Có một số loại thực phẩm mà bạn ăn uống hàng ngày đang âm thầm bào mòn canxi trong cơ thể. Nếu bạn không để ý, thì nó sẽ dẫn đến loãng xương và các biến chứng nghiêm trọng khác.
Loãng xương là một căn bệnh đặc trưng do các mô xương bị mất khiến xương yếu đi. Nó làm tăng đáng kể nguy cơ gãy xương, có thể gây đau, tàn tật và các biến chứng sức khỏe khác.
Canxi và vitamin D là hai yếu tố quan trọng góp phần giúp xương chắc khỏe.
Tuy nhiên, có một số nguồn thực phẩm có thể khiến canxi bị đào thải ra khỏi cơ thể, tình trạng kéo dài có thể làm giảm mật độ xương và gây loãng xương một cách không tự biết.
Dưới đây là 10 loại thực phẩm có hại cho xương của bạn:
1. Thực phẩm giàu natri
Canxi là một khoáng chất cần thiết cho sức khỏe và độ chắc khỏe của xương, đó là lý do tại sao các bác sĩ khuyên bệnh nhân loãng xương tăng cường ăn các loại thực phẩm chứa canxi, chẳng hạn như sữa và rau xanh.
Tuy nhiên, nếu bạn ăn càng mặn, thì lượng canxi càng giảm. Bác sĩ nội tiết Felicia Cosman, giáo sư y học lâm sàng tại Đại học Columbia ở New York và là phát ngôn viên của Tổ chức Loãng xương Quốc gia (Hoa Kỳ) cho biết:
“Muối được biết là nguyên nhân gây bài tiết quá nhiều canxi qua thận. Để có sức khỏe xương tối đa, bạn nên ăn một lượng muối vừa phải. Tốt nhất, bạn hãy giữ nó dưới 2.300mg mỗi ngày”.
Mặt khác, các đồ ăn nhẹ có vị mặn (bao gồm khoai tây chiên và bánh quy giòn), và các thực phẩm chế biến sẵn có thêm muối (đồ đóng hộp…) cũng nên hạn chế.
2. Đồ ăn nhẹ có đường
Heidi Skolnik, chuyên gia dinh dưỡng cao cấp tại Trung tâm Y học Thể thao Phụ nữ thuộc Bệnh viện Phẫu thuật Đặc biệt ở New York, và là người được Tổ chức Loãng xương Quốc gia (Hoa Kỳ) ủy thác cho biết:
“Mặc dù chưa có mối liên hệ nào được chứng minh giữa đường và tác động tiêu cực của nó đối với xương, nhưng tác hại đối với xương có thể nảy sinh khi chúng ta tiêu thụ quá nhiều đường mà không nạp đủ các chất dinh dưỡng khác”.
Để có một chế độ ăn kiêng tối ưu cho người loãng xương, bạn nên ăn mận khô, nam việt quất và các loại trái cây khác giàu chất chống oxy hóa, là những chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe của xương.
3. Nước ngọt
Nghiên cứu cho thấy nước ngọt có chứa caffein, kể cả Coca-Cola, có thể làm mất xương. Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu để hiểu chính xác lý do và cách thức mà soda gây hại cho xương.
Một số người nghi ngờ rằng phốt pho, một thành phần phổ biến trong soda, có thể khiến xương yếu đi theo thời gian. Tuy nhiên, những người khác nói rằng phốt pho trong nước ngọt không có nhiều tác dụng.
Bác sĩ Felicia Cosman nói: “Uống 7 hoặc nhiều lon coca mỗi tuần có liên quan đến việc giảm mật độ chất khoáng của xương và tăng nguy cơ gãy xương. Mặc dù cơ chế vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng nói chung, không có soda nào tốt cho sức khỏe”.
4. Caffeine
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí BMC Musculoskeletal Disorders vào tháng 10 năm 2016 cho thấy, việc tiêu thụ caffeine góp phần làm giảm mật độ xương ở phụ nữ sau mãn kinh.
Dina Khader, một nhà tư vấn dinh dưỡng tích hợp ở Mount Kisco (New York, Hoa Kỳ), giải thích: “Caffeine lọc canxi từ xương, làm giảm sức mạnh của xương. Thực tế, khoảng 6mg canxi bị mất cho mỗi 100mg caffeine bạn nạp vào”.
Khi kết hợp với thực phẩm có đường, caffeine có thể tác động lớn hơn đến sức khỏe của xương đối với phụ nữ sau mãn kinh, theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Châu Âu vào tháng 1 năm 2016.
Tất nhiên, bạn không cần phải từ bỏ hoàn toàn cà phê và trà. Nhưng sẽ là một ý kiến hay nếu bạn cắt giảm những thực phẩm và đồ uống có chứa caffeine.
