Đôi lúc bạn quên điều gì đó, bạn cảm thấy bản thân thật đãng trí mà không biết lý do. Liệu có cách nào để giúp tăng cường trí nhớ và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ hay không?
>> Xem lại: 4 lý do khiến trí nhớ suy giảm (Phần 1)
6 cách để tăng cường trí não và đẩy lùi lão hóa não
Ngày nay, nhiều căn bệnh đang có dấu hiệu trẻ hóa, theo đó, độ tuổi khởi phát chứng sa sút trí tuệ cũng trở nên sớm hơn. Vì vậy, ngay cả những người trung niên cũng không thể xem nhẹ.
Bác sĩ Lin Zhihao chỉ ra rằng, 40% nguyên nhân gây ra chứng sa sút trí tuệ là có thể điều chỉnh được và cần biết cách ngăn ngừa ngay từ khi còn trẻ.
Có rất nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến sa sút trí tuệ, đồng thời gây tổn thương và làm chậm hoạt động của não bộ, ảnh hưởng đến trí nhớ. Những phương pháp sau đây có thể cải thiện chứng hay quên và ngăn ngừa thoái hóa não bộ.
1. Học tập suốt đời và tham gia các hoạt động xã hội
Sau khi nghỉ hưu, nhiều người thường đếm từng ngày còn lại, như thể họ đã đánh mất giá trị của cuộc sống và thực tế thì, điều này chỉ làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Duy trì thái độ và thói quen học tập suốt đời, suy nghĩ và các hành vi khác có thể kích thích não bộ. Bác sĩ Lin Zhihao gợi ý rằng bạn có thể trau dồi sở thích, tham gia các hoạt động xã hội và tìm ra giá trị cuộc sống.
Trong trường hợp bị sa sút trí tuệ, cố gắng tham gia các hoạt động xã hội cũng có thể hiệu quả trong việc trì hoãn bệnh. Tiến sĩ khoa học thần kinh Daniel Gibbs là một ví dụ.
Tiến sĩ Gibbs, người điều trị cho bệnh nhân Alzheimer, đã phát hiện ra mình mắc căn bệnh này cách đây một thập kỷ. Sự thật gây sốc buộc ông phải về hưu, nhưng ông không dễ dàng thỏa hiệp trước căn bệnh quái ác.
Ông vẫn hoạt động trong các hiệp hội y tế và nghiên cứu lâm sàng về chứng sa sút trí tuệ, mà ông là đối tượng nghiên cứu chính. Song song với đó, ông cũng bắt đầu tự viết hồi ký.
Bác sĩ Lin Zhihao chỉ ra rằng nói chung, chứng sa sút trí tuệ mất khoảng 10-12 năm từ giai đoạn đầu đến giai đoạn cuối, trung bình cứ 4 năm một lần thì tình trạng sẽ nặng hơn, và nó sẽ trở nên rất nghiêm trọng sau mười năm.
Nhưng Tiến sĩ Gibbs buộc mình phải viết một bài báo và tham gia các cuộc hội thảo hàng năm. Cuối cùng sau 10 năm, ông vẫn có khả năng chăm sóc bản thân, chỉ có điều khả năng ngôn ngữ đã sa sút.
2. Tập luyện
Bác sĩ Lin Zhihao chỉ ra rằng tốt nhất bạn nên kết hợp tập thể dục thông thường với tập tạ, điều này là lý tưởng nhất.
Một nghiên cứu hồi cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Thể thao và Sức khỏe năm 2020 đã chỉ ra rằng, tập thể dục thông thường và tập luyện nặng có thể được sử dụng như một phương pháp để phòng ngừa và điều trị chứng sa sút trí tuệ.
Nói chung, tập thể dục cường độ vừa phải kết hợp tập aerobic và tập nặng vào nhiều ngày nhất có thể, kéo dài ít nhất 45 phút mỗi lần, có thể giúp người lớn tuổi duy trì hiệu suất nhận thức.
Tích lũy beta-amyloid là một yếu tố nguy cơ của chứng sa sút trí tuệ.
