Các quỹ đầu tư mang danh ‘đề cao trách nhiệm xã hội’ đã thu hút được nhiều sự chú ý của nhà đầu tư Mỹ trong những năm gần đây. Nhưng thực tế có đúng là các quỹ đang thực thi trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, hay đang làm điều ngược lại? Hàng triệu người Mỹ vẫn sở hữu cổ phiếu của các công ty gắn liền với chế độ diệt chủng lạnh và không biết làm thế nào để tìm ra chúng trong danh mục đầu tư của họ.
Theo nguồn tin của những người ủng hộ nhân quyền, các công ty quản lý quỹ không cung cấp đủ thông tin minh bạch cho khách hàng về số tài sản mà họ nắm giữ. Do vậy, hầu hết các nhà đầu tư không biết liệu danh mục đầu tư của họ có dính líu đến các công ty liên quan đến tội ác diệt chủng hoặc tội ác chống lại loài người ở Trung Quốc hay không.
Vấn đề này ngày càng trở nên nghiêm túc với các nhà đầu tư thông qua các quỹ ETF (quỹ đầu tư theo chỉ số) - vốn luôn nắm giữ chứng khoán các doanh nghiệp có mối quan hệ mờ ám tới hoạt động diệt chủng lạnh, tới các tội ác chống lại loài người đang được che đậy bởi chính quyền Bắc Kinh.
Chính phủ của cựu Tổng thống Trump vào tháng 1/2021 đã tuyên bố chính quyền Trung Quốc phạm phải tội ác diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số Hồi giáo khác ở vùng xa phía tây Tân Cương. Cơ quan lập pháp của một số quốc gia cũng đã ra tuyên bố tương tự, bao gồm Canada, Hà Lan, và Vương quốc Anh.
Chính phủ Hoa Kỳ cũng đã áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt đối với các quan chức và thực thể Trung Quốc vì hành vi đàn áp người Duy Ngô Nhĩ, người Hong Kong, và người tu luyện Pháp Luân Công,...
Trong khi đó, các quỹ quản lý đầu tư ở Hoa Kỳ và trên thế giới lại nắm giữ cổ phần của các công ty Trung Quốc, trong khi những công ty này hỗ trợ bộ máy quân sự và an ninh của ĐCSTQ, đồng thời hỗ trợ các hành vi vi phạm nhân quyền của Bắc Kinh.
Để giải quyết lỗ hổng này, Tổng thống Joe Biden đã ký một sắc lệnh hành pháp vào tháng 6, kế tiếp quy định từ thời ông Trump, cấm các nhà đầu tư Hoa Kỳ đầu tư vào các công ty Trung Quốc có quan hệ với quân đội Bắc Kinh. Cả Tổng thống Biden và cựu Tổng thống Trump đều tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để giải quyết các mối đe dọa an ninh do các công ty này gây ra.
Hôm 09/11, trong một thông báo gia hạn lệnh cấm đầu tư, Tổng thống Biden cho biết: "Tôi đã xác định rằng cần phải tiếp tục tình trạng khẩn cấp quốc gia”.
Ông Biden tiếp tục, “CHND Trung Hoa đang ngày càng tận dụng nguồn vốn của Hoa Kỳ để phát triển, hiện đại hóa, và cung cấp tài nguyên cho quân đội, tình báo, và các bộ máy an ninh khác”.
Theo những người phản đối Trung Quốc ở Washington, mặc dù các biện pháp này là khá mạnh tay, nhưng chính phủ Hoa Kỳ vẫn phản ứng chậm chạp trước mối đe dọa ngày càng tăng do ĐCSTQ gây ra.
Ông Bill Browder, nhà quản lý quỹ đầu cơ và nhà hoạt động nhân quyền, cho biết tại Diễn đàn Trung Quốc năm nay: “Phản ứng về chính sách không mạnh mẽ như người dân mong đợi”.
Ông Browder nói, điều đó là bởi chính phủ Hoa Kỳ “muốn càng ít xáo trộn càng tốt, từ đó tránh những ảnh hưởng dữ dội về kinh tế”.
Danh sách cấm đầu tư của Bộ Tài chính Mỹ cho đến nay bao gồm 59 công ty đang hoạt động trong lĩnh vực công nghệ giám sát và quốc phòng. Người Mỹ bị cấm đầu tư vào cổ phiếu hoặc trái phiếu của các công ty này.
Danh sách cấm bao gồm các công ty đáng chú ý như nhà sản xuất thiết bị viễn thông Huawei, nhà sản xuất video giám sát Hikvision, nhà sản xuất chip Semiconductor Manufacturing International Corp., công ty hàng không vũ trụ Aviation Industry Corp của Trung Quốc, và các nhà khai thác di động thuộc nhà nước là China Mobile và China Telecom.
Trong khi việc từ chối các công ty Trung Quốc tiếp cận thị trường vốn Hoa Kỳ là một bước quan trọng, thì bản thân danh sách cấm này không đủ rộng.
