Trung Quốc thành lập tập đoàn nhà nước thu mua tập trung quặng sắt toàn cầu

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trung Quốc luôn ở thế bị động trong sân chơi giá quặng sắt. Do vậy, nước này đã thành lập Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản với nhiệm vụ thu mua quặng sắt theo phương thức tập trung, qua đó hy vọng nâng cao quyền thương lượng của họ trên thị trường quốc tế.

Nhu cầu quặng sắt của Trung Quốc rất lớn. Dữ liệu cho thấy kể từ năm 2016, nhập khẩu quặng sắt hàng năm của Trung Quốc đã vượt quá 1 tỷ tấn. Năm 2021, Trung Quốc nhập khẩu tổng cộng hơn 1,1 tỷ tấn, chiếm gần 70% lượng tiêu thụ quặng sắt của quốc gia này trong năm đó. Nguồn quặng sắt trong nước chủ yếu thuộc loại kém và sản lượng khai thác nội địa thấp khiến Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu.

Hiện tại, nguồn cung và tài nguyên quặng sắt toàn cầu tập trung nhiều ở Úc và Brazil. Hai nước này đã thống trị thị trường trong một thời gian dài.

Theo dữ liệu từ Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, từ năm 2019 đến năm 2021, các gã khổng lồ khai thác của Úc (gồm Rio Tinto, BHP Group Ltd., Fortescue Metals Group Ltd.) và 4 mỏ quặng sắt lớn của Brazil do tập đoàn Vale do Rio Doce (Vale's) khai thác cung cấp hơn 40% sản lượng toàn cầu. Các chuyến vận chuyển quặng sắt bằng đường biển từ 4 mỏ lớn này chiếm 60-70% lượng quặng sắt vận chuyển bằng đường biển trên toàn thế giới.

Hơn 80% quặng sắt nhập khẩu của Trung Quốc đến từ Úc và Brazil. Năm 2021, Trung Quốc nhập khẩu 694 triệu tấn - gần 62% tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc - từ Úc và 238 triệu tấn - hay 21% - từ Brazil.

Vị thế tuyệt đối của các mỏ quặng Úc trong nguồn cung quặng sắt của Trung Quốc đặt Trung Quốc vào thế “bị động” trong cuộc chơi giá quặng sắt.

Hơn nữa, vào tháng 04/2020, Canberra đã khiến Bắc Kinh khó chịu khi yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế độc lập về nguồn gốc của COVID-19. Sau đó, Trung Quốc đã thực hiện nhiều biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Úc và hạn chế một số mặt hàng nhập khẩu từ Úc. Hành động này buộc Trung Quốc phải đối đầu với vị thế thống trị của các mỏ quặng Úc.

Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản Trung Quốc

Hôm 25/07, Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản Trung Quốc được thành lập tại Bắc Kinh với tư cách là công ty 100% vốn nhà nước và là một tổ chức đầu tư được nhà nước ủy quyền. Theo quyết định ngày 28/07 của Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc, Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản sẽ thành lập một ủy ban về quặng sắt cùng với các doanh nghiệp sắt thép lớn nhất Trung Quốc; ủy ban này có nhiệm vụ thu mua quặng sắt trên thị trường toàn cầu.

Về mục đích thành lập công ty nhà nước mới này, ông Zhou Chengxiong - Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn và Nghiên cứu Các vấn đề Chiến lược thuộc Viện Khoa học Trung Quốc - cho biết trong một bài báo ngày 21/07 rằng các công ty thép Trung Quốc chỉ có thể thay đổi thế bị động trong quá trình mua quặng sắt bằng cách thu mua một cách tập trung. Việc thành lập Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản Trung Quốc chính xác là để tập trung khai thác, tập trung xuất nhập khẩu quặng và lập kế hoạch tổng thể để đạt được lợi thế.

Trung Quốc thành lập tập đoàn nhà nước thu mua tập trung quặng sắt toàn cầu
Công nhân hàn các đầu của thép cán nóng trên dây chuyền tại Wuhan Iron & Steel Group Corp, ở Vũ Hán, Trung Quốc, hôm 27/08/2016. (Ảnh: Wang He/Getty Images)

Mỏ quặng sắt Simandou

Trung Quốc đang chờ mỏ sắt Simandou ở đất nước Guinea tại Phi châu đi vào sản xuất. Theo Caixin, Tập đoàn Tài nguyên Khoáng sản Trung Quốc sẽ đầu tư vào các mỏ ở nước ngoài như mỏ Simandou.

Trong sân chơi quặng sắt, mỏ Simandou của Guinea được Bắc Kinh coi là cơ sở khoáng sản quan trọng, dự kiến ​​sẽ phá vỡ mô hình cung cấp quặng sắt toàn cầu.

