Chỉ cần một tư duy đơn giản, chưa cần tới các nhà kinh tế học, chúng ta đã có thể dự đoán rằng các khoản trợ cấp thất nghiệp quá đà của chính quyền Biden sẽ gây ra những hậu quả tiêu cực cho nền kinh tế. Báo cáo việc làm tháng 4/2021 ảm đạm của Mỹ đã chỉ ra các dự đoán này là hoàn toàn chính xác. Nhưng đó có phải là sai lầm của ông Biden hay chính là sự thành công trong việc thực thi nhiệm vụ chính trị của mình?
Sau báo cáo việc làm tháng 4 ảm đạm, Tổng thống Joe Biden đã lên bục hôm thứ Hai (10/5) để bảo vệ các chính sách kinh tế của chính quyền mình.
"Kể từ sau báo cáo hôm thứ Sáu, đã có rất nhiều cuộc thảo luận về việc mọi người được trả tiền để ở nhà thay vì là đi làm", ông Biden nói. "Chúng tôi không thấy nhiều bằng chứng về điều đó".
Báo cáo việc làm của Mỹ được công bố hôm thứ Sáu (7/5) cho thấy nền kinh tế chỉ có thêm 266.000 việc làm trong tháng 4, giảm đáng kể so với 770.000 việc làm tăng vào tháng 3 và chỉ chiếm khoảng 1/4 so với những gì các nhà dự báo đã suy đoán.
“Các nhà kinh tế đã hy vọng một con số lớn hơn, khoảng 1 triệu việc làm, số liệu việc làm tồi tệ trở thành sự thiếu sót lớn nhất so với kỳ vọng trong lịch sử báo cáo việc làm”, tờ Axios đưa tin.
Cây viết của Bloomberg, Mohamed A. El- Erian, một cố vấn kinh tế tại Allianz SE, cho biết báo cáo đã tạo thành "sự thiếu sót dữ liệu lớn nhất trong hồ sơ".
Ngồi nhà có nhiều tiền hơn đi làm, thì ai lại muốn đi làm?
Tình trạng không chịu kiếm việc làm xảy ra 2 tháng kể từ khi ông Biden ký gói cứu trợ COVID-19 trị giá 1,9 nghìn tỷ USD. Gói này đã tăng thêm 6 tháng trợ cấp thất nghiệp liên bang, trả thêm cho những người lao động thất nghiệp 300 USD mỗi tuần trên số tiền trợ cấp thất nghiệp của từng tiểu bang.
Những lợi ích gia tăng này có thể làm mọi việc tệ hơn khi những người có việc làm lại kiếm được ít tiền hơn người ở nhà. Đây cũng điều mà các nhà kinh tế đã cảnh báo trước khi luật này được thông qua bởi vì nó sẽ không khuyến khích người lao động quay lại thị trường làm việc.
“Hậu quả của việc tăng cường trợ cấp thất nghiệp trong thời kỳ suy thoái là điều có thể lường trước được: việc phục hồi thị trường việc làm sẽ ì ạch hơn”, nhà kinh tế Alex Salter của Texas Tech nói. “Chúng ta nên khuyến khích mọi người quay trở lại làm việc — chứ không phải dùng tiền trợ cấp để khuyến khích người lao động ở nhà”.
Tuy nhiên, bất chấp tất cả cảnh báo của chuyên gia, đây chính xác là những gì chính quyền Biden đã làm. Kết quả là nền kinh tế phục hồi yếu và tạo ra thiếu hụt nguồn lao động kỷ lục. Đối với một số người đang điều hành cửa hàng bán đồ ăn nhanh ở New Jersey như Larry và Roxane Maggio, tình trạng thiếu lao động đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của họ.
“Chúng tôi không thể tìm được bất cứ ai muốn đi làm”, anh Maggios nói với tờ The Philadelphia Inquirer.
Trường hợp của Maggios không phải là duy nhất. Tờ New York Times lưu ý: Báo cáo việc làm cho thấy tình trạng thiếu lao động mà các chủ doanh nghiệp mô tả là khá thực tế.
“Những con số này phù hợp với những gì mà các chủ doanh nghiệp kể về tình trạng thiếu lao động trầm trọng - cầu đã tăng trở lại nhưng các nhà tuyển dụng không thể tìm đủ nhân công để đáp ứng”, phóng viên kinh tế cấp cao Neil Irwin viết.
Ông Biden đã miễn cưỡng thừa nhận rằng báo cáo việc làm tháng 4 ảm đạm bắt nguồn từ “khoản trợ cấp thất nghiệp hào phóng” của chính phủ.
Điều này đi ngược lại với việc "Người Mỹ muốn làm việc" như ông Biden nói với các phóng viên và “Như cha tôi thường nói, một công việc không chỉ đơn thuần là một đồng lương. Nó thể hiện phẩm giá của bạn".
