Trong bối cảnh trái phiếu chính phủ giảm giá trị, Ukriane đang tiến hành huy động tiền từ trái phiếu chiến tranh. Ukraine đang tìm kiếm các cách để huy động tiền, tận dụng sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến với Nga. Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ tỏ ra sẵn lòng hỗ trợ người dân Ukraine.
Ukriane huy động được 277 triệu USD từ trái phiếu chiến tranh
Trái phiếu chiến tranh của Ukriane có lợi tức 11%, thậm chí còn cao hơn so với trái phiếu chống lạm phát cực kỳ phổ biến của Mỹ với lợi suất 7,12%. Trái phiếu chiến tranh của Ukraine sẽ đáo hạn trong 1 năm và sẽ không trả lãi định kỳ.
Nhưng không giống như những trái phiếu tiết kiệm của Mỹ, trái phiếu của Ukraine đi kèm với rủi ro đáng kể khi Nga đang tiến hành cuộc xâm lược đất nước. Một số nhà đầu tư lẻ sẵn sàng chấp nhận rủi ro đó để kiếm được khoản lợi tức hai con số.
Các nhà đầu tư đang lùng sục các diễn đàn đầu tư trên Reddit và tweet trên các nền tảng giao dịch như Robinhood Markets Inc. và Fidelity Investments, cũng như Citigroup Inc., để hỏi cách mua trái phiếu. Ukraine đã huy động được 8,1 tỷ hryvnia (277 triệu USD) vào hôm thứ Ba (01/03) trong việc bán trái phiếu chiến tranh cho các người mua là tổ chức - một phần trong nỗ lực của nước này nhằm thu hút sự ủng hộ toàn cầu cho cuộc chiến chống Nga.
Bộ Tài chính Ukriane đưa ra thông báo trên LinkdedIn: "nguồn tiền từ trái phiếu sẽ được dùng để trợ giúp Lực lượng vũ trang Ukriane và đảm bảo tài chính cho đất nước trong cuộc chiến. Trang web của Bộ Tài chính Ukraine hiện vẫn không thể hoạt động do bị tấn công mạng. Một nhân viên Bộ Tài chính Ukraine cho biết trái phiếu chiến tranh của Ukraine được bán đấu giá qua các nhà giao dịch sơ cấp, bao gồm Citigroup Inc, Austria's Raiffeisen Bank International AG và Budapest-based OTP Bank Nyrt.
Bất chấp tình trạng hỗn loạn kinh hoàng, Ukraine đã trả khoảng 300 triệu USD tiền lãi trái phiếu đến hạn cho các nhà đầu tư quốc tế vào thứ Ba (01/03), thể hiện sự tôn trọng các cam kết tài chính của mình.
Kevin van Langen, sống ở Hy Lạp, cho biết anh ấy đã xem xét cách mua trái phiếu chiến tranh vì đây là cơ hội đầu tư ngắn hạn tốt trong khi anh ấy đang tiết kiệm để mua một ngôi nhà và là một cách khác để giúp Ukraine. Các trái phiếu riêng lẻ có mệnh giá 1.000 hryvnia - khoảng 33 USD.
Van Langen nói trong một cuộc phỏng vấn: “Tất nhiên, bạn phải chịu một số rủi ro, nhưng đó là một cách tuyệt vời để giúp đỡ. Bạn có thể sử dụng tiền tiết kiệm của mình cho một việc gì đó tốt đẹp".
Ông cũng đã quyên góp 250 EUR (278 USD) thông qua Ngân hàng Quốc gia Ukraine, vốn đang quyên góp tiền để hỗ trợ quân đội của đất nước.
Nền tảng Robinhood từ chối bình luận, lưu ý rằng không thể giao dịch trái phiếu trên nền tảng của nó. Citi cũng từ chối bình luận. Fidelity đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Mua trái phiếu chiến tranh của Ukraine là tương đối khó đối với các nhà quản lý quỹ. Rắc rối nằm ở các vấn đề kỹ thuật liên quan tới việc phát hành. Ngoài ra còn có các lo ngại đối với qui trình thanh toán trái phiếu và vấn đề thiếu thông tin. Những khó khăn này khiến những quỹ trái phiếu quốc tế vẫn ngại ngần chưa tham gia mua trái phiếu chiến tranh Ukraine.
