Xã hội hiện đại chứng kiến sự gia tăng một lượng lớn các bệnh nhân trầm cảm. Tuy nhiên, nhiều người chưa hiểu biết nhiều về căn bệnh này và có những hiểu lầm, cho rằng đó là do sức chịu đựng kém và tâm lý yếu của giới trẻ.
Ai dễ bị trầm cảm?
Năm 2017, dữ liệu do Tổ chức Y tế Thế giới công bố cho thấy tỷ lệ trầm cảm ở Trung Quốc là 3.02%, tương đương khoảng 40 triệu bệnh nhân trầm cảm ở nước này.
Tuy nhiên, tỷ lệ đến bệnh viện của những người này chưa đến 10%, tức vẫn còn hơn 90% bệnh nhân chưa được can thiệp điều trị chuyên môn.
Kết quả một cuộc khảo sát dịch tễ học ở Trung Quốc năm 2020 cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh trầm cảm suốt đời là 6.8%, và số người mắc bệnh trầm cảm đã lên tới gần 100 triệu người.
Ở Trung Quốc, mỗi năm có khoảng 280.000 người tự tử, trong đó nguyên nhân do trầm cảm chiếm 40%.
Trầm cảm là một căn bệnh tâm lý, nó khác hoàn toàn với những tâm trạng không tốt thông thường, không thể giải tỏa bằng cách ra ngoài thư giãn và suy nghĩ về mọi chuyện.
Có những mối liên hệ nhất định giữa sự xuất hiện của trầm cảm với các yếu tố di truyền, sinh hóa thần kinh và tâm lý xã hội. Trong cuộc sống, những người thuộc tuýp người dưới đây đặc biệt dễ bị trầm cảm:
- Người cầu toàn: Nhóm người này có tiêu chuẩn và yêu cầu khá cao đối với bản thân, một khi không đáp ứng được yêu cầu do bản thân đặt ra sẽ có tâm lý tự phủ nhận, cảm thấy mình không tốt, không giỏi, từ đó sinh ra tâm lý tự ti.
- Có tiền sử trầm cảm trong gia đình: Trầm cảm cũng là một bệnh có yếu tố di truyền nhất định.
Nếu những người thân trong gia đình bạn có tiền sử mắc bệnh trầm cảm, thì nguy cơ mắc bệnh trầm cảm của bạn sẽ cao hơn người bình thường, nhưng không phải là tuyệt đối.
- Căng thẳng quá mức: Người bị căng thẳng, stress trong thời gian dài do các yếu tố như công việc, học tập và sinh hoạt trong cuộc sống;
- Người có khả năng chống căng thẳng kém: Một số người đặc biệt phụ thuộc vào người khác, họ dễ bị suy sụp tinh thần khi gặp sự việc, khả năng chống căng thẳng của họ rất kém.
Cũng có những người phải chịu những cú sốc lớn trong đời như người thân qua đời, bệnh hiểm nghèo… cũng dễ bị trầm cảm.
Người bị trầm cảm thường có 3 biểu hiện lạ
Giáo sư Yang Fude tại Bệnh viện Huilongguan (Bắc Kinh, Trung Quốc), chỉ ra rằng những người mắc bệnh trầm cảm thường có ba biểu hiện dưới đây:
- Các triệu chứng về cảm xúc: Họ rất dễ bị suy sụp về mặt cảm xúc, rất khó để nở một nụ cười khi vui vẻ. Một số điều mà họ từng yêu thích, nhưng giờ trở nên mất hứng thú, thậm chí là tránh chúng hoàn toàn.
- Triệu chứng nhận thức: Trong quá trình làm việc và học tập, họ rất dễ bị phân tâm, không theo kịp suy nghĩ của người thường, hiệu quả công việc giảm sút đáng kể.
Trí nhớ hàng ngày cũng suy giảm, những điều vừa nói cũng có thể bị quên, công việc hàng ngày trở nên bất lực.
- Triệu chứng thực thể: Rối loạn giấc ngủ rất phổ biến ở bệnh nhân trầm cảm, một số bệnh nhân không thể ngủ được cả đêm, thậm chí không ngủ được, họ thường xuyên thức giấc.
Trong chế độ ăn uống sẽ có biểu hiện là giảm cảm giác thèm ăn và mất hứng thú với tất cả các loại thức ăn.
