Nghiên cứu: Đàn ông dễ bị ung thư hơn phụ nữ

Giúp NTDVN sửa lỗi

Vào ngày 15 tháng 9 năm 2021, các nhà nghiên cứu tại Hoa Kỳ đã xuất bản một bài báo có tựa đề "UTX condensation underlies its tumour-suppressive activity" (Tạm dịch: “Sự ngưng tụ UTX làm nền tảng cho hoạt động ức chế khối u”) trên tạp chí Nature.

Nghiên cứu cho thấy, gen UTX là gen phổ biến, có vai trò đặc biệt trong cơ thể người.

Ngoài việc tham gia vào quá trình biệt hóa của tế bào gốc phôi và tác động đến sự hình thành các tập hợp nội bào, nó còn ức chế ung thư ở một mức độ nhất định.

Một khi gen UTX đột biến và mất chức năng ban đầu, nguy cơ ung thư ở người sẽ tăng lên, và nhiễm sắc thể Y của nam giới có một gen đặc biệt, gọi là UTY, sẽ tạo ra các tập hợp rắn để ức chế gen UTX.

Một số học giả nhận thấy các hiện tượng tương tự trong một số nghiên cứu ban đầu được công bố trên Tạp chí Y khoa Nature Genetics. Một trong những nghiên cứu đã nêu:

“Trong số hơn 4.000 mẫu gen ung thư, hơn 800 gen chỉ có trên nhiễm sắc thể X và hầu hết các gen này có vai trò ngăn chặn ung thư, cho thấy phụ nữ thực sự có nguy cơ mắc ung thư thấp hơn”.

Nói cách khác, nam giới vốn có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn phụ nữ.

Tại sao nam giới có nguy cơ mắc ung thư cao hơn?

Đàn ông có thực sự dễ bị ung thư hơn phụ nữ hay không? Dữ liệu đã chứng minh điều đó.

Kết quả của Khảo sát Gánh nặng Ung thư Trung Quốc cho thấy, tỷ lệ mắc và tử vong của 10 bệnh ung thư ác tính hàng đầu ở nam giới và phụ nữ, trong đó:

  • Nam giới có tỷ lệ mắc 10 bệnh ung thư ác tính hàng đầu cao hơn ít nhất một nửa so với nữ giới;
  • Tỷ lệ tử vong do 10 bệnh ung thư ác tính hàng đầu ở đàn ông và phụ nữ về cơ bản là như nhau, hoặc nam giới cao hơn một chút so với nữ giới.

Theo một cuộc khảo sát tại Vương quốc Anh, nguy cơ mắc ung thư ở nam giới cao hơn 16% so với phụ nữ, và nguy cơ tử vong do ung thư vượt quá 40%.

Vào năm 2017, dữ liệu từ Điều tra Thống kê Ung thư Hoa Kỳ chỉ ra rằng, nguy cơ mắc ung thư ở nam giới cao hơn nữ giới khoảng 20%, nguy cơ tử vong do ung thư cao hơn 40%.

Cuộc khảo sát tình hình toàn cầu cho biết một sự thật: ngoại trừ các bệnh ung thư liên quan đến giới tính, chẳng hạn như ung thư buồng trứng, ung thư dương vật, ung thư tử cung, v.v. thì nguy cơ mắc tất cả các bệnh ung thư khác ở nam giới đều cao hơn 20% so với nữ giới, còn tỷ lệ tử vong vượt gần gấp đôi so với nữ.

Tỷ lệ mắc bệnh ung thư cao ở nam giới có thể liên quan đến những lý do sau đây:

1. Sự khác biệt về di truyền

Ngoài UTX và UTY ở trên, các gen phổ biến liên quan đến bệnh ung thư ở người còn bao gồm gen TP53 và SRY.

Nghiên cứu cho thấy ít nhất một nửa số bệnh ung thư đã biết ở người sẽ ảnh hưởng đến sự biểu hiện của gen TP53, và gen này chính xác là "hàng rào bảo vệ tự nhiên" của gen người.

Nghiên cứu phát hiện ra rằng TP53 tập trung trên nhiễm sắc thể X, và không dễ gây đột biến ở phụ nữ. Ngược lại, nguy cơ đột biến ở nam giới là cực kỳ cao.

Có nghĩa là, khả năng bảo vệ gen của nam giới không tốt bằng nữ giới, một khi đột biến gen xảy ra, nam giới cũng dễ bị bất thường về gen hơn.

