Các chiến lược về mua bán hay dự trữ ngũ cốc đang được thực thi trên toàn cầu, khiến giá lương thực thực phẩm tăng cao. Nhiều quốc gia đã vui vẻ thu về lợi ích trong khi những nước khác phải chịu tổn thất nặng nề.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình từng nói: “Bát cơm của người Trung Quốc phải luôn được cầm chắc trong tay của người Trung Quốc”.
Một lý do khiến giá lương thực tăng cao là Trung Quốc. Bắc Kinh đang dự trữ nhiều mặt hàng lương thực. Khi Nga bị chặn các tuyến thương mại, Trung Quốc đã nhập khẩu hàng hóa từ các tuyến thương mại đó. Có tin đồn rằng 40% lượng ngũ cốc xuất khẩu tháng 4 của Ukraine đã cập cảng Trung Quốc.
Như Bloomberg đưa tin gần đây: “Vào giữa năm 2022, Bộ Nông nghiệp Mỹ ước tính rằng Trung Quốc sẽ nắm giữ 69% dự trữ ngô của thế giới, 60% gạo và 51% lúa mì”.
Đó là những con số gây kinh ngạc, thể hiện nỗ lực táo bạo của Trung Quốc nhằm tăng cường an ninh lương thực trong nước và giảm sự phụ thuộc lương thực vào Mỹ và Úc. Tuy nhiên, nó cũng là mối đe dọa trực tiếp, mang tính toàn cầu đối với tất cả người tiêu dùng. Bởi vì Trung Quốc đang tích trữ ngũ cốc, giá lương thực sẽ chỉ có thể tiếp tục tăng.
-
- Biểu đồ thể hiện giá lương thực thực phẩm từ năm 1913 đến năm 2022.
Đã có rất nhiều bằng chứng và hiệu ứng dây chuyền đang xảy ra trên toàn thế giới. Hãy nhìn vào biểu đồ để hình dung giá lương thực thực phẩm đã tăng cao như thế nào kể từ năm 1913. Có thể thấy, giá đã tăng chóng mặt trong nhiều thập kỷ — và điều cuối cùng mà chúng ta cần là việc Bắc Kinh tích trữ lương thực.
Các hoạt động tích trữ đã diễn ra từ năm 2021, nhưng vào thời điểm đó, Trung Quốc phủ nhận mọi chuyện. Tuy vậy, các nước láng giềng của Trung Quốc, Nhật Bản là một trong số đó, đã tỏ ra tỉnh táo. Nikkei Asia viết vào năm ngoái: “Khoảng 20% dân số thế giới đã quyết định dự trữ hơn một nửa lượng ngô cũng như các loại ngũ cốc khác trên toàn cầu, dẫn đến việc tăng giá mạnh trên khắp hành tinh và khiến nhiều quốc gia hơn rơi vào nạn đói”.
Ngoài ra, như AgWeb đã thống kê vào tháng 4 năm nay: “Trung Quốc đã mua thêm một lượng lớn ngô của Mỹ hồi đầu tuần; các nhà phân tích thị trường cho rằng những lo ngại về an ninh lương thực đang thúc đẩy nước này mua nhiều hàng hóa thiết yếu. USDA [Bộ Nông nghiệp Mỹ] đã xác nhận thực hiện một đợt bán nhanh cho Trung Quốc vào hôm thứ 2 với tổng cộng hơn một triệu tấn ngô: 680.000 tấn thuộc vụ cũ, 340.000 tấn còn lại sẽ giao trong giai đoạn 2022/2023. Thương vụ này diễn ra ngay sau đợt mua ngô hồi tuần trước - lần mua lớn nhất của Trung Quốc kể từ tháng 05/2021 với tổng lượng mua là 1,08 triệu tấn”.
Ông James O'Brien, người đứng đầu Văn phòng Điều phối các Biện pháp trừng phạt của Bộ Ngoại giao Mỹ, cũng có nhiều điều để nói về Trung Quốc: “Trung Quốc là một nhà mua ngũ cốc rất tích cực và họ đang tích trữ ngũ cốc… vào thời điểm mà hàng trăm triệu người đang bước chân vào giai đoạn thảm khốc của tình trạng mất an ninh lương thực… Sẽ tốt hơn nhiều nếu lượng ngũ cốc đó được chuyển đến Ai Cập, vùng Sừng Phi Châu và những nơi khác”.
