Theo một ước tính tối thiểu, đợt phong tỏa toàn diện đối với trung tâm tài chính Thượng Hải của Trung Quốc có thể khiến nền kinh tế Trung Quốc thiệt hại 190 tỷ nhân dân tệ (29,8 tỷ USD) trong 2 tuần, tương đương 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Thượng Hải thực hiện đợt phong tỏa lớn nhất trong 2 năm trở lại đây
Một nửa thành phố Thượng Hải đã bắt đầu cuộc phong tỏa 4 ngày từ thứ Hai (28/03) và nửa còn lại sẽ thực hiện kể từ thứ Sáu (01/04).
Các biện pháp kiểm soát cho phép nhân viên y tế hoàn thành ít nhất 2 vòng kiểm tra đối với 26 triệu cư dân của thành phố nhằm ngăn chặn tình trạng nhiễm bệnh đang gia tăng nhanh chóng tại đây.
Phương tiện đi lại bị cấm di chuyển (trừ các phương tiện được phê duyệt), giao thông công cộng dừng hoạt động và hàng triệu cư dân phải ở trong nhà.
Trong khi đó, các công ty được phép tiếp tục hoạt động với số lượng công nhân hạn chế và họ phải sống trong một “hệ thống khép kín”, bị tách khỏi xã hội trong suốt thời gian phong tỏa. Nhiều chủ ngân hàng, thương nhân và nhân viên chủ chốt phải ngủ lại tại văn phòng.
Tập đoàn quốc tế sản xuất chất bán dẫn Chipmaker cho biết các nhà máy của họ ở Thượng Hải vẫn sản xuất như bình thường, các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin ngày 28/03. Trong khi đó, Tesla được cho là đã ngừng hoạt động trong 4 ngày kể từ thứ Hai, Reuters trích dẫn các nguồn tin quen thuộc với vấn đề.
Trước đây, giới chức Thượng Hải từng tuyên bố thành phố không thể đóng cửa hoàn toàn, với lý do tác động đến nền kinh tế quốc gia và toàn cầu. Tuy nhiên, đợt bùng phát hiện nay do biến thể Omicron có khả năng lây nhiễm cao gây ra dường như đã buộc họ phải tuân theo các biện pháp được thực hiện ở Thâm Quyến - một trung tâm sản xuất lớn từng bị phong tỏa của Trung Quốc. Thâm Quyến đã nới lỏng hạn chế trên toàn thành phố vào ngày 21/03, cho phép doanh nghiệp hoạt động trở lại sau 1 tuần phong tỏa.
Cuộc khảo sát được thực hiện bởi một tờ báo nhà nước Trung Quốc cho thấy "cuộc chiến" của Thâm Quyến đối với Covid-19 đã làm tổn hại đến 93% các công ty vừa và nhỏ tại địa phương. Nhiều người dân phải đối mặt với gián đoạn sản xuất, gián đoạn chuỗi cung ứng và sự chậm trễ trong đơn đặt hàng.
Thiệt hại kinh tế và xã hội
Ông Zheng Michael Song, Giáo sư kinh tế tại Đại học Hong Kong, ước tính kinh tế Trung Quốc thiệt hại gần 30 tỷ USD trong 2 tuần bởi đợt phong tỏa ở Thượng Hải. Gần 7% thiệt hại đến từ tác động lan tỏa đến các thành phố khác.
Cũng theo ông Song, nếu 10% các thành phố của Trung Quốc bị phong tỏa trong 2 tuần, thiệt hại có thể lên tới 295 tỷ nhân dân tệ (63 tỷ USD), tương đương 3,1% GDP.
Giáo sư Song, cùng với 4 nhà nghiên cứu kinh tế khác từ Mỹ, Hong Kong và Trung Quốc đại lục, cũng đã sử dụng dữ liệu về lưu lượng xe tải di chuyển từ thành phố này sang thành phố khác của 1,8 triệu xe tải để đo lường tác động kinh tế của các đợt phong tỏa ở Trung Quốc.