Tập thể dục giúp điều chỉnh chu kỳ beta-amyloid, cải thiện tình trạng viêm não, thúc đẩy tổng hợp và giải phóng yếu tố dinh dưỡng thần kinh có nguồn gốc từ não, và cải thiện lưu lượng máu não.
Nghiên cứu cũng đề cập rằng tập thể dục có thể ngăn ngừa mất trí nhớ do tuổi tác.
Trong một cuộc phỏng vấn trước đây với giới truyền thông, tiến sĩ Gibbs đã chỉ ra rằng có nhiều bằng chứng cho thấy tập thể dục nhịp điệu thường xuyên có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh Alzheimer giai đoạn đầu tới 50%.
Tập thể dục cũng có những lợi ích khác: nó giúp giảm căng thẳng, điều chỉnh tâm trạng, giảm trầm cảm và lo lắng.
3. Chế độ ăn Địa Trung Hải
Nhiều nghiên cứu đã xác nhận rằng chế độ ăn Địa Trung Hải nhiều rau củ có lợi cho não bộ, chẳng hạn như làm chậm quá trình suy giảm nhận thức, chống trầm cảm và duy trì khối lượng não nhiều hơn.
Một nghiên cứu lớn được công bố vào tháng 1 năm 2021 bởi Đại học Rush ở Chicago cho thấy, những người lớn tuổi tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn Địa Trung Hải có bộ não trẻ hơn.
Nghiên cứu đã tiến hành đánh giá nhận thức của hơn 5.000 người lớn trên 65 tuổi từ năm 1993-2012.
Người ta phát hiện rằng tiêu thụ lâu dài trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, cá, dầu ô liu, các loại hạt và đậu, hạn chế các loại thực phẩm khác như đồ chiên rán, ngũ cốc tinh chế, kẹo, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có bộ não trẻ hơn 5.8 tuổi.
Những người trẻ tuổi áp dụng mô hình ăn Địa Trung Hải cũng có những lợi ích.
Trong một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên tạp chí Nutrition, những người trẻ tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải chỉ trong 10 ngày đã cải thiện được tâm trạng, trí nhớ và chức năng tim mạch.
4. Ngủ
Tránh thức khuya, đi khám và điều trị ngay nếu có vấn đề về giấc ngủ, để bản thân có một giấc ngủ sâu chất lượng sẽ giúp cải thiện trí nhớ và ngăn ngừa bệnh sa sút trí tuệ.
Bác sĩ Lin Zhihao nói rằng giấc ngủ sâu có thể giúp củng cố trí nhớ và xóa bỏ sự tích tụ độc tố thần kinh hoặc protein bất thường trong não, có thể làm giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
Chất lượng giấc ngủ kém cũng có thể ảnh hưởng đến tâm lý như giảm khả năng chống căng thẳng và dễ trở nên trằn trọc.
5. Kiểm soát đường huyết, mỡ máu, huyết áp và giảm cân
Người béo phì có thể giảm cân để chống thoái hóa não. Điều này là do giảm cân có thể cải thiện nhiều bệnh chuyển hóa do béo phì gây ra như tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng lipid máu… là những nguy cơ dẫn đến sa sút trí tuệ ở tuổi trung niên.
Kiểm soát đường huyết, mỡ máu và đặc biệt là huyết áp cao, cũng có thể giúp ngăn ngừa chứng sa sút trí tuệ. Bác sĩ Lin Zhihao nói thẳng: “Nhiều người không biết đầy đủ về [rủi ro tiềm ẩn] của bệnh cao huyết áp".
6. Bỏ thuốc lá và cố gắng tránh rượu
Hút thuốc có thể gây xơ cứng động mạch, và bản thân khói thuốc chứa nhiều thành phần có thể gây hại cho não. Mọi người cũng có xu hướng không để ý đến tác hại của rượu bia đối với cơ thể, nhưng uống lâu dài rất có hại cho não bộ.
Vì vậy, để tốt cho sức khỏe của não bộ, tốt nhất bạn nên bỏ thuốc lá và tránh rượu càng nhiều càng tốt.
Hoàng Tuấn
Theo Epoch Times tiếng Trung
