một nguồn sản xuất đáng tin cậy, tương đối rẻ tiền, không tạo ra carbon, chịu nhiều thiệt hại nhất, do việc thay đổi công suất nhà máy hạt nhân là khá tốn kém.
“Thông qua việc các chính quyền cưỡng ép áp đặt nguồn năng lượng tái tạo có tính gián đoạn vào hệ thống [sản xuất điện] thông qua chính sách công nghiệp", ông Hartley nói, "bạn thực sự đang gây khó khăn cho năng lượng hạt nhân, thứ có thể là giải pháp tốt nhất về lâu dài".
Hạt nhân mới là nguồn năng lượng giúp giảm phát thải carbon
Người ta vẫn đang tranh luận về mức độ và tốc độ mà phát thải CO2 đang làm thay đổi khí hậu trái đất. Tuy nhiên, nếu giảm lượng khí thải carbon là mục tiêu cuối cùng, thì hạt nhân có lẽ là phương tiện tốt nhất để đạt được mục tiêu đó. Nó thải ra ít CO2 hơn nhiều so với năng lượng tái tạo, khi tính cả đến việc khai thác và xây dựng; nó có thể được mở rộng; nó ổn định, đáng tin cậy và không bị thay đổi thất thường theo thời tiết; và nó tạo ra sự độc lập về năng lượng.
Ông Hartley cho biết: “Hai trong số những chương trình thế chỗ nhiên liệu hóa thạch trên quy mô lớn thành công nhất trên thế giới là chương trình hạt nhân ở Pháp và Thụy Điển". Cho đến nay, hạt nhân rõ ràng là công nghệ với mật độ sản sinh năng lượng cao nhất, tạo ra lượng năng lượng gấp 10.000 lần trên một kg mà nhiên liệu diesel tạo ra. Nó cũng cần ít không gian hơn so với các tấm pin mặt trời và đòi hỏi lượng khai thác ít hơn nhiều, giảm thiểu được các thiệt hại đi kèm với hoạt động đó.
-
- Tháp giải nhiệt của nhà máy điện hạt nhân Emsland ở Lingen, miền tây nước Đức vào ngày 12/01/2022. Ủy ban châu u cho biết vào ngày 10/01/2021, giữa những bất đồng gay gắt, họ sẽ cần thêm thời gian để thông qua kế hoạch dán nhãn năng lượng điện hạt nhân và khí đốt tự nhiên như những khoản đầu tư "xanh". (Ảnh: INA FASSBENDER / AFP qua Getty Images)
Mặt trái của hạt nhân đã được biết rõ: chất thải hạt nhân và khả năng xảy ra các tai nạn thảm khốc như Chernobyl, Three Mile Island, và Fukushima. Tuy nhiên, những cải tiến mới trong năng lượng hạt nhân đã làm cho công nghệ này an toàn hơn, sạch hơn, linh hoạt hơn và có thể mở rộng hơn. Các nhà máy hạt nhân với kích thước thu nhỏ được gọi là Lò phản ứng mô-đun nhỏ có thể được xây dựng gần hơn với nơi sử dụng năng lượng, giảm chi phí xây dựng mạng lưới truyền dẫn.
Trong khi Đức dường như đã chấm dứt năng lượng hạt nhân, Liên minh châu Âu được cho là đang lên kế hoạch phân loại lại khí đốt tự nhiên và năng lượng hạt nhân là “xanh”.
Theo bà Jessica Johnson, giám đốc truyền thông của Nucleareurope, "Chúng tôi bắt đầu chứng kiến các quốc gia thành viên nhận ra rằng để có nguồn cung cấp điện ổn định với mức thải carbon thấp, [năng lượng] hạt nhân cần phải là một phần của sự kết hợp [các loại nguồn sản xuất điện]".
Bà Johnson nói, châu Âu đã đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng nhằm “khử cacbon hoàn toàn nền kinh tế của chúng ta vào năm 2050”. Nếu năng lượng hạt nhân bị loại ra, "chúng ta có thể quên đi những mục tiêu đó".
Hiện nay, khoảng 25% điện năng của châu Âu được tạo ra từ năng lượng hạt nhân, cũng như một nửa lượng điện “carbon thấp” của châu Âu. Bà Johnson nói rằng, Bỉ đang cân nhắc lại chương trình loại bỏ dần các nhà máy hạt nhân của mình. Pháp đã đề xuất các kế hoạch đầy tham vọng về việc xây dựng tới 6 nhà máy hạt nhân mới và “một vài tuần trước, trong một tuyên bố, Đảng Xanh Phần Lan đã nói rõ ràng về việc ủng hộ hạt nhân”.
Mời độc giả đọc: Chính quyền Biden cần rút ra bài học từ cuộc cách mạng năng lượng xanh thảm họa của Đức (Phần 2).
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Đức Duy
Theo Kevin Stocklin - The Epoch Times
Tác giả Kevin Stocklin là một nhà văn, nhà sản xuất phim và cựu giám đốc ngân hàng đầu tư. Ông đã viết kịch bản và sản xuất Tất cả chúng ta đang ngã xuống: Khủng hoảng Thế chấp Mỹ (We All Fall Down: The American Mortgage Crisis), một bộ phim tài liệu năm 2008 về sự sụp đổ của hệ thống tài chính thế chấp của Mỹ.