Theo đó, nếu 3 siêu đô thị của Trung Quốc - Bắc Kinh, Quảng Châu và Thâm Quyến - cùng áp đặt lệnh phong tỏa chặt chẽ, thì thu nhập quốc dân thực tế sẽ giảm 12%. Những ước tính này “chỉ chỉ ra tác động của việc phong tỏa trong ngắn hạn”, các chuyên gia lưu ý trong bài viết.
Theo ông Thomas Duesterberg, một thành viên cấp cao tại Viện Hudson, việc Thượng Hải phong tỏa, cùng với những đợt phong tỏa gần đây ở Thâm Quyến và Cát Lâm, sẽ làm trầm trọng thêm bất ổn xã hội đang diễn ra tại Trung Quốc.
Ông Duesterberg lưu ý: “Nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại do nhiều vấn đề về cấu trúc và về cuộc khủng hoảng bất động sản cũng như cuộc đàn áp đối với các ngành kỹ thuật số vốn phát triển mạnh mẽ”.
Ông liệt kê một loạt các vấn đề mà Bắc Kinh đang phải đối mặt, bao gồm dân số già, lương hưu thấp, người già không được chăm sóc y tế đầy đủ; bất bình đẳng trong kinh tế và giáo dục giữa khu vực thành thị và nông thôn; suy thoái môi trường; phụ thuộc nghiêm trọng vào các nguồn năng lượng, khoáng sản và ngũ cốc của nước ngoài; và nợ nần gia tăng nhanh chóng.
-
- Tàu chở hàng của Mỹ tại Cảng nước sâu Dương Sơn ở Thượng Hải, ngày 09/04/2018. (Ảnh: JOHANNES EISELE / AFP qua Getty Images)
Gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu
Khi hàng triệu cư dân ở Thượng Hải buộc phải ở trong nhà, người tiêu dùng ở phần còn lại của thế giới cảm thấy áp lực vì chuỗi cung ứng toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục gián đoạn do phong tỏa tại Thượng Hải.
Giới chức thành phố đảm bảo với các cảng và sân bay lớn rằng các hoạt động bình thường có thể được duy trì trong thời gian phong tỏa. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu và nhà cung cấp dịch vụ hậu cần nói rằng có sự chậm trễ trong dịch vụ vận tải hàng hóa và vận tải đường bộ.
Global Times, phương tiện truyền thông được nhà nước hậu thuẫn, dẫn lời một nhà nghiên cứu từ Viện Vận tải Quốc tế Thượng Hải, trong khi cảng ở thành phố này vẫn mở cửa thì hiệu quả hoạt động đã giảm rõ rệt do các hạn chế về lao động và các yêu cầu kiểm dịch.
Các chuyến hàng dự kiến đến Nhật Bản và Thái Lan vào ngày 29/03 đã bị trì hoãn sang tuần sau, theo Global Times.
Woodlands Group, một công ty tư vấn về chuỗi cung ứng của Vương quốc Anh, cho biết trong một tuyên bố vào hôm thứ Hai: “Đã có gián đoạn đáng kể trong hoạt động vận chuyển của xe tải”. Sự gián đoạn chủ yếu đến từ việc các xe tải trên đường đến cảng Thượng Hải đã buộc phải quay đầu trở lại các tỉnh lân cận, khiến một phần lớn hàng hóa sẵn sàng bốc hàng vào ngày hôm đó không thể được vận chuyển đến cảng.
Công ty vận tải khổng lồ Maersk của Đan Mạch cũng cảnh báo về việc dịch vụ vận tải đường bộ ở Thượng Hải bị ảnh hưởng và chi phí vận tải có thể tăng cao hơn nữa. “Thời gian giao hàng sẽ lâu hơn và chi phí vận tải có thể tăng lên bởi phí đi đường vòng và phí đường cao tốc”.
Maersk cho biết trong một cuộc tư vấn cho khách hàng vào ngày 28/03: “30% dịch vụ vận tải hàng hóa ra và vào Thượng Hải sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng”. Các kho hàng của Maersk ở Thượng Hải sẽ đóng cửa cho đến ngày 01/04.
Chi Anh
