Mối nguy hiểm của các tư thế ngủ - Làm thế nào để chọn tư thế đúng?

Giúp NTDVN sửa lỗi

Có lẽ không ít người từng nghe nói rằng, nằm ngửa khi ngủ có hại cho phổi, ngủ nghiêng bên phải không tốt cho gan, nghiêng bên trái không tốt cho tim; trong khi nằm sấp khi ngủ có hại cho đường ruột, ngủ không sâu giấc, dẫn đến thức khuya nhiều, cuối cùng hại thận. Vậy những lời khuyên này có đúng hay không, và nên chúng ta nên chọn tư thế ngủ nào?

Con người dành 1/3 thời gian cuộc đời để ngủ. Điều đó cho thấy giấc ngủ đóng vai trò quan trọng như thế nào đối với sức khỏe.

Nhưng tư thế ngủ sai có thể ẩn chứa mối hiểm họa tiềm tàng. Có cơ sở khoa học về tác hại của tư thế ngủ đối với các cơ quan khác nhau không? Và tư thế ngủ nào là tốt nhất?

Thực ra, tư thế ngủ tốt nhất ở mỗi người đều không giống nhau. Điều đó còn tùy thuộc vào sự thoải mái cá nhân và tình trạng bệnh tật.

Mối nguy hiểm của các tư thế ngủ khác nhau là gì?

1. Nằm ngủ nghiêng bên trái có gây ảnh hưởng đến tim không?

Việc ngủ nghiêng về bên trái hay bên phải tốt hơn cho tim vẫn còn nhiều tranh cãi.

Ngủ nghiêng về bên trái có thể làm tăng áp lực lên tim và thay đổi hoạt động của tim. Bệnh nhân suy tim thường tránh nằm nghiêng về bên trái để ngăn ngừa tình trạng khó thở khi ngủ.

Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy, ngủ nghiêng về bên trái sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ở những người khỏe mạnh.

2. Nằm ngủ nghiêng bên phải đau gan?

Một số người nghĩ rằng ngủ nghiêng về bên phải sẽ đè nén tĩnh mạch chủ. Tĩnh mạch chủ là một đường tĩnh mạch lớn nối với tim, tất cả máu tĩnh mạch trong cơ thể con người đều phải chảy về tim thông qua tĩnh mạch chủ.

Tuy nhiên, vẫn không có bằng chứng nào cho thấy nằm nghiêng bên phải sẽ gây tổn thương gan.

3. Nằm ngửa khi ngủ có hại cho phổi?

Nằm ngửa khi ngủ có thể giữ cho đầu, cổ và cột sống của bạn ở tư thế thoải mái nhất, đồng thời giảm bớt đau lưng. Ngoài ra, tư thế nằm ngửa có thể bảo vệ da mặt khỏi tiếp xúc và ma sát với chăn ga gối đệm, giúp thư giãn và làm sạch da.

Nhưng không phải ai cũng thích hợp để áp dụng tư thế nằm ngửa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc nằm ngửa có thể làm trầm trọng thêm chứng ngáy và chứng ngưng thở khi ngủ.

Chứng ngưng thở khi ngủ có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và mạch máu não như huyết áp cao, suy tim và rung nhĩ.

Tư thế ngủ cuộn tròn

Cuộn mình như một quả bóng sẽ hạn chế chuyển động của khoang ngực và gây khó thở. Đồng thời, nó cũng có thể gây áp lực quá lớn lên cột sống và đau cơ.

Nằm sấp ngủ

Nằm sấp khi ngủ có thể gây ra các vấn đề về hô hấp do áp lực lên ngực, cũng có thể gây đau cổ hoặc lưng. Phụ nữ nằm sấp khi ngủ có thể khiến tuần hoàn máu ở ngực kém. Ưu điểm của việc nằm sấp khi ngủ là làm giảm tình trạng ngáy ngủ.

Các tư thế ngủ thích hợp cho những người mắc các bệnh khác nhau

Trào ngược dạ dày thực quản

Ngủ nghiêng về bên phải sẽ làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày, tăng áp lực lên dạ dày, gây giãn cơ thắt thực quản dưới và gây trào ngược.

Vì vậy, người bị trào ngược dạ dày thực quản nên nằm nghiêng trái. Tư thế này có thể hỗ trợ đóng “van” lại, từ đó ngăn chặn sự trào ngược của axit dịch vị và các chất khác lên thực quản.

Ngoài ra, bạn cũng có thể kê cao đầu giường khoảng 10 - 15 độ. Điều này cũng có thể ngăn thức ăn quay ngược trở lại thực quản.

Khó tiêu

Ngủ nghiêng về bên phải có thể hỗ trợ tốt cho quá trình tiêu hóa. Dạ dày và tuyến tụy nằm ở bên trái cơ thể, tư thế nằm nghiêng bên phải có thể làm tăng tiết dịch vị và men tụy, từ đó giúp tiêu hóa tốt.