Chính sách khuyến khích người dân lười nhác trong khi nền kinh tế bị đại dịch tàn phá
Cha của ông Biden đã không sai khi cho rằng việc làm không chỉ là một khoản tiền lương. Nhà kinh tế học, Miltimore nói rằng ông cũng thấy như vậy, nhưng ông đã không cảm nhận được giá trị của “phẩm giá” trong một việc làm đơn giản nếu thời điểm đó, ông có thể lựa chọn việc ở nhà lĩnh trợ cấp thay vì phải lao đầu vào một công việc tay chân vất vả.
Chia sẻ trải nghiệm này, nhà kinh tế học Miltimore cho biết công việc đầu tiên của ông là trông coi sân gôn, được trả 5 USD /giờ — nghe có vẻ không nhiều lắm. Nhưng công việc mang lại cho ông nhiều thứ hơn là lương thưởng. Nó dạy ông cách dậy thật sớm và bấm đồng hồ thời gian đúng giờ, cách lái xe côn tay và vận hành máy móc hạng nhẹ. Ông đã nhận được một khóa học cấp tốc về cảnh quan, học cách nhận lệnh và thực hiện chỉ đường. Ông thậm chí đã cố gắng cải thiện bản thân (chỉ một chút) khi làm việc ở đây.
Ông Miltimre thú nhận rằng đó là một trong những công việc bổ ích và quan trọng nhất trong cuộc đời của Miltimore, nhưng nó sẽ không xảy ra nếu ai đó nói rằng ông có thể kiếm nhiều tiền hơn bằng cách không xuất hiện lúc 5:30 sáng mỗi ngày và làm việc dưới trời nắng gắt suốt 8 tiếng đồng hồ. Đó không phải là do ông lười biếng. Chỉ là ông thừa nhận nếu ở nhà vẫn có nhiều tiền hơn thì chắc chắn ông không có trải nghiệm tuyệt vời với công việc trông coi sân gôn kia.
-
- Cha của ông Joe Biden đã đúng. Công việc không chỉ là tiền lương; nó phản ánh phẩm giá và hơn thế nữa. Đó chính là lý do tại sao rất nhiều bang trên khắp Hoa Kỳ lại từ chối các chính sách không khuyến khích người Mỹ làm việc. Rõ ràng, những chính sách này đang hạ thấp phẩm giá người Mỹ, mà phẩm giá - chính nó - lại là nền tảng cho sự thịnh vượng của nước Mỹ. (Ảnh của Drew Angerer / Getty Images)
Thật vậy, một trong những bài học đầu tiên trong kinh tế học là nếu bạn đánh thuế một thứ gì đó, bạn sẽ nhận được ít hơn. Nếu bạn trợ cấp cho một thứ gì đó, bạn sẽ nhận được nhiều hơn thế. Đây là lý do tại sao các chuyên gia kinh tế cảnh báo các nhà lập pháp phải đặc biệt cẩn thận về những loại hành vi mà họ bảo hộ.
Nhà kinh tế học Thomas Sowell nhận xét: “Bạn không thể bảo hộ cho sự vô trách nhiệm và mong đợi mọi người trở nên có trách nhiệm hơn”.
Đó không phải là điều đó quá phức tạp. Đây cũng là lý do tại sao các nhà kinh tế học từ Salter đến Lawrence Summers, những người từng phục vụ trong chính quyền Clinton và Obama dự đoán rằng trợ cấp thất nghiệp quá đà của ông Biden sẽ gây ra hậu quả tiêu cực.
Họ đã đúng, và những hậu quả đó hiện đang trở nên rõ ràng.
Rõ ràng, chính quyền Biden nên chấm dứt những chính sách sai lầm khiến mọi người chọn thất nghiệp thay vì làm việc. Tuy nhiên, điều này khó có thể xảy ra vì nó vi phạm quy tắc đầu tiên trong chính trị: Không bao giờ thừa nhận sai lầm!
May mắn là, nhờ chủ nghĩa liên bang, một số bang đã tự giải quyết vấn đề của mình. Nam Carolina, Arkansas và Montana, gần đây đã hoàn toàn chọn không tham gia chương trình trợ cấp thất nghiệp liên bang.
"Việc tiếp tục các chương trình này cho đến ngày hết hạn dự kiến là 4/9/2021 là không cần thiết. No đang cản trở khả năng lấp đầy hơn 40.000 vị trí việc làm của các nhà tuyển dụng ở Arkansas", Thống đốc Asa Hutchinson đã viết trong một bức thư.
Dừng nhận tiền cứu trợ của liên bang không phải là một quyết định dễ dàng, nhưng có vẻ như các bang đã đưa ra lựa chọn cần thiết.