Gen SRY là một gen giới tính quan trọng trên nhiễm sắc thể Y của nam giới, quyết định sự phát triển của cơ quan sinh sản nam và sự bài tiết androgen.

Chỉ có buồng trứng của phụ nữ và vùng lưới của vỏ thượng thận mới có thể tiết ra một lượng nhỏ nội tiết tố androgen trong cơ thể, còn phần lớn các nội tiết tố khác được tiết ra bởi cơ quan sinh sản nam.

Điều này cũng làm cho mức độ androgen của nam và nữ chênh lệch nhau 10-20 lần.

Vào tháng 4 năm 2022, một nghiên cứu chung của Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Đại học Bang Ohio, Trường Y Harvard và Đại học Y Nam Carolina đã phát hiện ra rằng, nội tiết tố nam androgen có thể ức chế và làm suy yếu sức đề kháng của các khối u, khiến chúng không sinh sản trong cơ thể.

2. Sự khác biệt trong thói quen sinh hoạt

Một cuộc khảo sát của Học viện Khoa học Y tế Trung Quốc và Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho thấy hút thuốc, lạm dụng rượu, thừa cân, nhiễm trùng, mất cân bằng dinh dưỡng, lười vận động và các yếu tố khác góp phần gây ra 50% ca tử vong do ung thư ở Trung Quốc năm 2013.

Ngược lại, mối tương quan của các yếu tố này ở những phụ nữ chết vì ung thư chỉ là một phần ba.

Điều này liên quan mật thiết đến sự khác biệt về thói quen sinh hoạt giữa nam và nữ. Thực tế, do ảnh hưởng của môi trường sinh trưởng, nam giới có xu hướng hút thuốc, nghiện rượu, thừa cân, mất cân bằng dinh dưỡng hơn.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi đốt thuốc lá, hơn 7.000 hợp chất được giải phóng, trong đó có tới 69 hợp chất được biết đến là chất gây ung thư. Hút thuốc cũng là một yếu tố nguy cơ lâm sàng chính đối với ung thư phổi.

Đại đa số người uống rượu là nam giới, nhưng so với việc hút thuốc, mức độ uống rượu của phụ nữ cũng tăng nhanh trong những năm gần đây.

Rượu có thể kích thích và gây hại cho gan, đường tiêu hóa, dạ dày… Trong số đó, tác hại dai dẳng và mãn tính của rượu đối với gan cũng là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư gan.

3. Sự khác biệt về tính cách và áp lực

Nam giới sinh ra đã mang trong mình một ham muốn thống trị nhất định, đồng thời họ cũng chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ hơn trong xã hội. Do đó, họ thường xuyên đối mắt với nhiều khả năng xảy ra xung đột.

Những tác động xấu của nhân cách và căng thẳng có thể trực tiếp hoặc gián tiếp làm tăng nguy cơ ung thư ở nam giới.

4. Sự khác biệt về miễn dịch

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, khả năng miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch thu được của phụ nữ cao hơn nam giới.

Lấy nhiễm HIV cấp tính làm ví dụ, tải lượng virus trong máu của phụ nữ thường thấp hơn 40% so với nam giới về đặc điểm sinh sản, v.v.

Tóm lại, khả năng miễn dịch của phụ nữ cao hơn nam giới, khả năng chống ung thư đương nhiên cũng cao hơn nam giới.

5. Chênh lệch tuổi tác

Trong suốt vòng đời, cơ thể của đàn ông và phụ nữ luôn thay đổi, từ giai đoạn ấu thơ, thời thơ ấu, thiếu niên, đến trưởng thành, trung niên và tuổi già, cơ thể trải qua vô số biến đổi phức tạp và bí ẩn.

Nội tiết, tế bào và cấu trúc cũng sẽ trải qua một số thay đổi hoàn toàn, điều này cũng gây ra sự khác biệt và trái ngược về khả năng miễn dịch giữa nam và nữ. Do đó, ở các độ tuổi khác nhau, nam nữ có nguy cơ mắc bệnh và ung thư khác nhau.

Ngoài những yếu tố trên, nhiều yếu tố như môi trường, dinh dưỡng, khả năng sinh sản, bức xạ, tiếp xúc với các chất nguy hiểm cũng có thể mang đến nguy cơ ung thư cho cơ thể.

Hoàng Tuấn
Theo Aboluowang



BÀI CHỌN LỌC

Nghiên cứu: Đàn ông dễ bị ung thư hơn phụ nữ