Khoản thuế doanh nghiệp tối thiểu trong đạo luật Giảm Lạm phát của Mỹ hướng tới thứ giống như một loại thuế doanh nghiệp toàn cầu. Ngoài việc gia tăng quyền lực của chính phủ, ủng hộ chủ nghĩa toàn cầu, nó sẽ còn khiến lợi thế về thuế của các quốc gia đang phát triển bị xóa nhòa.
Hệ thống thuế toàn cầu
Đạo luật Giảm Lạm phát, được cả hai viện của Quốc hội Mỹ thông qua và được Tổng thống Joe Biden ký thành luật, bao gồm thuế doanh nghiệp tối thiểu 15%. Đây sẽ là một bước đi lớn trong việc tăng cường quyền lực của chính phủ và cưỡng bức toàn cầu hóa, ngoài việc gây bất lợi cho nền kinh tế Mỹ.
Bà Danielle Rolfes tới từ KPMG LLP nói với The Wall Street Journal vào tháng 11/2021 về mức thuế tối thiểu 15% trên toàn cầu: “Điều đó giống một cách đáng ngạc nhiên với thứ mà quý vị có thể miêu tả gần như là một hệ thống thuế toàn cầu”.
Trong hơn một thập kỷ, những người theo chủ nghĩa toàn cầu đã thúc đẩy một mức thuế tối thiểu đối với doanh nghiệp toàn cầu, điều sẽ mang tính toàn cầu và vượt ra ngoài lãnh thổ quốc gia, trong đó các công ty phải trả cùng một khoản tiền bất kể họ ở đâu trên thế giới. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen là người ủng hộ mức thuế tối thiểu toàn cầu và là người tham gia cuộc họp của 140 quốc gia vào tháng 10/2021, khi một thỏa thuận đã được thông qua.
Bà Yellen kêu gọi Quốc hội Mỹ ban hành loại thuế đó, gọi đây là một thắng lợi của Mỹ, vì nó sẽ tăng khả năng huy động tiền từ các công ty của chính phủ. Đạo luật Giảm Lạm phát, đã được ký bởi ông Biden, bao gồm thuế doanh nghiệp này. Phần lớn kinh phí cho chương trình về khí hậu của đạo luật, cũng như việc giảm chi phí chăm sóc y tế và dược phẩm, sẽ được lấy từ khoản thuế này.
Những người ủng hộ khoản thuế này cho rằng các công ty lớn đã lợi dụng các quy tắc hiện hành để giảm gánh nặng thuế của họ. Theo chế độ thuế của Mỹ, các công dân và tập đoàn tư nhân được cung cấp các khoản xóa nợ, tín dụng và các biện pháp hợp pháp khác để bù trừ thuế hoặc giảm thu nhập chịu thuế. Những phương tiện này không bất hợp pháp và được pháp luật cho phép.
Nhưng hiện tại, chính quyền Mỹ cần thêm nguồn thu để tài trợ cho khoản chi 700 tỷ USD trong Đạo luật Giảm Lạm phát. Và vì vậy, các tập đoàn lớn đã trở thành mục tiêu. Để đánh giá, thực thi và thực hiện việc thu thuế bổ sung này, đạo luật bao gồm khoản tài trợ bổ sung trị giá 80 tỷ USD cho Sở Thuế vụ (IRS).
-
- Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (đảng Dân Chủ - bang California) hạ búa khi Hạ viện bỏ phiếu 220 – 207 để thông qua Đạo luật Giảm Lạm phát tại Điện Capitol Mỹ ở Washington hôm 12/08/2022. (Ảnh: Olivier Douliery / AFP qua Getty Images)
Trong khi những người ủng hộ Đạo luật Giảm Lạm phát cho rằng việc mở rộng IRS sẽ tập trung vào việc thu thuế từ các tập đoàn lớn và các cá nhân giàu có, thì vào năm 2021, hơn một nửa số cuộc kiểm tra thuế là dành cho những người có thu nhập dưới 75.000 USD. Thậm chí còn cực đoan hơn, 25% cuộc kiểm tra thuế được thực hiện trên các gia đình nhận tín thuế thu nhập kiếm được (EITC), một biện pháp cơ bản để chống đói nghèo.
