Đồng USD đã có một năm 2021 tuyệt vời, bất chấp kỳ vọng giảm giá của thị trường kể từ đầu năm. Và bất chấp chính sách tiền tệ điên rồ suốt 12 năm qua của Fed, cùng chiến lược thúc đẩy nhân dân tệ quốc tế hoá của Trung Quốc, đồng USD vẫn vững ngôi vương, không có rủi ro đáng kể đe dọa vai trò dẫn đầu của nó.
Trong 18 tháng qua, có một sự đồng thuận ở Phố Wall là đồng USD sẽ suy yếu đáng kể trong bối cảnh lo ngại lạm phát, lãi suất thấp, và niềm tin của nhà đầu tư vào nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi. Thay vào đó, chỉ số US Dollar Index (DXY), đo lường đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ, tăng hơn 4% từ đầu năm đến nay khi các nhà giao dịch tiếp tục tự bảo vệ khỏi các rủi ro bằng cách đầu tư vào các tài sản trú ẩn an toàn thông thường.
Kể từ khi Thế chiến thứ 2 kết thúc, đồng USD đã đóng vai trò là đồng tiền dự trữ quốc tế hàng đầu, với việc các chính phủ và ngân hàng trung ương ngoại quốc tích lũy dự trữ bằng USD thay vì vàng. Ngày nay vẫn luôn có sự thèm muốn quyết liệt đối với Trái phiếu Kho bạc Mỹ khi tỷ lệ nắm giữ nợ Mỹ ở nước ngoài đã tăng lên mức cao kỷ lục mới là 7,56 nghìn tỷ USD vào tháng 8.
Nhưng có một cuộc tranh luận giữa các chuyên gia về việc liệu đây có thể là sự khởi đầu của một thay đổi trên thị trường tiền tệ hay không. Các khoản nợ và thâm hụt ngày càng gia tăng của Hoa Kỳ, sự gia tăng của các loại tiền tệ khác thúc đẩy phi đô la hóa trên thị trường tiền tệ đã làm dấy lên sự thảo luận về khả năng tồn tại lâu dài của đồng USD.
-
- Một người đàn ông đi ngang qua màn hình hiển thị các loại tiền tệ khác nhau ở Hong Kong hôm 09/11/2016. (Ảnh: Anthony Wallace / AFP / Getty Images)
Lạc quan hay bi quan với đồng USD?
Theo dữ liệu về Cơ cấu tiền tệ chính thức của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (COFER), dự trữ USD do các ngân hàng trung ương nắm giữ đã giảm xuống mức thấp nhất trong 25 năm là 59% trong quý 2 năm nay. Kể từ khi đồng Euro ra mắt vào năm 1999, tỷ trọng tài sản USD trong dự trữ của ngân hàng trung ương đã giảm 12%, trong khi đồng Euro tăng khoảng 20%. Đồng AUD của Úc, đồng CAD của Canada, đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc, đồng Yên Nhật Bản và đồng Franc Thụy Sĩ đã chứng kiến mức tăng khiêm tốn trong tổng dự trữ.
Một số nhà phân tích thị trường dự đoán rằng đợt phục hồi của đồng USD sẽ diễn ra trong thời gian ngắn và đồng bạc xanh có thể suy yếu, chủ yếu là do chính sách tiền tệ. Trong khi Ngân hàng Trung ương Anh và Ngân hàng Canada đã bắt đầu giảm bớt việc mua tài sản của họ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed vẫn chưa đưa ra tuyên bố dứt khoát khi nào họ sẽ cắt giảm chương trình nới lỏng định lượng mua tài sản tài chính tới 120 tỷ USD mỗi tháng.
Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã báo hiệu rằng họ có thể bắt đầu cắt giảm cơ chế kích thích và cứu trợ ngay sau cuộc họp chính sách của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) vào tháng 11.
Trong một ghi chú nghiên cứu tháng 6, các nhà kinh tế Brendan McKenna và Nick Bennenbroek của Wells Fargo cho biết: “Sự tăng giá của đồng USD là điều đáng chú ý, nhưng theo quan điểm của chúng tôi, điều đó có thể chỉ là tạm thời và chúng tôi duy trì quan điểm của mình rằng đồng USD sẽ yếu đi trong trung và dài hạn. Với việc các ngân hàng trung ương ngoại quốc thắt chặt chính sách tiền tệ và có những dấu hiệu rõ ràng về những thay đổi chính sách trong tương lai, chúng tôi cho rằng các ngoại tệ sẽ thu hút các dòng vốn".
Những người khác, như ông Brent Johnson, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Santiago Capital, khẳng định rằng đồng bạc xanh sẽ vẫn phục hồi trong nhiều năm tới. Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với NTD Business, ông Johnson tuyên bố rằng đồng USD sẽ duy trì trạng thái tiền tệ dự trữ của nó vì nước Mỹ duy trì một chính phủ ổn định và nền kinh tế thúc đẩy thương mại toàn cầu, nói thêm rằng có rất ít đối thủ cạnh tranh trên trường thế giới có thể đối đầu với Hoa Kỳ.
Ông Johnson nói, “Một phần lý do giải thích cho khả năng phục hồi của đồng USD là vì đó là đồng tiền dự trữ toàn cầu. Và điều đó có nghĩa là đồng USD không chỉ được sử dụng bởi Hoa Kỳ, mà còn được sử dụng bởi toàn thế giới. Đồng USD được sử dụng cho thương mại", và Hoa Kỳ là "siêu cường duy nhất".