Ukraine đang tìm kiếm cách để vay tiền phục vụ chiến tranh
Yuriy Butsa, Giám đốc phụ trách nợ của Ukraine, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Television: Chính quyền Ukraine hiện đang tìm kiếm các cách khác để gia tăng ngoại tệ và đang đàm phán với IMF và Ngân hàng Thế giới để được trợ giúp khẩn cấp.
Ông nói: “Chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện với nhà đầu tư vào ngày hôm qua (thứ Hai ngày 28-02) và chúng tôi nhận thấy rất nhiều yêu cầu đưa ra liên quan tới cách các quỹ có thể trợ giúp chúng tôi. Chúng tôi đang xem xét các cách để thu hút vốn không chỉ bằng nội tệ mà còn bằng USD, EUR”. Ngân hàng trung ương Ukraine vào tuần trước thông báo đã chuyển 19 tỷ hryvnia, tương đương khoảng 630 triệu USD vào ngân quỹ quốc gia.
Hệ thống tài chính của Ukraine bị đóng băng một phần kể từ khi Nga xâm lược đất nước này. Tuy nhiên chính quyền Kyiv vẫn có thể tăng ngân quỹ thông qua phát hành trái phiếu. Ngân hàng trung ương của Ukraine đã tạm dừng thị trường ngoại hối vào ngày 24/02. Một phần hệ thống tài chính Ukraine vẫn chưa được hoạt động trở lại nhưng giao dịch trái phiếu chiến tranh thứ cấp vẫn đang diễn ra. Các nhà đầu tư có thể bán đồng tiền nước ngoài và mua đồng hryvnia, nhưng không thể làm ngược lại.
Althea Spinozzi, chiến lược gia cấp cao về thu nhập cố định tại Ngân hàng Saxo có trụ sở tại Copenhagen, cho biết các nhà đầu tư lẻ thậm chí sẽ còn quan tâm hơn nếu Ukraine “bán trái phiếu bằng đồng tiền mạnh, như bằng USD hoặc bằng EUR với lợi suất rất cao”.
Bà Spinozzi nói: Không có gì ngạc nhiên khi Ukraine mới bán được một lượng trái phiếu tương đối nhỏ vào thứ Ba (01/03) vì các nhà đầu tư quốc tế thường không muốn sở hữu các loại tiền tệ không được giao dịch rộng rãi. Bà kỳ vọng rằng Ukraine sẽ cố gắng vay thêm tiền, phát hành trái phiếu bằng một loại tiền tệ hấp dẫn hơn.
Trong khi có thể mua cổ phiếu chỉ bằng một nút bấm trên ứng dụng môi giới, hầu hết các trái phiếu đều khó mua đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ vì chúng thường được các ngân hàng bán trực tiếp cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp và thường yêu cầu một khoản đầu tư tương đối lớn.
Tuy nhiên trái phiếu chiến tranh đã được các chính phủ sử dụng để tài trợ cho chi tiêu quân sự trong nhiều năm qua. Mỹ đã tài trợ cho các nỗ lực trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất của mình thông qua việc phát hành Trái phiếu Tự do. Vương quốc Anh đã trả một phần nợ Thế chiến I của mình vào năm 2014 - 100 năm sau lần đầu tiên vay tiền.
Ngân hàng trung ương Ukraine đã tạo một tài khoản đặc biệt vào tuần trước nhàm kêu gọi người dân thế giới quyên góp, và nhà nước cũng đã chia sẻ thông tin về các địa chỉ ví tiền điện tử nhằm nhận quyên góp tiền Bitcoin và các đồng tiền điện tử khác. Theo công ty phân tích blockchain Elliptic, vào sáng thứ Ba (01/03), các tài khoản đã nhận được trên 17 triệu USD. Nếu tính cả các hỗ trợ từ các tổ chức phi chính phủ, tổng lượng quyên góp đã đạt 24,6 triệu USD.
