Nước Mỹ đang đứng trước nguy cơ vỡ nợ và đóng cửa Chính phủ nếu không thể đạt được một thỏa thuận về nâng trần nợ hoặc gia hạn đình chỉ trần nợ vào ngày 01/10. Đảng Dân chủ đang chạy đua thời gian...
Vào tháng 10 tới đây, Bộ Tài chính Mỹ sẽ không thể thanh toán đúng hạn các hóa đơn của chính phủ Mỹ trừ khi Quốc hội nước này gia hạn thời gian đình chỉ trần nợ hoặc nâng mức trần nợ liên bang, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã viết như vậy trong một bức thư gửi đến Quốc hội Mỹ hôm thứ 4 ngày 08/09.
Trần nợ là mức giới hạn tổng tiền mà chính phủ liên bang Mỹ được phép vay nợ. Năm 2019, Quốc hội Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump đã bỏ phiếu đình chỉ quy định về trần nợ, có hiệu lực đến hết ngày 31/7/2021. Kể từ ngày 1/8, trần nợ sẽ được tái áp dụng ở mức 22.000 tỷ USD, cộng với số nợ tích lũy suốt giai đoạn đình chỉ trần nợ.
Kể từ đầu tháng 8, Bộ Tài chính Mỹ đã sử dụng các biện pháp đặc biệt để có thể tiếp tục thanh toán các nghĩa vụ nợ của Chính phủ. Tuy nhiên, bộ này sẽ không còn khả năng tiếp tục áp dụng các biện pháp khẩn cấp như vậy vào tháng 10.
Nếu không thể phát hành các khoản nợ mới để huy động tiền mặt, chính phủ Mỹ sẽ mất khả năng thanh toán cho trái chủ, người nhận an sinh xã hội, cựu chiến binh, và các đối tượng khác. Vỡ nợ là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử nước Mỹ, và nếu xảy ra, nó sẽ khiến thị trường tài chính toàn cầu rơi vào hỗn loạn.
Trong bức thư của mình, bà Yellen cho biết giống với những năm 2011 và 2013, việc hành động chậm trễ sẽ “gây tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp, làm tăng chi phí vay nợ ngắn hạn lên người nộp thuế, và tác động tiêu cực đến xếp hạng tín dụng của Mỹ”.
Năm 2011, cuộc chiến ngân sách giữa chính quyền cựu Tổng thống Obama và Đảng Cộng hòa đã kéo dài khá lâu, khiến lần đầu tiên tổ chức xếp hạng tín nhiệm Standard & Poor’s (S&P) hạ bậc tín nhiệm Mỹ từ AAA xuống AA+.
Một ngày trước khi lá thư của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen được gửi đến Quốc hội, ngày 07/09, Quyền Chủ tịch Văn phòng quản lý ngân sách (OMB) của Nhà Trắng Shalanda Young đã kêu gọi Quốc hội cho phép một giải pháp tiếp nối ngắn hạn (CR) tạm thời để gia hạn quỹ chính phủ, nhằm ngăn chặn việc chính phủ không phải đóng cửa một phần từ ngày 01/10 tới.
“Tôi không nghĩ có bất kỳ lựa chọn nào khác,” Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện John Yarmuth cho biết trong một cuộc phỏng vấn trước đó. "CR là không thể tránh khỏi."
Các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ phải quyết định xem có nên gắn hạn mức nợ vào biện pháp chi tiêu ngắn hạn, nâng giới hạn này lên trong một cuộc bỏ phiếu độc lập, hay sử dụng một số biện pháp lập pháp khác.
Việc tăng trần nợ yêu cầu sự ủng hộ của lưỡng đảng tại Thượng viện, tức là cần ít nhất 60 phiếu bầu. Đảng Cộng hòa đã tuyên bố sẽ không hợp tác với các nỗ lực của Đảng Dân chủ.
46 trong số 50 thành viên Đảng Cộng hòa tại Thượng viện đã ký một lá thư vào tháng 8 nói rằng họ sẽ không bỏ phiếu để tăng trần nợ liên bang và các đảng viên Đảng Dân chủ nên tự mình làm điều đó. Họ nhắc lại việc Đảng Dân chủ đã tự quyết định phê duyệt gói cứu trợ Covid-19 trị giá 1.900 tỷ USD mà không có bất kỳ sự đồng thuận nào của Đảng Cộng hòa vào đầu năm nay.
Các đảng viên Cộng hòa không ký tên là thượng nghị sĩ Lisa Murkowski (Alaska), Susan Collins (Maine), Richard Shelby (Ala.) và John Kennedy (La.).
Thượng nghị sĩ Ron Johnson - người đứng đầu bức thư - cho biết: “Họ [Đảng Dân chủ] không cần sự giúp đỡ của chúng tôi để tiêu hết số tiền [1.900 tỷ] ấy, và họ cũng không cần sự ủng hộ của chúng tôi để tăng giới hạn nợ”, theo Wall Street Journal.
Các thượng nghị sĩ Cộng Hòa cũng kêu gọi đảng Dân chủ giải quyết vấn đề trần nợ như một phần của gói dự thảo ngân sách an sinh xã hội 3.500 tỷ USD đã được thông qua ở Thượng viện mà không có sự ủng hộ từ Đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ đã nhấn mạnh rằng Đảng Cộng hòa cũng nên là một phần của bất kỳ thỏa thuận nào nhằm tăng trần nợ với lập luận rằng: Việc nâng giới hạn nợ công không làm gia tăng chi tiêu chính phủ, mà là cho phép Bộ Tài chính được vay nhiều hơn để tài trợ cho các hoạt động đã được Quốc hội phê duyệt.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã nói với các phóng viên rằng việc tăng trần nợ sẽ không được bao gồm trong gói các chương trình trợ cấp xã hội và chống biến đổi khí hậu trị giá 3.500 tỷ USD mà đảng Dân chủ đang thúc đẩy.
Chi Anh
