Sau khi hai nhà phát triển bất động sản lớn của Trung Quốc - Evergrande và Kaisa - vỡ nợ thanh toán trái phiếu, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã nhắc lại nỗ lực kiềm chế thị trường bất động sản đang mắc nợ chồng chất của mình. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, ĐCSTQ có ý định biến các doanh nghiệp tư nhân thành các đơn vị thuộc sở hữu nhà nước để tăng cường sự kiểm soát của nhà nước.
Ngành bất động sản là một trong những chủ đề trọng tâm được đưa ra thảo luận tại Hội nghị Trung ương về công tác kinh tế hàng năm của Trung Quốc hôm 10/12, một cuộc họp trọng yếu để những người đứng đầu chính phủ vạch ra chương trình nghị sự kinh tế cho năm 2022.
Tại cuộc họp, Phó Giám đốc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc Ninh Cát Triết (Ning Jizhe) nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách lĩnh vực bất động sản đang nợ nần chồng chất, coi đây là một trụ cột kinh tế quan trọng của Trung Quốc.
Kể từ đầu năm 2021, các đại gia bất động sản Trung Quốc bao gồm Evergrande, Fantasia và Kaisa đã rơi vào khủng hoảng nợ, và “Chính sách ba lằn ranh đỏ” của Trung Quốc đã khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn. Ba lằn ranh đỏ là một loạt các ngưỡng nợ, hạn chế nghiêm ngặt khả năng vay vốn của một số chủ đầu tư bất động sản.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và Bộ Nhà ở đã đưa ra Chính sách Ba lằn ranh đỏ vào tháng 08/2020 nhằm cải thiện sức khỏe tài chính của lĩnh vực bất động sản bằng cách giảm đòn bẩy của các nhà phát triển, cải thiện tỷ lệ nợ và tăng tính thanh khoản. Tuy nhiên, một số nhà phát triển bất động sản lớn như Evergrande đã không đáp ứng được quy định mới.
Nhà kinh tế Trung Quốc Huang Jun nói với The Epoch Times rằng lý do chính dẫn đến sự sụp đổ của Evergrande là các ngân hàng quốc doanh ngừng cho vay khi biết rằng Evergrande đã phát hành trái phiếu với lãi suất rất cao và không thể hoàn trả.
Ông Huang Jun là nhà kinh tế trưởng của Liên minh Vốn Doanh nghiệp Trung Quốc (CECU) và là thành viên của ủy ban nghiên cứu của Hiệp hội Bất động sản Á Châu (ASEA). Ông hiện đang định cư tại Hoa Kỳ.
Ông Huang giải thích: “Có thể Bắc Kinh cũng có phần trong sự sụp đổ của Evergrande. Kể từ khi cải cách nhà ở năm 1998, các doanh nghiệp bất động sản tư nhân của Trung Quốc đã phát triển lớn mạnh. Nhưng ĐCSTQ muốn giành lại quyền kiểm soát bằng cách biến các doanh nghiệp tư nhân thành doanh nghiệp quốc doanh”.
Ông Huang nhắc lại triết lý kinh tế lâu đời của ĐCSTQ là “doanh nghiệp nhà nước tiến lên, khu vực tư nhân thoái lui”, một nguyên tắc đàn áp nền kinh tế thị trường tự do và tăng cường kiểm soát của nhà nước. Kể từ đầu những năm 2000, ĐCSTQ đã thúc đẩy sự thống trị của các doanh nghiệp nhà nước bằng chi phí của khu vực tư nhân.
Theo Financial Times, ngày 6/12, Tập đoàn Evergrande đã thành lập một ủy ban quản lý rủi ro gồm 7 thành viên, trong đó bao gồm 4 quan chức của cơ quan nhà nước. Động thái này tương đương với việc chính phủ can thiệp vào việc tái cơ cấu nợ của Evergrande.
Ông Chen Long, một đối tác của Công ty tư vấn Plenum có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: “[Ủy ban] sẽ tiếp quản Evergrande và tìm các bên thứ ba, đặc biệt là các nhà phát triển thuộc sở hữu nhà nước, để tiếp quản các dự án phát triển của Evergrande. Sau đó, Evergrande coi như chấm hết. Các cổ đông ban đầu, bao gồm [người sáng lập và chủ tịch] Hứa Gia Ấn, sẽ bị xóa sổ".
Ông Chen nói thêm: “Đây là cách Bắc Kinh quản lý các công ty mắc nợ cao trong vòng ba đến bốn năm qua. Chắc hẳn họ đã có thể cứu Evergrande được nhiều lần… Lần này, họ vẫn có thể cứu Evergrande. Nhưng không có động cơ chính trị cho bất kỳ ai làm điều đó”.
Ông Huang chỉ ra rằng ĐCSTQ sẽ không bao giờ từ bỏ ngành bất động sản miễn là có lợi cho chính quyền trung ương và địa phương. ĐCSTQ chưa bao giờ xem vấn đề giá nhà đất tăng vọt và sinh kế của người dân là mối quan tâm hàng đầu.
Ông Huang nói thêm: “Khi chính phủ [Trung Quốc] dần dần nắm toàn quyền kiểm soát Evergrande, họ sẽ bắt đầu nhắc lại tầm quan trọng của ngành bất động sản và gọi nó là trụ cột kinh tế lớn”.
“Thị trường bất động sản là thành phần cốt lõi của sự phát triển kinh tế Trung Quốc. Đầu tư của Trung Quốc vào các dự án bất động sản và cơ sở hạ tầng chiếm từ 25 đến 30% GDP của nước này. Họ luôn hy vọng thị trường bất động sản sẽ tiếp tục tăng và thâu tóm của cải của người dân”.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng nợ của các đại gia bất động sản Trung Quốc đã làm suy giảm niềm tin toàn cầu vào thị trường Trung Quốc và làm chùn bước các nhà đầu tư nước ngoài.
Hôm 09/12, hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings đã tuyên bố China Evergrande Group và Kaisa Group Holdings xuống mức "vỡ nợ giới hạn" do không thể thanh toán được khoản trái phiếu bằng đồng USD.
Khi cuộc khủng hoảng tiền mặt lan rộng, các nhà phát triển bất động sản khác ở Trung Quốc cũng bắt đầu có dấu hiệu căng thẳng thanh toán. Những món nợ khó trả [cho các nhà đầu tư] trong thị trường bất động sản Trung Quốc, chính sách hạn chế cho vay của chính phủ trước áp lực giảm doanh số bán nhà của các công ty bất động sản và cuộc bán tháo trái phiếu thị trường - buộc thị trường bất động sản này không thể phát triển giao dịch mới.
Đức Duy
Theo The Epoch Times