Tuy nhiên, theo ông Mike Sun - nhà tư vấn đầu tư Bắc Mỹ và chuyên gia về Trung Quốc, công suất theo quy hoạch của mỏ này có hạn và các nhà máy thép Trung Quốc sẽ tạm dừng sản xuất nếu họ hết quặng sắt.

Ông Sun nói với The Epoch Times, hiện tại, công suất theo dự kiến của mỏ Simandou là 100 triệu đến 150 triệu tấn. Ngay cả khi đạt được sản lượng này, nhập khẩu quặng sắt hàng năm của Trung Quốc vẫn đang vượt quá 1 tỷ tấn; vì vậy Trung Quốc không thể làm gì nếu không có quặng sắt từ Úc và Brazil.

Ngoài ra, ông Sun nói, mỏ Simandou có một vấn đề lớn về chi phí. Đầu tư ban đầu vào đường sắt, cầu cảng và các cơ sở sản xuất điện là rất lớn. Kết quả là, giá CIF Trung Quốc của quặng sắt Simandou ước tính vượt 70-100 USD/tấn; trong khi giá CIF Trung Quốc của quặng sắt Úc chỉ khoảng 20 USD/tấn. Khoảng cách giá giữa 2 nguồn cung là rất lớn và các gã khổng lồ khai thác mỏ của Úc có thể dễ dàng tạo ra lợi nhuận khổng lồ.

Kể từ đầu năm nay, chính phủ mới của Guinea đã 2 lần đình chỉ hoạt động khai thác tại mỏ Simandou và yêu cầu các nhà đầu tư nước ngoài đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng.

Ông Sun cho biết giá quặng sắt cuối cùng sẽ do cung và cầu trên thị trường quyết định. Chỉ cần Trung Quốc có nhu cầu về quặng sắt, nước này sẽ khó kiểm soát việc đàm phán giá quặng sắt ngay cả khi họ tích hợp nguồn lực của mình.

Xu hướng hợp nhất trong các ngành khai thác chủ chốt

Trung Quốc gần đây đang đẩy nhanh việc sáp nhập tại các công ty sản xuất thép và kim loại lớn khác.

Tại một hội nghị về thúc đẩy hợp nhất các doanh nghiệp trung ương được tổ chức vào tháng 7, các quan chức của Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản của nhà nước Trung Quốc cho rằng tình hình chính trị và kinh tế trong và ngoài Trung Quốc hiện rất khó khăn. Vì vậy, cần đẩy mạnh liên kết giữa các doanh nghiệp trung ương để ứng phó với tình thế phức tạp hiện nay.

Năm 2016, Quốc vụ viện Đảng Cộng sản Trung Quốc đã ban hành kế hoạch hành động để hợp nhất 60-70% sản lượng thép của Trung Quốc vào tay của khoảng 10 tập đoàn lớn vào năm 2025.

Theo số liệu mới nhất từ ​​Hiệp hội Thép Thế giới, China Baowu Steel (Số 1), Tập đoàn Ansteel (Số 3), Tập đoàn Shagang (Số 5), Tập đoàn Hegang (Số 7), Tập đoàn Shougang (Số 9) nằm trong số 10 công ty hàng đầu thế giới về sản lượng thép thô hồi năm ngoái.

Ông Sun cho biết theo xu hướng hiện tại, ngành thép của Trung Quốc cuối cùng có thể sẽ hợp nhất thành 3-4 tập đoàn thép lớn.

Các ngành công nghiệp khai thác chủ chốt khác ở quốc gia tỷ dân cũng đang đẩy nhanh việc hợp nhất các doanh nghiệp nhà nước lớn.

Hôm 24/07, Tập đoàn Nhôm Trung Quốc (CHINALCO) thông báo họ sẽ mua thêm 19% cổ phần của Công ty Nhôm Vân Nam Trung Quốc bằng tiền mặt, với tổng cổ phần là 29%. Sau khi sáp nhập, CHINALCO sẽ trở thành công ty nhôm niêm yết lớn nhất thế giới.

Tháng 12 năm ngoái, CHINALCO, China Minmetals Corporation và Ganzhou Rare Earth Group đã dẫn đầu nỗ lực thành lập Công ty TNHH Tập đoàn Đất hiếm Trung Quốc, với ý định tập trung các nguồn lực để kiểm soát giá đất hiếm và chuỗi cung ứng.

Đức Duy

Theo Anne Zhang - The Epoch Times



BÀI CHỌN LỌC

Trung Quốc thành lập tập đoàn nhà nước thu mua tập trung quặng sắt toàn cầu