Chứng ngưng thở lúc ngủ

Nằm ngửa khi ngủ có thể khiến lưỡi bị tụt ra sau và làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn đường thở.

Ngủ nghiêng và nằm sấp giúp mở đường thở và giảm chứng ngưng thở. Tuy nhiên, nằm sấp khi ngủ lại có thể khiến bạn bị đau cơ ở cổ, vai và lưng. Ngoài ra, tình trạng tê, yếu… cũng có thể xảy ra khi các dây thần kinh cánh tay bị nén.

Bệnh cột sống

Nằm ngửa hoặc nằm nghiêng có thể giảm đau cổ và gáy do các bệnh liên quan đến cột sống gây ra. Chọn nệm và gối phù hợp có thể giảm áp lực lên cột sống và giảm khả năng bị đau.

Bệnh nhân thoái hóa đốt sống cổ nên chọn gối phù hợp và không nên kê đầu quá cao. Người bệnh khi bị đau thắt lưng có thể kê một chiếc gối hoặc chăn mỏng dưới khớp gối để giảm áp lực cho cột sống.

Suy tim

Khi bệnh nhân suy tim nằm nghiêng về bên trái, phổi và trung thất trong lồng ngực sẽ bị dịch chuyển và chèn ép lên tim do trọng lực. Điều này có thể ảnh hưởng đến chức năng tim và tăng gánh nặng cho tim.

Lúc này, hệ thống nội tiết thần kinh liên quan của thận được kích hoạt, dẫn đến chứng tiểu đêm ngày càng nhiều. Vì vậy nếu cần, có thể áp dụng tư thế nằm bán nghiêng để làm giảm các triệu chứng của suy tim.

Tư thế nằm nghiêng bên trái có thể kích thích phản ứng thần kinh giao cảm và làm tăng nhịp tim.

Tư thế ngủ đúng là gì?

Đối với hầu hết chúng ta, ngủ nghiêng hoặc nằm ngửa đều được. Hai tư thế ngủ này dễ dàng duy trì sự cân bằng của cột sống, thư giãn các cơ, giảm áp lực cho cột sống.

Khi nằm ngửa nên kê tay sang hai bên. Tốt nhất nên kê một chiếc gối mỏng dưới đầu gối sao cho hai chân thẳng với cột sống; điều này sẽ giúp lưng được nâng đỡ nhiều hơn.

Khi nằm nghiêng, tốt nhất bạn nên hơi co chân lại và kê một chiếc gối giữa hai đầu gối. Điều này tránh áp lực lên cột sống do xoắn xương chậu.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nằm ngửa hoặc nằm sấp khi ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.

Bộ não có một hệ thống bạch huyết có thể loại bỏ "rác" và chất thải trong cơ thể. Hệ thống bạch huyết sẽ hiệu quả hơn trong việc loại bỏ chất thải β-amyloid ra khỏi não nếu nằm theo tư thế nghiêng.

Protein beta-amyloid là một trong những loại rác được biết đến nhiều trong não, nó có thể gây ra nhiều loại bệnh thần kinh, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson khi tích tụ quá nhiều trong tế bào thần kinh não.

Thực tế, ngoài những người mắc các bệnh kể trên, phụ nữ mang thai, trẻ em… cũng nên chú ý đến tư thế ngủ.

Dù người khỏe mạnh áp dụng tư thế ngủ nào thì mục đích cuối cùng vẫn là ngủ ngon giấc. Việc cưỡng ép thay đổi tư thế có thể gây ra chứng mất ngủ.

Những hiểu lầm về giấc ngủ là gì?

1. Ngủ với gối quá cao hoặc quá thấp

Một số người thích ngủ với hai chiếc gối và xem TV khi nằm trên giường.

Tuy nhiên, kê gối quá cao không chỉ không tốt cho cột sống cổ mà còn ảnh hưởng đến đường hô hấp, dẫn đến nguy cơ mắc chứng ngủ ngáy.

Tương tự, một chiếc gối quá thấp cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến cột sống.

2. Ngủ trong chăn

Ngủ trùm đầu có thể gây ra tình trạng thiếu oxy. Tư thế này càng bất lợi cho những bệnh nhân mắc bệnh tim phổi, xơ vữa động mạch hay ngưng thở khi ngủ.

3. Ngủ kê tay

Cho dù nằm trên cánh tay của bạn hay ai khác, nó có thể gây chèn ép dây thần kinh; từ đó gây tê và các triệu chứng khác.

Hoàng Tuấn
Theo Aboluowang



BÀI CHỌN LỌC

Mối nguy hiểm của các tư thế ngủ - Làm thế nào để chọn tư thế đúng?