Đóng góp ít, khai thác nhiều: Bắc Kinh tận dụng triệt để hệ thống Liên Hợp Quốc

Giúp NTDVN sửa lỗi

Bắc Kinh đang lợi dụng các tổ chức quốc tế theo cách vô cùng chuyên nghiệp nhằm tối đa hóa ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc. Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) chỉ đóng góp các khoản tài chính nhỏ và riêng lẻ cho các tổ chức quốc tế nhưng lại nhắm mục tiêu thu về lợi thế tối đa.

Bắc Kinh luôn tìm cách thể hiện mình là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Ngay cả khi ĐCSTQ phạm nhiều tội ác diệt chủng, đồng thời đe dọa chiến tranh chống lại Mỹ và các đồng minh, thì Bắc Kinh vẫn khai thác triệt để cấu trúc bỏ phiếu dân chủ trong các tổ chức quốc tế, trong khi từ chối áp dụng cấu trúc đó cho chính công dân Trung Quốc.

Theo phân tích từ một báo cáo mới do Trung tâm Phát triển Toàn cầu (CGD) công bố, các khoản đóng góp của Trung Quốc được kiểm soát chặt chẽ, thường tách biệt với các khoản đóng góp lớn hơn và ít ‘mưu mô’ hơn đến từ các nền dân chủ trên toàn cầu. Bắc Kinh tham gia đóng góp để đạt được mục đích của chính họ, chứ không phải vì mục tiêu rộng lớn hơn của cộng đồng quốc tế.

Trong khi hệ thống của Liên Hợp Quốc (LHQ) được cho là tìm cách thúc đẩy nhân quyền và dân chủ, thì thay vào đó, Bắc Kinh lại sử dụng hệ thống này để phủ nhận chủ quyền đối với quốc đảo Đài Loan, và để thúc đẩy các mục tiêu phi tự do khác dưới vỏ bọc “hòa bình và phát triển”.

‘Hòa bình’ trong định nghĩa của Bắc Kinh là tiếp tục lạm dụng nhân quyền và chiếm đoạt lãnh thổ từ các nước láng giềng mà không kích động quyền tự vệ của các nền dân chủ trên thế giới. ‘Phát triển’ đồng nghĩa với việc gia tăng sức mạnh kinh tế của Trung Quốc, đặc biệt là trước những đối thủ địa chính trị lớn như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, và Ấn Độ.

Theo các tác giả đến từ CGD, Trung Quốc đã trở thành nhà tài trợ hàng đầu cho các tổ chức và quỹ đa phương tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển nông nghiệp. Tuy nhiên, Trung Quốc lại đóng góp rất ít cho các quỹ về khí hậu và y tế toàn cầu.

Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, nhưng thường đứng từ thứ 10 - 30 về mức độ tài trợ trong các tổ chức đa phương. Bắc Kinh có tỷ lệ biểu quyết ngày càng tăng trong các tổ chức này, nhưng họ thường sử dụng quyền lực để cho phép ĐCSTQ sử dụng các khoản quyên góp hoặc cho vay của Trung Quốc trong các tổ chức quốc tế để củng cố tầm ảnh hưởng toàn cầu và các mục tiêu xuất khẩu của chính Trung Quốc.

Theo ông Scott Morris, ông Rowan Rockafellow, và bà Sarah Rose, đồng tác giả của báo cáo, “nhiều doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt là những công ty cạnh tranh trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng giá trị cao, đã rất thành công trong các vụ thu mua của MDB [ngân hàng phát triển đa phương]”.

Lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình đã thành lập Quỹ Hỗ trợ Hợp tác Nam-Nam trị giá 3 tỷ USD vào năm 2015, nhằm hợp tác với các bên khác để thực hiện chương trình nghị sự “Mục tiêu Phát triển Bền vững” của LHQ. Nhưng từ năm 2013 đến 2018, 91% các dự án đã hoàn thành của chương trình này đều thuộc lĩnh vực cơ sở hạ tầng kinh tế và công cộng. Từ đó, Bắc Kinh được hưởng lợi nhờ Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI) trong việc xuất khẩu sản lượng công nghiệp dư thừa của Trung Quốc.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự hội nghị thượng đỉnh cho Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế ở Hồ Yanqi, phía bắc Bắc Kinh, hôm 15/05/2017. (Ảnh: Lintao Zhang / AFP / Getty Images)

Các ngành công nghiệp sắt, thép, và xây nhà tiền chế của Trung Quốc hiện đã gây ô nhiễm nặng nề, và vẫn được Trung Quốc trợ cấp quá mức dẫn đến sản xuất dư thừa. Trong khi đó, LHQ lại đi ngược lại với Tuyên ngôn Nhân quyền (1948) để giúp chính quyền Bắc Kinh mở rộng thị trường.