Ông O'Brien đã nói đúng. Tại nước Mỹ, trong thế giới giàu có này, chúng ta đang phàn nàn về giá cả, nhưng người nghèo trên toàn cầu lại đang đứng trước nguy cơ nạn đói.
Còn về chuỗi cung ứng thì sao? Mặc dù vẫn còn các vấn đề về chuỗi cung ứng trong nước Mỹ và quốc tế, nhưng phần lớn các rắc rối nghiêm trọng xảy ra trong giai đoạn 2020-2021 đã được giải quyết. Hiện tại, chúng ta đang dồn sức xử lý tình trạng lạm phát phi mã đối với các sản phẩm hàng ngày (như bánh quy) và vận tải đường sắt. Dường như mọi chuyện chưa thể chấm dứt trong thời gian tới.
Trong một báo cáo gần đây, ông Dan Kowalski từ CoBank đã chia sẻ cái nhìn sâu sắc về chuỗi cung ứng: “Chi phí cho kho và hàng tồn kho vẫn đang tăng ở mức gần đỉnh điểm, chi phí vận chuyển đang tăng với tốc độ lớn hơn nhiều so với trước đại dịch… Trong quý II/2022, tình trạng sẵn có của xe lửa vận chuyển ngũ cốc ở mức thấp trong khi chi phí cho các chuyến xe ở mức cao. Mặc dù vậy, khi hoạt động mua hàng hóa của người tiêu dùng tiếp tục giảm, các chuỗi cung ứng sẽ từ từ hồi phục”.
Trong khi đó tại Trung Quốc, giá lương thực cũng đang chịu sức ép tương tự. Theo Yahoo, các cơ quan lập kế hoạch của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã sẵn sàng để ngăn chặn các vấn đề về giá cả: “Ủy ban Cải cách & Phát triển Quốc gia, cơ quan lập kế hoạch trung ương, sẽ sử dụng các công cụ như điều chỉnh dự trữ” - cơ quan này nói với đại diện của các công ty chăn nuôi và giết mổ lợn trong một cuộc họp, theo một tuyên bố được công bố hôm thứ 2. Ủy ban Cải cách & Phát triển của Trung Quốc cũng cho biết họ sẽ phối hợp với các cơ quan khác để “trừng phạt nghiêm khắc các hoạt động bất hợp pháp bao gồm việc bịa đặt và lan truyền thông tin về đẩy giá hay tăng giá cắt cổ”.
Tuy nhiên, tờ China Daily lại kể một câu chuyện khác. Họ nói rằng không có vấn đề gì xảy ra, rằng “nhập khẩu ngũ cốc của Trung Quốc chủ yếu là để bù đắp cho thiếu hụt trong nước chứ không phải để tích trữ. Trên thực tế, nhập khẩu ngũ cốc của Trung Quốc trong nửa đầu năm nay giảm 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc cũng đã xuất khẩu và viện trợ lương thực thực phẩm cho các quốc gia đang thiếu lương thực, đóng góp vào an ninh lương thực toàn cầu”.
Đương nhiên, China Daily được kiểm soát bởi ĐCSTQ và thuộc sở hữu của ĐCSTQ.
Giá lương thực thực phẩm sẽ giảm và trở lại bình thường, nhưng khi nào thì không ai đoán được. Trong quý I/2022, chỉ riêng giá gạo của Mỹ đã tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Việc một trong những siêu cường thế giới tích trữ lương thực và thực phẩm thiết yếu chắc chắn sẽ không giúp giảm giá lương thực.
Vì vậy, người ta chỉ có thể tự hỏi, liệu ĐCSTQ có đang cố gắng kiểm soát nguồn cung nhiều mặt hàng thiết yếu như một động thái phòng thủ chiến lược để làm tổn thương người tiêu dùng hay không. Lợi nhuận từ hành động này sẽ lấp đầy kho bạc của họ.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Đức Duy
Theo Chadwick Hagan - The Epoch Times
Tác giả Chadwick Hagan là một doanh nhân khởi nghiệp, nhà tài chính và nhà báo. Ông có nhiều công việc kinh doanh và dự án đầu tư trên các thị trường toàn cầu trong hơn 20 năm. Vào năm 2020, blog kinh tế vĩ mô Chaganomics.com của ông đã được lưu trữ trên Kho lưu trữ của Thư viện Quốc hội Mỹ. Ông cũng là thành viên của Hiệp hội Nghệ thuật Hoàng gia.