Cha của ông Joe Biden đã đúng. Công việc không chỉ là tiền lương; nó phản ánh phẩm giá và hơn thế nữa. Đó chính là lý do tại sao rất nhiều bang trên khắp Hoa Kỳ lại từ chối các chính sách không khuyến khích người Mỹ làm việc. Rõ ràng, những chính sách này đang hạ thấp phẩm giá người Mỹ, mà phẩm giá - chính nó - lại là nền tảng cho sự thịnh vượng của nước Mỹ.
Chính sách thất bại với nền kinh tế Mỹ nhưng lại là chiến lược chính trị thành công của đảng Dân chủ ?
Dỡ bỏ đường biên giới phía Nam, thừa nhận và cung cấp cuộc sống lý tưởng cho người nhập cư bất hợp pháp luôn là tiêu chí đầu tiên trong chương trình nghị sự tranh cử của ông Biden. Điều này hoàn toàn phù hợp với chiến lược của đảng Dân chủ Mỹ, nhất quán với hành vi tương tự như thế của mọi tổng thống đảng Dân chủ khi tại vị.
Đảng dân chủ làm vậy trước tiên là vì phiếu bầu của họ. Thêm người nhập cư có nghĩa là họ có thêm phiếu bầu mới.
Người Mỹ, nhất là thế hệ cũ, với nền tảng giá trị Mỹ, khá bảo thủ trong niềm tin tuyệt đối vào 3 cặp giá trị sau:
- Tự do cá nhân & Tự lực
- Bình đẳng về Cơ hội & Cạnh tranh
- Giấc mơ Mỹ & Sự chăm chỉ
Với giá trị như vậy, họ sẽ không lựa chọn các chính trị gia ưa thích sử dụng cần câu “phúc lợi” để kiếm phiếu bầu. Phúc lợi quá cao sẽ bào mòn đi sự chăm chỉ, tước đoạt đi giấc mơ Mỹ. Phúc lợi quá cao sẽ mất đi cơ hội về bình đẳng và cạnh tranh. Phúc lợi quá cao sẽ mất đi năng lực tự lực của người Mỹ. Tất cả các giá trị này, trên nền tảng thể chế tự do tư tưởng, sáng tạo, ngôn luận đã giúp Mỹ thịnh vượng, đã sản sinh ra vô số doanh nghiệp hàng đầu thế giới, các nhà khoa học hàng đầu thế giới, các phát minh hàng đầu thế giới cho nước Mỹ.
Việc theo đuổi một thể chế kiểu xã hội chủ nghĩa (XHCN), nơi người dân chờ đợi chính quyền phân phát quyền lợi kiểu như chính sách của ông Biden là điều mà người Mỹ truyền thống không dễ chấp nhận.
Do vậy, để đạt được các mục tiêu chính trị, việc bổ sung thêm một bộ phận người Mỹ không truyền thống, chờ đợi sự ban phát của chính quyền và biết ơn sự ban phát đó thì ông Biden và đảng dân chủ sẽ phải gia tăng số lượng người nhập cư bất hợp pháp.
Gia tăng không chưa đủ, để họ sớm ổn định và có quyền bầu cử, tạo việc làm cho họ là yêu cầu cấp thiết. Muốn thế, cần phải tước đi việc làm của người Mỹ. Việc “xuất bản” các gói cứu trợ khủng khuyến khích người Mỹ ở nhà có lợi cho ai? Có lợi cho hàng triệu người nhập cư ồ ạt vào Mỹ bất hợp pháp kể từ khi ông Biden lên nắm quyền.
Nhóm người này và một bộ phận lớn người Mỹ lựa chọn ở nhà lĩnh lương sẽ không biết hoặc không còn tin vào giá trị Mỹ nữa, thứ mà họ đặt niềm tin sẽ là ông Biden và bất kỳ ai như ông ta. Nhiệm vụ chính trị của ông Biden trong suốt nhiệm kỳ không phải làm cho nước Mỹ hưng thịnh trở lại, không phải bảo tồn 3 cặp giá trị Mỹ đề cập ở trên mà là mở rộng nhóm dân cư ưa thích chính sách XHCN này - những người nhập cư và những người Mỹ chờ đợi phúc lợi từ chính phủ.
Như nhiều dự báo trước đó, nếu ông Trump muốn làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại thì ông Biden chỉ có một nhiệm vụ đó là làm cho đảng Dân chủ Mỹ thống trị nước Mỹ bất chấp nước Mỹ trôi dạt về đâu.
Bài viết sử dụng một số phân tích của ông Jonathan Miltimore là Biên tập viên quản lý của FEE.org. Bài viết của ông đã trở thành chủ đề của các bài báo trên tạp chí TIME, The Wall Street Journal, CNN, Forbes, Fox News và Star Tribune.
Thủy Tiên - Thanh Đoàn