Quyền lực chính phủ Mỹ tăng lên
Không chỉ quy mô của IRS sẽ được tăng lên, mà cả phạm vi và quyền lực của chính phủ Mỹ cũng sẽ tăng lên. Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Tài chính (FASB) có nhiệm vụ đề ra và cập nhật "các nguyên tắc kế toán được chấp nhận chung”. Những nguyên tắc này xác định cách tính lợi nhuận của công ty, và cuối cùng là, cách tính hóa đơn thuế của họ. FASB cần phải độc lập với chính quyền, đưa ra các quyết định của mình dựa trên các quy tắc kế toán lâu đời.
Theo Đạo luật Giảm Lạm phát, mức thuế tối thiểu 15% sẽ dựa trên thu nhập sổ sách , thu nhập mà các công ty thể hiện cho các cổ đông của họ. Thu nhập sổ sách thường cao hơn thu nhập chịu thuế của công ty vì nó có thể không bao gồm tất cả các khoản khấu trừ và giảm thuế. Vì lý do này, FASB luôn giữ vững quan điểm rằng mức thuế tối thiểu không nên dựa trên thu nhập trên sổ sách. Trong một bài phát biểu vào năm ngoái, Chủ tịch FASB Richard Jones nói rằng ông phản đối việc đánh thuế doanh nghiệp tối thiểu dựa trên thu nhập trên sổ sách vì điều này giống như việc cho phép các chính sách công quy định các tiêu chuẩn kế toán tài chính.
Đối với Mỹ, thuế tối thiểu doanh nghiệp sẽ làm xói mòn sự phân tách quyền lực vì FASB sẽ không còn có thể đưa ra các quyết định độc lập nữa. Đối với các công ty Mỹ, thuế sẽ làm tăng chi phí kinh doanh. Điều đó sẽ làm nhụt chí việc mở rộng kinh doanh, giảm đầu tư, và cuối cùng sẽ chuyển gánh nặng xuống cho các gia đình Mỹ dưới hình thức giá cả cao hơn và giảm việc làm.
Tác động bất lợi với các nước đang phát triển
Mức thuế tối thiểu doanh nghiệp toàn cầu dự kiến sẽ đặc biệt gây bất lợi cho các nước đang phát triển. Hiện tại, sự khác biệt trong chế độ thuế là một trong những động lực chính thúc đẩy các nhà sản xuất từ Mỹ và các quốc gia phát triển khác mở nhà máy ở các nước đang phát triển. Giờ đây, khi những lợi thế về thuế đó đang biến mất, các công ty có thể nhận thấy rằng việc thiếu cơ sở hạ tầng và công nhân lành nghề ở các quốc gia đang phát triển sẽ làm tăng chi phí đến mức sản xuất sẽ chuyển trở lại các quốc gia phát triển.
Hiện tại, sự khác biệt về thuế đối với các tập đoàn Mỹ có thể dẫn đến việc tiết kiệm tới 35% khi mở hoạt động kinh doanh ở nước ngoài. Giờ đây, sự chênh lệch sẽ bị giảm xuống còn 6%. Việc mất đi các khoản tiết kiệm thuế để bù đắp cho chi phí cao hơn có thể gây ra sự di cư hàng loạt của các công ty nước ngoài rời khỏi các nước kém phát triển hơn.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Cát Duyên
Theo Antonio Graceffo - The Epoch Times
Tiến sĩ Antonio Graceffo đã có hơn 20 năm làm việc tại châu Á. Ông tốt nghiệp Đại học Thể thao Thượng Hải và có bằng MBA của Đại học Giao thông Thượng Hải; và hiện là Giáo sư và nhà phân tích kinh tế Trung Quốc. Ông viết bài cho nhiều phương tiện truyền thông quốc tế. Một số cuốn sách về Trung Quốc của ông gồm: Beyond the Belt and Road: China’s Global Economic Expansion (Đằng sau Vành đai và Con đường: Sự mở rộng kinh tế toàn cầu của Trung Quốc); và A Short Course on the Chinese Economy (Khóa học ngắn hạn về kinh tế Trung Quốc).
