Ngày 29/3, Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã trở thành cơ quan y tế đầu tiên trên thế giới cấp phép sử dụng thuốc sốt rét để điều trị cho bệnh nhân Covid-19.
Quyền cấp phép khẩn cấp
FDA đã mở rộng thêm một chỉ định đối với Chloroquine và Hydroxychloroquine (HCQ), theo đó cho phép sử dụng thuốc sốt rét vào điều trị virus Vũ Hán, dù cơ quan này chưa có đủ bằng chứng lâm sàng về tính hiệu quả của hai loại thuốc trên, mà người Việt Nam quen gọi là thuốc Ký ninh.
Theo đó, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS) đã yêu cầu cần có thêm thử nghiệm lâm sàng để bổ sung các bằng chứng khoa học, chứng minh tính hiệu quả của phương pháp điều trị mới này. Tuy nhiên, HHS cũng thừa nhận kết quả của những nghiên cứu lâm sàng trên nhóm nhỏ, điều này cho thấy lợi ích của thuốc trong việc điều trị bệnh virus Vũ Hán.
Bộ Y tế Hoa Kỳ cũng cho biết: bắt đầu từ ngày 29/3, các bác sĩ có thể kê đơn hai loại thuốc trên cho thanh thiếu niên (trên 13 tuổi) và người trưởng thành có cân nặng lớn hơn 50kg, được chẩn đoán dương tính với Covid-19 và phải nhập viện. Giấy phép được FDA ban hành khẩn cấp khi HHS nhận thấy lợi ích điều trị của thuốc lớn hơn tác dụng phụ mà nó gây ra.
Nghiên cứu nhỏ - Hiệu quả lớn
Ngày 20/3, một nhóm các bác sĩ tại Pháp đã công bố nghiên cứu về thuốc sốt rét, kết quả cho thấy mật độ virus trong máu của nhóm bệnh (có điều trị kết hợp với HCQ và chloroquine) đã giảm 50% so với nhóm chứng (không có điều trị kết hợp). Cụ thể là, các bác sĩ đã sử dụng bộ đôi thuốc HCQ và kháng sinh Azithromycin cho 20 bệnh nhân thuộc nhóm điều trị, sau đó so sánh với kết quả của 16 bệnh nhân thuộc nhóm chứng.
-
- Biểu đồ: Tỷ lệ bệnh nhân Covid-19 có dịch phết mũi họng dương tính với virus sau 6 ngày điều trị với hydroxychloroquine đối chiếu với nhóm chứng (Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu Pháp)
Nhận định trên Medscape về nghiên cứu tại Pháp, Phó giáo sư, bác sĩ F.Perry Willson cho biết: ”Dù nghiên cứu này chỉ tiến hành trên nhóm nhỏ và mẫu nghiên cứu chưa đảm bảo tính ngẫu nhiên, nhưng nó cũng đã mở ra triển vọng để nghiên cứu có thể phát triển thêm”.
Ngày 22/3, một nhóm các bác sĩ Trung Quốc cũng công bố một nghiên cứu khác tiến hành trên 62 bệnh nhân, kết quả cũng cho thấy, nhóm được điều trị bằng thuốc HCQ có thời gian phục hồi nhanh hơn và không có ca nào diễn tiến nặng so với nhóm chứng.
Hy vọng vào thuốc sốt rét
Kho dự trữ Chiến lược của Hoa Kỳ (SNS) hiện đã trở nên đầy ắp chloroquine và HCQ sau quyết định của FDA. Ngay lập tức, tập đoàn dược phẩm Sandoz đã tặng 30 triệu liều HCQ, còn tập đoàn dược phẩm Bayer cũng góp 1 triệu liều chloroquine vào SNS. Bộ Y tế Hoa Kỳ cho biết họ sẽ sử dụng số thuốc này "để điều trị bệnh nhân nhập viện do COVID-19 hoặc để sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng".
Giám đốc Dược Onisis Stefas thuộc Viện chăm sóc sức khỏe Northwell ở New York cho hay: "Thật tốt khi biết rằng SNS sẵn sàng cung cấp thuốc bất cứ khi nào chúng ta bị thiếu hoặc hết thuốc... Thật tốt khi có nguồn dự phòng lớn như thế".
-
- Các vỉ thuốc Nivaquine chứa chloroquine và Plaqueril chứa hydroxychloroquine, với những chiết xuất cho thấy hiệu quả ban đầu chống lại virus CCP - 26/02/2020 (Gerard Julien/AFP via Getty Images)
Còn tại Thái Lan, ông Francois Nosten, người chỉ đạo Đơn vị nghiên cứu sốt rét với hàng thập kỷ kinh nghiệm cũng đã lên tiếng: "Chúng tôi được biết, những bệnh nhân mắc COVID-19 đã sử dụng loại thuốc này thì tình trạng bệnh khá hơn nhiều so với những bệnh nhân không dùng nó. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào những thông tin này, thì vẫn chưa thể đưa ra quyết định về việc có sử dụng nó trên quy mô lớn hay không”.
Các nhà nghiên cứu cũng nhận định một số bằng chứng hỗn hợp chứng minh cả tính hiệu quả của thuốc, bên cạnh những rủi ro mà chúng mang lại về thị lực hoặc ngừng tim; các nhà khoa học hy vọng rằng, hai loại thuốc trị sốt rét hàng chục năm tuổi, chloroquine và HCQ, có thể điều trị hiệu quả chủng virus Corona mới khi sử dụng cho số đông bệnh nhân trên thực tế.
Kết luận
Chloroquine và HCQ đã được đăng kí để điều trị bệnh sốt rét. Thông thường, đối với một loại thuốc đã được cấp phép để điều trị một bệnh nhất định, nếu muốn sử dụng để điều trị cho một bệnh lý khác, thì nó sẽ cần trải qua thử nghiệm trên các cỡ mẫu lớn, vì vậy đòi hỏi thời gian dài, có khi lên tới vài năm.
Tuy nhiên, trong tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, FDA đã nới lỏng rào cản pháp lý trong việc sử dụng HCQ và Chloroquine với hy vọng sẽ cứu sống thêm nhiều người hơn nữa. Chỉ thời gian mới có thể trả lời cho chúng ta biết kết quả thực sự của quyết định táo bạo này.
Thanh Long
