Ít ai có thể phủ nhận rằng chế độ ăn uống của người phương Tây chứa quá nhiều muối, không chỉ thực phẩm chế biến mặn mà còn trong những bữa ăn hàng ngày. Trên thực tế, chúng ta có xu hướng thêm muối vào thức ăn trước khi nếm thử.
Mặc dù “Hướng dẫn chế độ ăn uống 2020-2025 cho người Mỹ” khuyên rằng, chúng ta nên tiêu thụ ít hơn 2.3g natri mỗi ngày, nhưng khảo sát cho thấy, người Mỹ tiêu thụ hơn 3.4g mỗi ngày, một con số cao hơn nhiều so với những năm 1970.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), lượng natri cao có liên quan đến huyết áp cao, do đó có liên quan đến bệnh tim và nguy cơ đột quỵ.
Tuy nhiên, mối liên hệ giữa natri và những rủi ro này vẫn còn là vấn đề tranh luận, theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, các tác giả cho biết:
"Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị lượng natri tiêu thụ nên ít hơn 2g mỗi ngày, kết quả chủ yếu dựa trên kích thước mẫu thử nghiệm tương đối nhỏ và ngắn hạn - vốn dùng để đánh giá tác động của việc hạn chế natri đối với huyết áp”.
Họ viết thêm: "Tuy nhiên, kết quả của các nghiên cứu tiền cứu đánh giá mối liên quan giữa lượng natri hấp thụ và bệnh tim mạch đã mâu thuẫn nhau.
Ví dụ, trong khi một số báo cáo đề cập đến mối quan hệ giữa lượng natri tiêu thụ và tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch là tích cực, thì một số báo cáo lại đưa ra kết quả tiêu cực”.
Trong khi một số báo cáo y tế đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa lượng natri cao với huyết áp cao, thì chế độ ăn ít muối có thể phản tác dụng đối với cholesterol.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chế độ ăn ít muối làm tăng cholesterol xấu. Cholesterol xấu đối lập với cholesterol tốt, là lipoprotein mật độ cao, trong khi cholesterol xấu là mật độ thấp.
Một bài báo trong Cơ sở dữ liệu tổng quan có hệ thống của Cochrane đã xem xét tác động của chế độ ăn ít natri đối với huyết áp và các yếu tố nguy cơ mắc bệnh khác, bao gồm cholesterol và chất béo trung tính.
Nghiên cứu cho thấy, việc giảm lượng natri làm tăng 2.5% lượng cholesterol xấu và tăng 7% chất béo trung tính, một loại chất béo có trong máu.
Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên tạp chí Y học Baltimore đã tìm thấy mối quan hệ nghịch đảo tương tự giữa lượng natri thấp và mức cholesterol xấu cao ở phụ nữ thừa cân bị tăng huyết áp.
Các tác giả của nghiên cứu viết:
"Cơ chế liên quan đến những thay đổi lipid này dường như là do lượng natri hạn chế làm giảm lượng nước trong cơ thể, khiến cơ thể cố gắng khôi phục lượng huyết tương thấp, đồng thời dẫn đến sự gia tăng adrenaline, renin và angiotensin".
"Những hormone này ức chế insulin, dẫn đến kháng insulin, rồi làm tăng insulin máu, từ đó gây suy giảm chuyển hóa lipid và tăng cholesterol trong máu”.
Chế độ ăn ít muối có thể không tốt cho bệnh tiểu đường
Một nghiên cứu trên tạp chí Diabetes cho biết: “Bệnh tiểu đường loại 2 đang ngày càng phổ biến trên toàn thế giới, đặt gánh nặng đáng kể lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe”.
“Hiện nay người ta đã chấp nhận rộng rãi rằng tình trạng kháng insulin và rối loạn chức năng tế bào beta là yếu tố chính trong sự phát triển của bệnh”.
Nhưng chế độ ăn ít muối đóng vai trò nào trong những nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường hiện nay?
Tạp chí viết: "Các tài liệu về lượng muối tiêu thụ và độ nhạy cảm với insulin đưa ra những kết quả trái ngược nhau.
Một số nghiên cứu cho thấy hoạt động của insulin tăng lên khi lượng natri tăng lên, trong khi những nghiên cứu khác cho thấy hoạt động của insulin giảm đi".
Theo một kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Clinical Science:
"Chúng tôi tin rằng, so với chế độ ăn nhiều muối, chế độ ăn ít muối khiến nồng độ aldosterone trong huyết thanh tăng 4-5 lần, trong khi nồng độ norepinephrine trong huyết tương thậm chí còn tăng nhiều hơn”.
“Điều này cho thấy việc điều chỉnh lượng natri trong chế độ ăn có thể dẫn đến sự khác biệt về độ nhạy insulin. Nó cũng cho thấy, rằng tình trạng kháng insulin trở nên tồi tệ hơn khi lượng natri thấp”.