Vào tháng 6, chính phủ Mỹ đã giao cho Bộ Tài chính nhiệm vụ cập nhật danh sách. Tuy nhiên, theo các nhà phê bình, Bộ Tài chính đã không thành công trong việc bổ sung các công ty mới, mặc dù đã có thêm nhiều thực thể đang đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.
Ví dụ, có hơn 400 công ty Trung Quốc trong “danh sách thực thể” của Bộ Thương mại nhằm cấm xuất khẩu công nghệ Hoa Kỳ cho các công ty này mà không có giấy phép. Những thực thể này được thêm là vào do lo ngại về an ninh quốc gia hoặc vì vai trò của họ trong việc tạo điều kiện cho các hành vi vi phạm nhân quyền của Bắc Kinh.
Ông Roger Robinson, cựu chủ tịch Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Hoa Kỳ-Trung Quốc của Quốc hội, cho biết tại Diễn đàn Trung Quốc, chỉ chưa đầy 1% trong số các công ty này lọt vào danh sách cấm đầu tư của Bộ Tài chính Mỹ.
Vào tháng 6, chính phủ Mỹ đã thêm 5 công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại Trung Quốc vào danh sách thực thể kể trên vì tham gia vào chiến dịch cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Hai trong số đó, Hoshine Silicon Industry và Tân Cương Daqo New Energy, được giao dịch công khai và có thể được nắm giữ bởi các quỹ chỉ số và quỹ đầu tư lớn.
Các nhà phê bình cũng đặt câu hỏi về phạm vi của danh sách thực thể vì có nhiều công ty nhỏ của Trung Quốc không bị phát hiện.
Một báo cáo mới của Trung tâm An ninh và Công nghệ mới nổi (CSET) tại Đại học Georgetown cho thấy gần 91% các nhà cung cấp thiết bị AI cho quân đội Trung Quốc không có trong danh sách thực thể này.
Ông Robinson nói: “Chúng ta đang nói về 5.000 công ty Trung Quốc trong danh mục đầu tư của khoảng 150 triệu người Mỹ, đề cập đến tất cả các cổ phiếu Trung Quốc đang giao dịch tại Hoa Kỳ hoặc các sàn giao dịch khác trên thế giới, cũng như các thị trường chứng khoán phi tập trung khác (OTC).
Và ông lưu ý, các nhà đầu tư Mỹ không biết có bao nhiêu công ty trong số này là những kẻ vi phạm nhân quyền hoặc những kẻ làm tổn hại đến an ninh quốc gia Mỹ.
Trong khi đó, Quốc hội Mỹ đang tiến hành một biện pháp để loại bỏ các công ty Trung Quốc không tuân thủ luật pháp khỏi các sàn giao dịch của Mỹ bắt đầu từ năm 2022. Dự luật tên là Đạo luật Tăng tốc Buộc các Công ty Ngoại quốc có Trách nhiệm Giải trình, đã được Thượng viện nhất trí vào tháng 6 và dự kiến sẽ sớm được chuyển qua Hạ viện.
Dự luật là sự tuân theo Đạo luật về Trách nhiệm Giải trình các Công ty Ngoại quốc, đã được cựu Tổng thống Trump ký thành luật vào tháng 12 năm ngoái. Theo luật này, các công ty ngoại quốc không tuân thủ các cuộc kiểm toán của Hội đồng Giám sát Kế toán Công ty Đại chúng (PCAOB) trong 3 năm liên tiếp sẽ bị hủy niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ.
Các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ, bao gồm cả PCAOB, đã không thể kiểm tra giấy tờ kiểm toán của các công ty có trụ sở tại Trung Quốc, vì Bắc Kinh đã từ chối cho phép kiểm tra, với lý do an ninh quốc gia và quyền riêng tư.
Dự luật tiếp theo do Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng Hòa - Louisiana) đệ trình tìm cách gây áp lực nhiều hơn lên các công ty Trung Quốc, yêu cầu họ buộc phải tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán của Hoa Kỳ sau nhiều nhất 2 năm, thay vì 3 năm.
Ông Chris Iacovella, Giám đốc điều hành Hiệp hội Chứng khoán Mỹ đại diện cho các công ty dịch vụ tài chính khu vực và nhỏ, cho biết các sàn giao dịch của Mỹ cần phải đảm bảo tiền của nhà đầu tư Mỹ không được sử dụng để tài trợ cho các vụ vi phạm nhân quyền và diệt chủng ở Bắc Kinh.
Ông nói, bằng cách thông qua dự luật lưỡng đảng này, “quốc hội có thể tiếp tục bảo vệ các nhà đầu tư, tính toàn vẹn của thị trường và an ninh quốc gia của chúng ta”.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Tác giả Emel Akan là phóng viên đưa tin về chính sách kinh tế của Tòa Bạch Ốc tại Washington, D.C. Bà từng làm việc trong lĩnh vực tài chính với tư cách là chuyên viên đầu tư tại JPMorgan và là cố vấn tại PwC. Bà tốt nghiệp thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Georgetown.
Đức Duy
Theo The Epoch Times