Ông Johnson tin tưởng đồng USD đã vượt qua sự mở rộng tiền tệ khổng lồ kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008–2009. Ông lưu ý, chỉ số giá đồng USD là DXY (so với 6 ngoại tệ mạnh khác) vẫn ở mức khoảng 94,00, "bất chấp việc in tiền".
Ông giải thích: “Nếu tính từ năm 2008, thời điểm cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, chúng ta đã có 12 năm điên rồ của chính sách tiền tệ. Trong 20 năm qua, bảng cân đối kế toán của Hoa Kỳ, hay bảng cân đối của Cục Dự trữ Liên bang Fed, đã tăng 900%. Chúng ta đã có các gói nới lỏng định lượng QE1, QE2, chương trình kích thích Operation Twist, [và] COVID. Bạn biết đấy, tất cả các chương trình khác nhau này, chỉ số đồng USD đều cao hơn so với thời điểm đó".
Ông Michael Every, chiến lược gia toàn cầu tại Rabobank Singapore, nói với The Epoch Times rằng điều quan trọng là “không nên đọc quá nhiều về những biến động trong việc nắm giữ dự trữ ngoại hối bằng USD".
“Không ai định giá mọi thứ bằng các loại tiền tệ khác, hoặc kinh doanh chúng, hoặc lập kế hoạch với chúng — vẫn chưa. Vì vậy, hãy đặt những gì chúng ta nhìn thấy xuống, đó chỉ là nhiễu sóng, chưa phải là tín hiệu”.
Chiến dịch chống đô la hóa dẫn đầu bởi Trung Quốc
Nhưng liệu đồng bạc xanh có thể sống sót trong chiến dịch leo thang chống đô la hóa mà Trung Quốc, Nga, và Iran đang dẫn đầu? Moscow và Tehran mong muốn vượt qua các lệnh trừng phạt do Hoa Kỳ áp đặt, trong khi các quan chức Bắc Kinh đã áp dụng các biện pháp để thúc đẩy đồng nhân dân tệ (CNY) trong thương mại quốc tế.
-
- Hiện tại, USD là đồng tiền được sử dụng phổ biến nhất trong các giao dịch trong mạng lưới ngân hàng toàn cầu, đồng EUR là đối thủ cạnh tranh thực sự duy nhất của nó. Mặc dù nền kinh tế của Trung Quốc có quy mô tương đương với Mỹ hoặc châu Âu, nhưng rất ít giao dịch quốc tế được thực hiện bằng đồng CNY. (Ảnh: Philippe Lopez / AFP / Getty Images)
Đầu năm nay, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã công bố Báo cáo Quốc tế hóa Nhân dân tệ hàng năm (pdf). PBoC đề xuất sử dụng nhiều hơn đồng CNY và nhân dân tệ kỹ thuật số (eCNY) trong các giao dịch xuyên biên giới, hỗ trợ mục tiêu dài hạn của chính phủ là đưa CNY trở thành đồng tiền toàn cầu, thay thế vị trí và vai trò của Mỹ.
Sự hiện diện của đồng USD trong thương mại song phương giữa Moscow và Bắc Kinh đã giảm xuống dưới 50% vào năm ngoái, và đã giảm tới 90% so với năm 2015. Hơn nữa, Moscow và Bắc Kinh đã tham gia vào các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ từ năm 2014 và Nga đã định giá hàng hoá tại các cảng biển của họ bằng đồng rúp, loại bỏ đồng USD khỏi nhiều khoản mục thanh toán trong thực tế.
Mùa hè vừa qua, Cuba bắt đầu tham gia vào nỗ lực chống đô la hóa toàn cầu. Ngân hàng trung ương Cuba xác nhận rằng quốc đảo này sẽ không còn chấp nhận tiền gửi ngân hàng bằng USD do các lệnh trừng phạt thắt chặt hơn của Hoa Kỳ ngăn cản nước này sử dụng USD của mình ở thị trường nước ngoài.
Người ta đã dự đoán rằng Ấn Độ sẽ tham gia cuộc thập tự chinh chống đô la hóa. Tuy nhiên, New Delhi đã từ chối vì lý do kinh tế, lo ngại rằng nó có thể làm mất lòng Washington vì họ hy vọng cuối cùng sẽ ký một thỏa thuận thương mại với Mỹ.
Triển vọng đồng USD năm 2022
Đồng USD đã tăng trở lại từ mức thấp nhất trong một tháng khi các nhà đầu tư tập trung vào đồng USD trước triển vọng đồng USD tăng lãi suất và lợi suất trái phiếu kho bạc chạm mức cao gần đây. Fed đã tuyên bố rằng còn quá sớm để bắt đầu tăng lãi suất, nhưng cơ quan này cũng cảnh báo về áp lực lạm phát. Biểu đồ (pdf) của Fed, báo hiệu triển vọng của ngân hàng trung ương về đường đi của lãi suất, bị chia rẽ: một nửa cho rằng lãi suất cho vay sẽ bắt đầu tăng ngay trong năm tới, trong khi nửa còn lại dự báo tăng lãi suất vào năm 2023.
Trong ngắn hạn, các chiến lược gia dự đoán đồng USD sẽ suy yếu, nếu tâm lý rủi ro của nhà đầu tư toàn cầu tăng và lợi suất trái phiếu ngoại quốc tăng. Triển vọng dài hạn về việc đồng USD tiếp tục tăng giá vẫn đang được các nhà phân tích thị trường tranh luận.
Đức Duy
Theo The Epoch Times
