Đảng Cộng sản Trung Quốc thúc đẩy e-CNY nhằm mục đích tăng cường giám sát, kiểm soát người dân và doanh nghiệp Trung Quốc.
Trang web của GCHQ - cơ quan tình báo, an ninh, và mạng của Vương quốc Anh - gần đây đã cảnh báo về sự nguy hiểm của đồng tiền kỹ thuật số mới của Trung Quốc, e-CNY.
Trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times vào tuần hôm 05/12, ông Jeremy Fleming - người đứng đầu GCHQ - cho rằng e-CNY sẽ “mang đến cho họ [Trung Quốc] khả năng… kiểm soát những gì được triển khai bằng các loại tiền kỹ thuật số đó” và “giám sát các giao dịch”.
Đồng e-CNY ở Trung Quốc
Trong sách trắng tháng 7 của một nhóm công tác thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) được giao nhiệm vụ đánh giá quá trình triển khai và nâng cấp e-CNY, các tác giả đã đề cập đến khả năng ẩn danh; cụ thể là “tuân theo nguyên tắc ẩn danh đối với giá trị nhỏ và có thể truy vết đối với giá trị lớn”. Các tác giả bổ sung thêm, “cần thiết phải ngăn chặn việc sử dụng sai trái đồng e-CNY trong các hoạt động tội phạm và bất hợp pháp. Ví dụ như lửa đảo viễn thông, đánh bạc qua mạng, rửa tiền, và trốn thuế”. Tuy nhiên, PBOC đã nói với ngân hàng ngoại quốc Deutsche Banks rằng các giao dịch giữa người thanh toán và người thụ hưởng có thể ẩn danh.
PBOC sẽ coi e-CNY là “M0” (M-zero). M0 là tổng lượng tiền xu, tiền mặt, và dự trữ của ngân hàng trung ương. Điều này rất quan trọng vì M0 giống như tiền mặt trong túi của quý vị. e-CNY sẽ chỉ có thể có lãi nếu nó được gửi vào một trong những ngân hàng quốc doanh của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Với chi phí in ấn, phân phối, và bảo vệ tiền mặt, người ta có thể giả định một cách an toàn rằng tiền mặt cuối cùng sẽ biến mất khỏi hệ thống của ĐCSTQ. PBOC sẽ coi những chi phí đó là lý do chính để sử dụng e-CNY.
Giám sát và Kiểm soát
Tất cả những điều trên có vẻ tích cực, nhưng sẽ thật ngây thơ nếu không đặt câu hỏi về e-CNY; bởi lẽ ĐCSTQ nổi tiếng với nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc điều khiển, kiểm soát, và hạn chế tự do và nhân quyền của người dân Trung Quốc.
Tại sao PBOC lại thúc đẩy phát triển loại tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (gọi tắt là CBDC) khi mà ĐCSTQ đã có một số nền tảng thanh toán công nghệ tài chính “tư nhân” (hay chính xác là “tư nhân” tối đa dưới sự kiểm soát của ĐCSTQ) như Alipay và WeChatPay?
Tại sao ĐCSTQ lại là người tìm đường dọn lối cho CBDC? Trong khi Đảng cấm các loại tiền điện tử tư nhân như Bitcoin, Etherium, v.v.
Nói một cách dễ hiểu, ĐCSTQ muốn kiểm soát nhiều hơn.
Ở Trung Quốc, điểm tín nhiệm xã hội của người dân chắc chắn sẽ liên kết với việc chi tiêu của họ. ĐCSTQ sẽ có thể thu tiền phạt mà không cần xử lý theo đúng thủ tục. Đảng chỉ cần ghi nợ tài khoản e-CNY của kẻ phạm tội bằng cách truy cập vào “ví” của họ. Ví là mã khóa riêng của một người để truy cập tiền điện tử. Tuy nhiên, có thể dễ dàng phỏng đoán rằng ví e-CNY sẽ được liên kết với các ngân hàng thuộc sở hữu của ĐCSTQ, mà không phải là các ngân hàng tư nhân; mặc dù PBOC luôn khẳng định điều ngược lại.
Đồng e-CNY cũng sẽ khiến các công ty phải phục tùng ĐCSTQ. Mặc dù PBOC cho biết họ sẽ “đề phòng việc lạm dụng e-CNY trong các hoạt động bất hợp pháp và tội phạm”; nhưng nếu doanh nghiệp của quý vị, hoặc ban lãnh đạo doanh nghiệp, hoặc một nhân viên trong công ty… xúc phạm ĐCSTQ thì chắc chắn rằng doanh nghiệp của quý vị sẽ bị từ chối truy cập vào khoản doanh thu và sẽ không thể nhận e-CNY. Nếu e-CNY trở thành loại tiền tệ chủ yếu ở Trung Quốc thì có nghĩa là quý vị không thể hoạt động gì, trừ khi quý vị có thể tồn tại trong nền kinh tế hàng đổi hàng (còn gọi là nền kinh tế trao đổi hiện vật).
Cũng như đối với Huawei, e-CNY sẽ giúp ĐCSTQ giám sát, kiểm soát, và bịt miệng người dân. Dân thường Trung Quốc đang bị ĐCSTQ từ chối các quyền tự do cá nhân mà những người sống trong các nền dân chủ phương Tây được hưởng.
Người dân Trung Quốc nên chống lại e-CNY bằng mọi phương thức có thể: Hàng đổi hàng, các phiếu ghi điểm, hoặc sổ tín dụng cá nhân ở cấp thị trấn hoặc khu vực. Dù làm như vậy cũng không có mấy tác dụng, nhưng sự phản kháng rộng rãi đối với việc phát triển e-CNY sẽ giúp xây dựng bức tường phản đối đối với sự cai trị của ĐCSTQ. Những người ủng hộ tự do và những người tự do trên khắp thế giới sẽ cổ vũ điều này.
Quan điểm trong bài viết là của tác giả J.G. Collins và không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Đức Duy
Theo The Epoch Times