Theo Tổ chức Loãng xương Quốc gia (Hoa Kỳ), uống hơn ba tách cà phê hoặc trà có chứa caffeine mỗi ngày “có thể làm giảm sự hấp thụ canxi và góp phần gây mất xương”.
5. Rượu
Theo Tổ chức Loãng xương Quốc gia (Hoa Kỳ): “Nghiên cứu phát hiện ra rằng uống rượu bia vừa phải có liên quan đến việc tăng mật độ xương. Tuy nhiên, uống quá nhiều rượu sẽ gây mất xương, vì vậy điều quan trọng là bạn phải biết hạn chế".
Hướng dẫn Chế độ ăn uống cho người Mỹ xác định mức tiêu thụ rượu vừa phải là tối đa một ly mỗi ngày đối với phụ nữ, và hai ly mỗi ngày đối với nam giới.
Chuyên gia Dina Khader cho hay: “Uống rượu nhiều có thể góp phần làm giảm khối lượng xương, giảm quá trình hình thành xương, tăng tỷ lệ gãy xương và làm chậm quá trình chữa lành gãy xương”.
6. Thịt đỏ
Protein rất cần thiết cho sức khỏe tổng thể và sức mạnh cơ bắp. Tuy nhiên, hấp thụ quá nhiều protein từ thịt đỏ có thể khiến thận bài tiết nhiều canxi hơn.
Do canxi là khối xây dựng cơ bản của xương, nên việc mất canxi sẽ khiến mật độ xương giảm dần, từ đó gây loãng xương.
Chuyên gia Dina Khader nói: "Vì vậy, nếu bạn bị loãng xương, thì nên hạn chế thịt đỏ và chỉ ăn hai lần mỗi tuần, đồng thời giữ khẩu phần nhỏ trong khoảng từ 113-170g".
7. Cám lúa mì
Cám lúa mì là một nguồn protein, chất xơ và chất chống oxy hóa tuyệt vời mà các chuyên gia sức khỏe thường khuyến khích sử dụng để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.
Tuy nhiên, hãy cẩn thận: 100% cám lúa mì làm giảm sự hấp thụ canxi từ các thực phẩm khác mà bạn ăn cùng lúc. Ví dụ, rắc cám lúa mì lên ngũ cốc ăn sáng có thể phản tác dụng, vì cám sẽ làm giảm lượng canxi mà cơ thể hấp thụ từ sữa.
8. Gan và dầu gan cá
Quá nhiều vitamin A, một loại vitamin tan trong chất béo cần thiết cho xương, da, răng và mắt, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của xương.
Để an toàn, Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh khuyên “những người thường xuyên ăn gan (một nguồn giàu vitamin A)… không nên ăn nhiều hơn một lần mỗi tuần”.
Điều quan trọng là tránh dầu gan cá và các chất bổ sung dinh dưỡng có chứa retinol, vì chúng có thể làm tăng lượng dự trữ vitamin A của cơ thể lên trên mức khuyến nghị.
9. Thực phẩm dễ gây viêm
Chuyên gia Dina Khader nói: “Các loại rau họ Cà chẳng hạn như cà chua, nấm, ớt, khoai tây và cà tím, có thể gây viêm xương, dẫn đến loãng xương".
Tuy nhiên, những loại rau này chứa các vitamin và khoáng chất khác tốt cho sức khỏe. Vì vậy, bạn không nên tránh hoàn toàn chúng.
Miễn là bạn cung cấp đủ canxi (1.000 - 1.200mg mỗi ngày), thì bạn có thể ăn những thực phẩm nói trên mà vẫn đảm bảo sức khỏe của xương, bác sĩ Felicia Cosman cho biết.
Bà nói: “Nhìn chung, những người ăn theo chế độ đa dạng thực phẩm có xương khỏe và ít gãy hơn, điều đó bao gồm tất cả các loại trái cây và rau quả".
10. Rau bina sống và cải Thụy Sĩ
Rau bina sống và cải Thụy Sĩ chứa canxi tốt cho xương, nhưng chúng cũng chứa chất gọi là oxalat, có thể liên kết với canxi và khiến cơ thể khó hấp thụ.
Để tận dụng những lợi ích sức khỏe khác của những loại rau này (đồng thời giúp ngăn ngừa loãng xương), bà Cosman gợi ý nên cân bằng chúng với các loại thực phẩm có chứa canxi mà cơ thể dễ hấp thụ.
Bà giải thích: “Nếu bạn ăn rau bina, các chất oxalat sẽ ngăn bạn hấp thụ canxi từ rau bina, nhưng nếu bạn cho một ít pho mát vào, bạn có thể hấp thụ canxi từ pho mát".
Bảo Vy
