Ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện sớm có thể điều trị hiệu quả với tỷ lệ phục hồi khá cao. Tuy nhiên, các triệu chứng ban đầu của nó dễ bị nhầm lẫn với một số tình trạng khác như bệnh trĩ hoặc chứng khó tiêu.
Vậy làm thế nào để phân biệt giữa chảy máu do bệnh trĩ và chảy máu do ung thư?
Bạn đã từng gặp phải các triệu chứng như đầy hơi, bụng phát ra âm thanh hoặc chảy máu trực tràng và bạn lo lắng liệu chúng có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng hay không?
Trong bài viết này, một bác sĩ phẫu thuật sẽ giải thích các dấu hiệu cần theo dõi và khi nào cần nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ.
Chảy máu trực tràng: Bệnh trĩ hay ung thư?
Một trong những dấu hiệu nổi bật của ung thư đại trực tràng là chảy máu trực tràng, nhưng nó cũng có thể xảy ra ở những bệnh nhân mắc bệnh trĩ. Vậy làm thế nào để phân biệt chúng?
Trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times, Jung-Chien Chen, Giám đốc điều hành của Trung tâm phẫu thuật xâm lấn tối thiểu tại Bệnh viện đa khoa Min-Sheng ở Đài Loan, giải thích rằng bệnh trĩ là chứng giãn tĩnh mạch xuất hiện ở hậu môn hoặc phần dưới của trực tràng. Khi bị kích thích về thể chất, chẳng hạn như đại tiện, trĩ có thể chảy máu do ma sát.
Không giống như bệnh trĩ, chảy máu trực tràng do ung thư đại trực tràng có thể xảy ra ngay cả khi không đại tiện. Do các tế bào niêm mạc mỏng manh trong khu vực ung thư, chảy máu có thể xảy ra từng đợt mà không có kích ứng vật lý. Thậm chí, trong trường hợp bệnh nhân đi ngoài phân lỏng hoặc tiêu chảy, chảy máu vẫn có thể xảy ra. Bác sĩ Chen nói rằng nếu chảy máu trực tràng xảy ra nhiều lần trong vòng một tháng hoặc nếu nó xảy ra hàng ngày trong một tuần, bạn nên nhanh chóng tìm kiếm chẩn đoán từ bác sĩ chuyên khoa.
Hơn nữa, bác sĩ Chen tuyên bố rằng bất kỳ thay đổi nào trong thói quen đại tiện cũng nên chú ý nghiêm túc, vì chúng có khả năng chỉ ra các triệu chứng của ung thư đại trực tràng. Ví dụ, đột ngột đầy bụng, chuyển từ đại tiện hàng ngày sang hai hoặc ba ngày một lần, hoặc giảm kích thước phân từ độ dày của ngón tay cái xuống dưới một nửa độ dày của ngón tay út trong hơn một tuần, tất cả đều nên được quan tâm.
Những thay đổi này có thể chỉ ra các vấn đề trong ruột, đặc biệt là ở trực tràng, có thể dẫn đến tắc nghẽn hoặc hẹp ruột. Theo bác sĩ Chen, những người từ 40 tuổi trở lên nên cân nhắc thực hiện xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân hoặc nội soi nếu họ gặp bất kỳ triệu chứng nào nêu trên.
Bụng phát ra âm thanh: Khó tiêu hay ung thư?
Bụng kêu thường xuyên có thể là dấu hiệu của chứng khó tiêu, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng. Sự khác biệt giữa hai loại này là gì?
Theo bác sĩ Chen, sự khuấy động thức ăn, dịch tiêu hóa và không khí trong ruột khi co bóp có thể tạo ra âm thanh. Thông thường, nếu tiếng kêu ở bụng là do chứng khó tiêu, ruột có thể cảm thấy như đang co bóp với tốc độ nhanh hơn, tiếp đó là tiêu chảy và âm thanh có thể giảm dần. Nó cũng có thể tồn tại trong hai hoặc ba ngày cùng với tiêu chảy hoặc nôn mửa, nhưng âm thanh cuối cùng sẽ biến mất.
Mặt khác, tiếng kêu ở bụng do ung thư đại trực tràng lại hoàn toàn khác. Bác sĩ Chen so sánh ruột già của con người với một đường ống và giải thích rằng nếu có một khối u hoặc bất thường nào khác trong ruột già làm cản trở dòng khí và chất lỏng, thì các chất tích tụ có thể di chuyển và cọ xát vào nhau, tạo ra âm thanh.