Năm 2017, Bộ Tài chính Trung Quốc đã ký một thỏa thuận với 5 ngân hàng phát triển đa phương nhằm thúc đẩy kết nối và phát triển cơ sở hạ tầng. Hoạt động này phù hợp với nỗ lực kiểm soát việc triển khai cơ sở hạ tầng 5G mà Bắc Kinh sử dụng cho hoạt động gián điệp.

Thay vì cam kết tài trợ vaccine COVID-19 thông qua COVAX, các công ty dược phẩm Trung Quốc đã được hưởng lợi từ các thỏa thuận COVAX mua 550 triệu vắc xin của Trung Quốc đến giữa năm 2022. Cộng đồng quốc tế dường như quên mất việc ĐCSTQ che đậy ca bệnh và vụ bùng phát đầu tiên ở Vũ Hán, từ đó làm lây lan COVID-19 ra toàn cầu, và hiệu quả của vaccine do Trung Quốc sản xuất hiện còn rất mờ nhạt.

Về tổng thể, thông qua hợp tác đa phương, Trung Quốc đang được hưởng lợi một cách không tương xứng so với những đóng góp tài chính của họ, mặc dù nước này là nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới. Ví dụ, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã cam kết chi 43,3 tỷ USD cho Trung Quốc, một nước tự nhận mình là quốc gia đang phát triển. Đổi lại, Bắc Kinh chỉ đồng tài trợ cho các dự án của ADB trị giá 6,1 tỷ USD (cộng với vốn đăng ký khoảng 9,85 tỷ USD).

Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) đã hỗ trợ Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới năm 2001, tạo điều kiện cho sự bùng nổ kinh tế và hiện đại hóa quân sự của nước này. Năm 2010, UNDP cũng ủng hộ “hợp tác Nam-Nam” của Bắc Kinh, tạo điều kiện cho ĐCSTQ chiếm ưu thế về phiếu bầu tại Đại hội đồng LHQ. Năm 2016, UNDP đã hỗ trợ BRI - sáng kiến thúc đẩy xuất khẩu và gia tăng nỗ lực kiểm soát các cảng nhằm phục vụ cho sự bành trướng hải quân trên toàn cầu của Bắc Kinh.

Với sự thật rằng ĐCSTQ đang diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ, người Tây Tạng, và đàn áp Pháp Luân Công; cũng như sự hiếu chiến ngày càng tăng của quân đội Bắc Kinh đối với các nền dân chủ; thì bất kỳ ai ủng hộ dân chủ và nhân quyền cũng cần có lập trường chống lại việc Bắc Kinh sử dụng các tổ chức quốc tế nhằm phục vụ lợi ích riêng.

Để chấm dứt ảnh hưởng xấu trên toàn cầu của ĐCSTQ, các quốc gia đi đầu trong hệ thống quốc tế, bao gồm Mỹ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản, và Ấn Độ, cần chấm dứt sự đồng lõa của họ trong việc cho phép Bắc Kinh có một ghế trên bàn hội nghị quốc tế.

Cái gọi là cử chỉ thân thiện của các quốc gia với mục đích đưa Trung Quốc tham gia vào cộng đồng quốc tế, hiện đã trở thành sự đồng lõa không thể chấp nhận được khi chính quyền Bắc Kinh đang lợi dụng triệt để thể chế quốc tế dân chủ cho các mục đích xấu, chống lại các giá trị dân chủ.

Quan điểm trong bài viết là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.

Tác giả Anders Corr có bằng cử nhân / thạc sĩ Khoa học chính trị tại Đại học Yale (2001) và bằng tiến sĩ Quản trị nhà nước tại Đại học Harvard (2008). Ông là chủ nhiệm của Corr Analytics - nhà xuất bản của The Journal of Political Risk (Tạp chí Rủi ro Chính trị). Ông đã thực hiện nhiều nghiên cứu sâu rộng ở Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á. Ông là tác giả của cuốn sách The Concentration of Power (Tập trung quyền lực) - sắp ra mắt vào năm 2021, cũng như nhiều cuốn sách bán chạy khác.

Lê Minh

Theo The Epoch Times



BÀI CHỌN LỌC

Đóng góp ít, khai thác nhiều: Bắc Kinh tận dụng triệt để hệ thống Liên Hợp Quốc