Cơ thể sẽ cảm thấy rất mệt mỏi và suy nhược, dù có nghỉ ngơi bao nhiêu cũng không thể giải tỏa được, ngay cả việc đánh răng, mặc quần áo, tắm rửa hàng ngày cũng không thể độc lập được.
Hầu hết những người bị trầm cảm thường nói ba câu này
Những người bị trầm cảm thường nói ba câu dưới đây. Nếu bạn phát hiện những người xung quanh mình có đặc điểm này thì nên khuyên họ đi khám và điều trị càng sớm càng tốt.
1. Tôi “chán”
Những người trầm cảm có gánh nặng suy nghĩ nặng nề hơn những người khác, dù làm gì họ cũng đặt cảm xúc của người khác lên hàng đầu, cảm thấy lạc lõng với thế giới xung quanh, thậm chí cảm thấy cuộc sống như một cực hình.
Họ thường cảm thấy rằng mọi thứ họ làm đều vô nghĩa, tất cả đều tiêu cực, và họ đánh mất sự nhiệt tình ban đầu của mình đối với thế giới.
2. Tôi “mệt mỏi”
“Mệt mỏi” cũng là một triệu chứng điển hình của bệnh nhân trầm cảm, họ thường cảm giác bản thân không còn sức lực, thậm chí cảm thấy mệt khi thở.
Ngoài suy kiệt về thể chất, bệnh nhân trầm cảm còn phải chịu áp lực tâm lý vô cùng lớn, họ thường cảm thấy kiệt quệ về tinh thần, choáng ngợp và khó thở.
3. Tôi “thực sự là một kẻ vô dụng”
Trong cuộc sống, nhiều gia đình có lối giáo dục “độc hại”, từ đó để lại bóng đen ám ảnh trong tâm trí của nhiều người.
Nói một cách đơn giản, lối giáo dục này nghĩa là bỏ qua những ưu điểm của trẻ, ít khi khuyến khích, khen ngợi trẻ mà thường xuyên dùng những lời lẽ mỉa mai và những phương pháp khác để chỉ trích những khuyết điểm của trẻ.
Khi cuộc sống thay đổi, phản ứng đầu tiên của họ thường là tự trách bản thân, luôn cảm thấy vô dụng khi làm mọi thứ rối tung lên, tự ti trong một thời gian dài, luôn phủ định chính mình, lâu dần rất dễ sinh ra trầm cảm.
Bệnh nhân trầm cảm hãy cố gắng làm tốt ba việc
Đối với những bệnh nhân trầm cảm, bạn phải khám và điều trị càng sớm càng tốt.
1. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời và hợp tác điều trị
Hiện nay, biện pháp can thiệp điều trị trầm cảm quan trọng nhất là điều trị bằng thuốc. Khi phát hiện có bất thường cần đi khám chuyên khoa kịp thời, dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để điều trị.
Ngoài thuốc, liệu pháp tâm lý và vật lý trị liệu cũng hiệu quả.
2. Ngừng đổ lỗi cho bản thân và đơn giản hóa cuộc sống của bạn
Trong cuộc sống hàng ngày, bạn nên chấm dứt tâm lý tự trách bản thân, đừng nghĩ các vấn đề rắc rối là lỗi của mình mà hãy tích cực tìm kiếm sự giúp đỡ và công nhận bản thân nhiều hơn.
Trong cuộc sống, bạn có thể cố gắng giảm tải cho bản thân càng nhiều càng tốt. Một số công việc dễ tạo áp lực cho bản thân hoặc quá khó có thể tạm thời gián đoạn hoặc chuyển giao cho người khác.
Cân nhắc thực hiện lại sau khi bạn cảm thấy mình đã thoát khỏi trạng thái tiêu cực.
3. Làm việc và nghỉ ngơi thường xuyên, tích cực giao tiếp xã hội
Trong cuộc sống, bạn nên duy trì một thói quen đều đặn, nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống đúng giờ, tránh để mình trở nên lười biếng.
Đồng thời, bạn có thể tham gia một số hoạt động mà bạn giỏi cùng người thân và bạn bè để giúp bạn nâng cao cảm giác thành tích và sự tự tin của bản thân.
Khi nhận thấy người thân và bạn bè xung quanh mình bị trầm cảm, bạn phải học cách không đổ lỗi cho họ và đủ kiên nhẫn. Hướng dẫn họ bộc lộ suy nghĩ bên trong, đồng thời tiếp xúc cơ thể để họ cảm nhận được sức mạnh của sự hỗ trợ.
Bảo Vy
Theo Aboluowang