Khi khí và chất lỏng đột ngột xuyên qua vật cản, có thể nghe thấy một tiếng động lớn ngắn, sau đó âm thanh biến mất. Loại tiếng này thường không gây ra các triệu chứng như tiêu chảy hoặc nôn mửa. Nếu ai đó nghe thấy âm thanh rất lớn từ ruột của họ sau khi nhịn ăn hơn 8 tiếng, điều đó sẽ gióng lên hồi chuông cảnh báo vì đó có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng.
Có mối liên hệ giữa khí hư có mùi hôi và ung thư đại trực tràng?
Bác sĩ Chen giải thích rằng mùi phát ra sau khi đánh rắm bị ảnh hưởng bởi loại thực phẩm mà một người ăn. Tiêu thụ thực phẩm cay, lượng protein cao hoặc thực phẩm có hàm lượng đậu cao có thể gây đầy hơi với mùi nặng hơn vào ngày hôm sau. Điều này có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống.
Phân ở trong ruột càng lâu thì mùi càng nồng. Một lý do khác có thể khiến phân tích tụ trong ruột là do khối u ở ruột làm tắc nghẽn phân, có thể gây ra nhu động ruột không hoàn toàn. Nếu một người dù đã áp dụng chế độ kiêng khem và ăn nhạt hơn, nhưng khi đánh rắm vẫn có mùi hôi dai dẳng, thì nên đi khám chuyên khoa để xác định xem nó có liên quan đến ung thư đại trực tràng hay không.
Giảm cân đột ngột có phải là dấu hiệu của ung thư?
Bác sĩ Chen giải thích rằng trong giai đoạn đầu tiên của bệnh ung thư đại trực tràng, cân nặng của một người thường không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, khi ung thư tiến triển đến giai đoạn thứ hai hoặc thứ ba, khối u có thể bắt đầu xâm lấn các mạch máu và hệ bạch huyết, lấy đi các chất dinh dưỡng cần thiết của cơ thể.
Điều này có thể dẫn đến giảm nồng độ albumin, thiếu máu, giảm cân, suy nhược, da nhợt nhạt và phù nề. Điều quan trọng cần lưu ý là giảm cân không rõ nguyên nhân có thể là một triệu chứng của bệnh ung thư và cần được đưa đến bác sĩ ngay lập tức.
Làm thế nào để phòng ngừa ung thư đại trực tràng hiệu quả?
Bác sĩ Chen khuyến nghị nên tăng lượng chất xơ và giữ đủ nước để thúc đẩy nhu động ruột đều đặn và ngăn ngừa phân tích tụ trong ruột, từ đó duy trì môi trường đường ruột khỏe mạnh và giảm nguy cơ polyp và ung thư.
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của một chế độ ăn uống cân bằng. Ông đề nghị nên ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt và rau củ, cũng như một lượng trái cây vừa phải đồng thời tránh lượng calo và đường dư thừa.
Một đánh giá có hệ thống được công bố trên Tạp chí Y học Anh năm 2011 cho thấy rằng ăn nhiều chất xơ, đặc biệt là chất xơ ngũ cốc và ngũ cốc nguyên hạt, có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Một nghiên cứu thuần tập được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Hoa Kỳ của Viện Ung thư Quốc gia vào năm 2020 cho biết rằng, tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt như một nguồn chất xơ có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại trực tràng. Nghiên cứu đã phân tích thói quen ăn kiêng của gần 500.000 người Mỹ trưởng thành từ 50 đến 71 tuổi và phát hiện ra rằng, những người tiêu thụ lượng ngũ cốc nguyên hạt cao nhất có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 16% so với những người tiêu thụ ít ngũ cốc nguyên hạt nhất.
Thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt, không giống như ngũ cốc tinh chế, có chứa cám, mầm và nội nhũ. Chúng rất giàu chất xơ, chất béo lành mạnh, protein, vitamin B và vitamin E, cũng như các khoáng chất như sắt, đồng, kẽm và magie. Ví dụ về thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt bao gồm gạo lứt, kê, ngô, yến mạch, kiều mạch, lúa mạch, quinoa, lúa mì, v.v.
Theo Lisa Lin từ The Epoch Times
Nhật Duy biên dịch
Lisa Lin là một phóng viên làm việc tại tại Windsor, Ontario.