Việc mua trái phiếu thể hiện niềm tin vào chính phủ
David K. Thomson, một trợ lý giáo sư lịch sử tại Đại học Sacred Heart, nói rằng: “việc mua trái phiếu là thể hiện niềm tin vào chính phủ và niềm tin rằng chính phủ đó sẽ tồn tại lâu dài”.
Mặc dù quyết định phát hành trái phiếu chiến tranh của chính quyền Ukraine không có gì quá đặc biệt, Thomson - tác giả của cuốn sách sắp ra mắt có tên “Trái phiếu chiến tranh” (Bonds of War) - cho biết đó là một cách thông minh để thu hút “sự ủng hộ của quốc tế” giành cho cuộc chiến của đất nước.
Theo Damian Sassower, giám đốc chiến lược tín dụng thị trường mới nổi của Bloomberg Intelligence, Ukraine có nhiều khả năng dựa vào việc bán trái phiếu cho các ngân hàng, những bên sau đó có thể bán nợ cho các nhà đầu tư để huy động tiền theo cách nhanh nhất và dễ dàng nhất có thể. Ông nói: Các tổ chức như Ngân hàng Thế giới và IMF có thể giúp đất nước tăng nợ.
Ông nói: “Đó là vấn đề về tốc độ và việc cung cấp tiền cho những người cần nó nhất".
Ông nói: Do Ukraine hiện đang xảy ra chiến tranh và đồng tiền của nước này đang chịu rủi ro đáng kể, nên người ta đang đặt câu hỏi về việc liệu nước này có thể hoàn trả các khoản vay trái phiếu hay không. Moody’s Investors Service đã đang xem xét hạ cấp xếp hạng tín nhiệm B3 của Ukraine do rủi ro địa chính trị từ cuộc chiến với Nga.
Fitch Ratings cũng đã hạ mức tín nhiệm của Ukriane từ B xuống CCC. S&P Global Ratings hạ mức tín nhiệm của Ukraine từ B xuống B-. Nga cũng bị hạ mức tín nhiệm khi S&P xếp hạng các khoản vay bằng tiền nước ngoài của Nga từ BBB- xuống BB+, mức dưới mức đầu tư. Moody's Investors Service cũng đang xem xét hạ mức tín nhiệm của Nga.
Các nhà đầu tư nhỏ lẽ sẵn sàng ủng hộ Ukriane
Đối với Long Nguyễn, người sáng lập của một công ty bất động sản thương mại ở California, rủi ro không thành vấn đề. Lần đầu tiên ông nghe nói về trái phiếu chiến tranh là trên trang subreddit của Ukraine, nơi có các bài đăng về nhiều cách khác nhau để mọi người có thể hỗ trợ đất nước. Người đàn ông 53 tuổi, đến Mỹ tị nạn từ Việt Nam vào năm 1975, coi khoản đầu tư tiềm năng là một “nghĩa vụ ái quốc”.
Ông Nguyễn nói: “Tôi đã được ban phước bởi đất nước này. Với xuất thân là một người tị nạn, tôi nghĩ đây là một cơ hội tuyệt vời để hiện thực hóa và thể hiện cam kết đối với các lý tưởng mình theo đuổi. Trong khi cho rằng trái phiếu chiến tranh có "rủi ro siêu cao", Ông Nguyễn cho biết ông ấy sẵn sàng đầu tư tới 5.000 USD. Nhưng ông ấy vẫn chưa tìm ra cách để mua chúng.
Will Chaney, một sinh viên tốt nghiệp ở Kansas, cho biết anh ấy hiện đang quyên góp cho Hội Chữ thập đỏ và có thể sẽ quan tâm đến việc mua trái phiếu chiến tranh của Ukraine nếu chúng được bán cho các nhà đầu tư lẻ. Anh ấy sẵn sàng chi 100 USD và cũng đang khuyến khích bạn bè quyên góp.
Anh nói: “Tôi sẽ không mong đợi tiền được trả lại. Tất cả sẽ nhằm hỗ trợ cho người dân Ukraine".
Bảo Nguyên
