Theo biểu đồ phân tích của chuyên gia, lạm phát tại Mỹ nhiều khả năng sẽ chỉ có thể đạt đỉnh vào tháng 8, khi ảnh hưởng của chính sách thắt chặt tiền tệ có tác dụng. Việc tăng lãi suất của Fed sẽ có thể duy trì tới hết năm, khi lạm phát giảm xuống đáng kể, và sẽ tiếp tục ảnh hưởng xấu tới thị trường.
Lạm phát tại Mỹ vẫn chưa đạt đỉnh
Mức lạm phát dựa trên chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) của Mỹ được công bố vào tuần trước đã giảm nhẹ từ 6,6% trong tháng 3 xuống còn 6,3% vào tháng 4. Nhờ mức cơ sở cao hơn vào tháng 4 năm 2021 so với tháng 3 năm 2021, mẫu số lớn hơn [khi tính toán lạm phát] khiến mức gia tăng PCE hàng năm nhỏ hơn. Các nhà phân tích cho rằng lạm phát đã đạt đỉnh. Nhưng số liệu này phụ thuộc vào mức cơ sở dùng để tính toán cũng như ảnh hưởng của các mặt hàng không cốt lõi vốn biến động, như thực phẩm và năng lượng (thực phẩm và năng lượng không nằm trong tính toán lạm phát lõi). Xem xét mức lạm phát cốt lõi mỗi tháng dựa trên PCE, khi loại trừ các mặt hàng dễ biến động và loại bỏ ảnh hưởng của mức cơ sở, con số lạm phát tháng 4 về cơ bản giống với tháng 3, ở mức 0,3%.
Tổng hợp theo năm sẽ dẫn đến mức lạm phát hàng năm từ 3 đến 4%. Con số này có vẻ thấp nhưng có thể chỉ là "tạm thời" như cách nói của Fed. Giống như giá cổ phiếu, giá hàng hóa không tăng chính xác theo một con đường tuyến tính. Mức tăng trưởng thấp ngắn hạn không thể chứng minh chỉ số đã đạt đỉnh. Trên thực tế, lạm phát cốt lõi PCE hàng tháng vẫn đang nằm trên xu hướng tăng tuyến tính trong hai năm qua. Nguồn gốc của mức lạm phát cao toàn cầu gần đây chủ yếu là do việc nới lỏng tiền tệ một cách vô lý. Chừng nào lượng tiền dư thừa đó không bị mất đi, thì lạm phát sẽ còn ở mức cao.
Lạm phát có thể đạt đỉnh trong quý 3
Biểu đồ đi kèm sau đây sẽ giúp tìm ra thời điểm đạt đỉnh lạm phát dựa trên tăng trưởng của lượng tiền rộng (gồm tiền hẹp và các tài sản có thể dễ dàng đổi ra tiền). Từ lý thuyết định lượng về tiền của Irving Fisher (phương trình trao đổi: M*V=P*T), có thể thấy hiển nhiên rằng hai trong bốn biến - lượng tiền (M) và mức giá (P) tăng nhanh hơn một cách đặc biệt so với hai biến còn lại - vận tốc trao đổi (V) và số lần trao đổi (T). Theo đó, tăng trưởng tiền phần lớn dẫn tới tăng trưởng về giá (tức là lạm phát). Vì lượng tiền ở đây là chỉ lượng tiền có sẵn cho các giao dịch, tiền rộng nên được sử dụng thay vì cơ sở tiền tệ hẹp nhất (chỉ bao gồm tiền mặt và tài khoản ngân hàng).
-
- Lượng tiền rộng của Mỹ và các chỉ số lạm phát. Đường màu xanh thể hiện lượng tiền rộng M2. Đường màu đỏ đứt nét thể hiện chỉ số lạm phát chung PCE. Đường màu đỏ liền nét thể hiện chỉ số lạm phát cốt lõi PCE. (Ảnh: Law Ka-chung)
Biểu đồ cũng cho thấy mức lạm phát chung và lạm phát cốt lõi [lượng tiền rộng và lạm phát có các trực thời gian khác nhau, chênh nhau khoảng 1,5 năm nhằm thể hiện mối tương quan giữa các chỉ số này].
Một số người cáo buộc lạm phát chủ yếu bắt nguồn từ tác động của giá hàng hóa bị ảnh hưởng bởi chiến tranh Ukraine - Nga. Điều này là sai. Thứ nhất, lạm phát đã tăng lên kể từ khi các ngân hàng trung ương thực hiện nới lỏng tiền tệ; chiến tranh bắt đầu khi lạm phát đã rất cao. Thứ hai, lạm phát cơ bản không bao gồm hầu hết các hàng hóa trên cũng đã tăng lên theo cách tương tự. Nếu tăng trưởng tiền tệ dẫn đến lạm phát, thì mối tương quan trong thập kỷ trước [có thể thấy trên biểu đồ] cho thấy thời gian chênh lệch giữa hai chỉ số này là khoảng 1,5 năm (mức tăng/giảm tiền tệ sẽ dẫn tới tăng/giảm lạm phát sau 1,5 năm). Điều này có nghĩa lạm phát sẽ đạt đỉnh trong quý tới.
Fed sẽ có thể kéo dài tăng lãi suất đến hết năm
Ngay cả khi con số lạm phát vào tháng 8 là cao nhất, chúng ta sẽ phải đợi tới tháng 9 để số liệu được công bố, và sẽ không thể xác nhận mức đỉnh này ít nhất cho đến tháng 10, khi con số lạm phát thấp hơn được ghi nhận. Theo như lời của Chủ tịch Fed Jay Powell, việc tăng lãi suất sẽ vẫn tiếp tục cho đến khi lạm phát giảm xuống đáng kể, thì chu kỳ tăng lãi suất sẽ kéo dài ít nhất tới năm tiếp theo, theo biểu đồ này. Hơn nữa, nếu việc lạm phát gia tăng sẽ kéo dài đến tháng 10, Fed có thể sẽ không giảm việc tăng lãi suất từ 50 điểm cơ bản xuống 25 trong các cuộc họp tháng 9 hoặc thậm chí là tháng 11.
Việc điều chỉnh tăng lãi suất trong các cuộc họp mùa thu có thể tiếp tục đe dọa thị trường. Quãng thời gian nghỉ ngơi hiện tại có thể sẽ không kéo dài.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Tác giả Law Ka-chung là nhà bình luận về kinh tế vĩ mô và thị trường toàn cầu. Ông đã viết cho nhiều tờ báo và tạp chí; nói chuyện trên nhiều kênh truyền hình, đài phát thanh và cả trực tuyến về các vấn đề thị trường kể từ năm 2005. Các chủ đề của ông rất đa dạng: từ kinh tế vĩ mô đến triển vọng thị trường đối với chứng khoán, tiền tệ, tỷ giá, lợi tức và hàng hóa ở Mỹ, châu Âu và châu Á. Ông Ka-chung có bằng Tiến sĩ Kinh tế, Thạc sĩ Toán học và Thạc sĩ Vật lý thiên văn. Email: [email protected]
Bảo Nguyên
Theo The Epoch Times