"Chế độ ăn ít natri có thể ảnh hưởng xấu đến tình trạng kháng insulin", nghiên cứu trên Tạp chí Y học Hoa Kỳ cho biết.
Vậy chế độ ăn ít muối có tác dụng như thế nào đến tim mạch?
Mặc dù những lợi ích về tim mạch của chế độ ăn ít muối thường được chấp nhận, nhưng đôi khi chúng vẫn gây tranh cãi.
Nghiên cứu lưu ý: “Có bằng chứng cho thấy chế độ ăn ít natri có thể khiến tình trạng tim mạch tồi tệ hơn ở những bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đã mắc bệnh tim mạch”.
Nghiên cứu được công bố trên JAMA đã đo lượng natri bài tiết qua nước tiểu trong 24 giờ. Các nhà nghiên cứu đã tìm cách đánh giá xem lượng này có thể dự đoán hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe và huyết áp hay không.
Họ phát hiện ra rằng, chế độ ăn ít natri có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh nhân.
Một số người có thể đã nghe nói rằng các vận động viên sức bền, đặc biệt là vận động viên chạy marathon, bị "hạ natri máu", tức là lượng natri trong máu thấp.
Tình trạng này đôi khi có thể trông giống như mất nước và có thể gây đau đầu, co giật, hôn mê hoặc thậm chí tử vong.
Ở các vận động viên, hạ natri máu có thể là do uống quá nhiều nước mà không thể thay thế lượng natri bị mất do gắng sức và đổ mồ hôi. Ở người lớn tuổi, tình trạng này có thể do thuốc làm giảm nồng độ natri trong máu.
Lời khuyên chuyên gia
Tiến sĩ May Hindmarsh, người hành nghề y khoa cấp cứu và điều hành trang web BSfreeMD, nói với The Epoch Times rằng:
“Rất nhiều thứ trong cuộc sống, đặc biệt là trong y học, nếu chúng ta thấy quá nhiều sẽ có hại, thì phản ứng tự nhiên là loại bỏ chúng hoàn toàn".
"Tuy nhiên, quá ít natri cũng có hại, và có lẽ còn có hại hơn là quá nhiều natri. Đã có những tuyên truyền nhằm nỗ lực giảm lượng muối ăn vào, loại bỏ muối và khiến mọi người làm quen với chế độ ăn rất ít natri".
"Tăng huyết áp có nhiều khả năng là do chế độ ăn ít muối gây ra vì nó gây ra tình trạng kháng insulin và làm tăng các hormone gây căng thẳng, chẳng hạn như epinephrine và norepinephrine, cùng các hormone gây xơ cứng động mạch".
Tiến sĩ Tim Hindmarsh nói:
"Một câu hỏi khác là loại muối nào và có gì trong đó. Thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều natri, nhưng cũng chứa nhiều sản phẩm không tốt cho sức khỏe như xi-rô ngô hàm lượng đường cao, chất bảo quản và các hóa chất khác".
"Uống quá nhiều nước nhưng đặc biệt nếu không khiến lượng natri tăng lên, có thể dẫn đến hạ natri máu, một biến chứng có thể gây tử vong do lượng muối thấp".
Tiến sĩ May tin rằng những điều như vậy không phải là hiếm, hàng năm, có nhiều trường hợp các vận động viên ba môn phối hợp ở Hawaii bị hạ natri máu do lượng natri thấp và uống quá nhiều nước lọc.
"Tất cả những điều này xảy ra khi tập thể dục cường độ cao tới 18 tiếng dưới ánh nắng mặt trời ở Hawaii. Không ai có thể sống sót bằng chế độ ăn cực ít muối, đơn giản vậy thôi", bà May cho biết.
Tiến sĩ Bill Wilson, bác sĩ gia đình và là tác giả của cuốn Brain Drain, bày tỏ sự tán thành khi trả lời phỏng vấn với The Epoch Times:
"Khi nói đến các vấn đề y tế phổ biến như huyết áp cao, muối không nên là trọng tâm. Nhắc đến các bệnh mãn tính, viêm rõ ràng là yếu tố thúc đẩy".
Rõ ràng, cộng đồng y tế vẫn chưa có kết luận về lợi ích và rủi ro của chế độ ăn ít natri. Tất nhiên, bác sĩ của bạn là người hướng dẫn tốt nhất về vấn đề này, nhưng chỉ khi họ hiểu những phát hiện khác nhau về lượng muối ăn vào.
Bạn cần đảm bảo rằng, bác sĩ đã tính đến việc mức độ tiêu thụ natri có thể ảnh hưởng như thế nào đến bất kỳ tình trạng y tế nào mà bạn có thể mắc phải, chẳng hạn như tăng huyết áp do nhạy cảm với muối.
Như chúng ta thường nói, quá nhiều natri có thể có hại cho sức khỏe của chúng ta, nhưng rõ ràng, quá ít đôi khi cũng lại là một vấn đề.
Theo Epoch Times tiếng Trung
Hoàng Tuấn biên dịch
