Cà phê là một trong những đồ uống được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới, có rất nhiều nghiên cứu về cách nó ảnh hưởng đến sức khỏe con người, bao gồm cả sức khỏe não bộ. Câu hỏi đặt ra là: uống cà phê tốt cho não người như thế nào?
Vào năm 2017, Bukje van Gelder và các đồng nghiệp của cô đã báo cáo kết quả nghiên cứu kéo dài hơn 10 năm của họ, trong đó theo dõi 676 người đàn ông lớn tuổi để xem liệu cà phê có bảo vệ họ khỏi sự suy giảm nhận thức hay không.
Nghiên cứu cho thấy, khả năng suy giảm nhận thức ở những người thường uống cà phê thấp hơn so với những người không uống.
Cụ thể, trong vòng 10 năm, hoạt động nhận thức của những người thường uống cà phê giảm 1.2 điểm phần trăm, so với 1.4 điểm phần trăm ở những người không uống.
Đối với mối liên hệ giữa số lượng tách cà phê tiêu thụ mỗi ngày và suy giảm nhận thức, thì ba tách mỗi ngày đem lại mức suy giảm tối thiểu là 0.6%. Như vậy, những người có thể duy trì ba tách cà phê mỗi ngày có mức suy giảm nhận thức ít nhất.
Trong một báo cáo được công bố trên trang web Livestrong ở Hoa Kỳ vào ngày 23 tháng 8 năm 2021, Nina Riggins, giám đốc Trung tâm Đau đầu và Chấn thương Não tại Đại học California và là thành viên của Học viện Thần kinh Hoa Kỳ, cho biết ngoài việc tăng cường sự tỉnh táo, tập trung và thúc đẩy tâm trạng, cà phê còn có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.
Bên cạnh đó, uống cà phê vừa phải cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson, theo bà Nina Riggins.
Cà phê bảo vệ não bộ và hỗ trợ trí nhớ như thế nào?
Uma Naidoo, một bác sĩ tâm lý dinh dưỡng, giảng viên trường Y Harvard và là tác giả cuốn sách This Is Your Brain on Food, gần đây đã viết trên website CNBC rằng, cà phê có mối quan hệ tích cực với sức khỏe tâm thần của con người.
Bà Naidoo liệt kê một số cách chính mà cà phê hỗ trợ não bộ:
- Caffeine làm tăng serotonin và acetylcholine, có thể kích thích não và giúp ổn định hàng rào máu não (một "hàng rào" giữa các mạch máu và não có tác dụng ngăn chặn một cách có chọn lọc một số chất từ máu đi vào não).
- Các vi chất dinh dưỡng polyphenolic trong cà phê có thể ngăn chặn các gốc tự do gây hại cho các mô, cũng như tắc nghẽn mạch máu trong não.
- Hạt cà phê chứa hàm lượng trigonelline cao, cũng có thể kích hoạt chất chống oxy hóa, do đó bảo vệ các mạch máu não.
Bà Naidoo cũng nhấn mạnh rằng không phải chất nào trong cà phê cũng tốt cho sức khỏe não bộ.
Ví dụ, cà phê chưa lọc có chứa các loại dầu tự nhiên được gọi là diterpenes làm tăng mức cholesterol LDL, có thể dẫn đến dày và cứng thành động mạch trong não.
Tuy nhiên, bà cho biết qua các cuộc nghiên cứu và khảo sát, lợi ích của việc uống cà phê điều độ nhiều hơn hẳn so với những mặt trái mà nó có thể mang lại.
Bà Naidoo khuyên bạn nên uống 2 - 4 cốc mỗi ngày, hoặc ít hơn 400mg caffeine. Uống hạt cà phê mới xay, rang đậm cũng có thể làm giảm các hóa chất không mong muốn trong đồ uống.
FDA khuyến cáo rằng, người lớn khỏe mạnh thường không được khuyến khích tiêu thụ quá 400mg caffeine mỗi ngày, tức lượng caffeine tương đương với 4 tách cà phê.
Ngoài ra, bạn đừng quên rằng không chỉ cà phê, caffeine còn có thể hấp thụ từ nhiều nguồn khác, chẳng hạn như trà, nước tăng lực và sô cô la.
Cách uống cà phê tốt cho sức khỏe
Bà Naidoo đưa ra ba gợi ý về cách sử dụng cà phê để tăng cường sức khỏe não bộ, đồng thời giảm tác hại mà nó có thể gây ra cho cơ thể:
1. Khả năng uống được cà phê và lượng uống là khác nhau ở mỗi người
Cà phê không phù hợp với tất cả mọi người và nó có thể có tác dụng phụ, đặc biệt là nếu tiêu thụ quá mức.
Việc quyết định lượng caffeine tiêu thụ (hoặc có nên tiêu thụ hay không) là khác nhau ở mỗi người. Nếu bạn cảm thấy khó chịu sau khi uống cà phê, thì nó có thể không tốt cho cơ thể của bạn.
Mặc dù tiêu thụ cà phê vừa phải có thể có tác dụng bảo vệ sức khỏe não bộ, nhưng tiêu thụ quá nhiều có thể gây hại nhiều hơn lợi.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutritional Neuroscience cho thấy, uống hơn 6 tách cà phê mỗi ngày có liên quan đến việc tăng 53% nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ.
2. Biến cà phê trở thành một phần thói quen buổi sáng
Bà Naidoo viết, sau khi ngồi thiền vào buổi sáng, bà sẽ uống một ly sữa nghệ vàng và một ly espresso.
Curcumin, một hợp chất được tìm thấy trong nghệ, có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, nó có thể giúp giúp giảm mệt mỏi về tinh thần.
Nghệ cũng có thể hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện tâm trạng và tăng cường hoạt động của não.
3. Tự pha cà phê và ít đến quán cà phê hơn
Bà Naidoo nói rằng, pha cà phê tại nhà không chỉ tiết kiệm tiền mà còn cung cấp tùy chọn sử dụng các nguyên liệu lành mạnh, đồng thời tránh được các nguyên liệu đã qua chế biến có thể gây kích ứng ruột và não.
Theo đó, thay vì mua một ly mocha latte có đường, bà tự pha một trong những thức uống yêu thích của mình ngay tại nhà: trộn cà phê và cacao giàu chất chống oxy hóa với nước cốt dừa không đường để có chất béo lành mạnh, thêm một chút quế và một giọt vani để tăng hương vị.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Clinical Interventions in Aging cho thấy, lượng đường dư thừa ở người lớn tuổi có thể dẫn đến suy giảm chức năng nhận thức.
Hoàng Tuấn
Theo Aboluowang
