Bệnh ung thư thường rất khó điều trị ở giai đoạn muộn, vì vậy cần phải phát hiện sớm để có thể chữa khỏi ung thư. Các nghiên cứu mới đã tìm ra một phương pháp phát hiện sớm nhiều loại ung thư, nhờ đó có thể cải thiện đáng kể tỷ lệ sống của bệnh nhân.
Sự phát triển của tế bào ung thư phụ thuộc vào những thay đổi trong quá trình trao đổi chất
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy sự phát triển nhanh chóng của các tế bào ung thư phụ thuộc vào những thay đổi trong quá trình trao đổi chất.
Glycosaminoglycans (GAGs) là một loại đường đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất. Một nghiên cứu vào năm 2016 của tiến sĩ Gatto đã chỉ ra rằng loại đường này là một marker sinh học tuyệt vời để phát hiện ung thư thận không xâm lấn.
Tiến sĩ Francesco Gatto, tác giả của nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Chalmers nói với The Epoch Times rằng, những thay đổi về đặc điểm cấu trúc của GAG trong máu và nước tiểu có thể là “dấu hiệu chung” của các loại bệnh ung thư.
Dấu hiệu này có thể được phát hiện trong giai đoạn khối u còn rất nhỏ hoặc trong giai đoạn 1 của bệnh.
Tiến sĩ Gatto cho biết nhóm của ông đã thử nghiệm marker này với 14 loại ung thư. Đồng thời, họ cũng phát triển phương pháp sử dụng trí tuệ nhân tạo cùng các thuật toán để phát hiện những thay đổi của GAG, qua đó phát hiện bệnh ung thư.
Xét nghiệm mới có độ nhạy lên tới 62% đối với ung thư giai đoạn 1
Nghiên cứu được thực hiện trên 1.260 người gồm những người khỏe mạnh và những bệnh nhân mắc một trong 14 loại ung thư. Trong đó có 34% bệnh nhân ở giai đoạn 1, nghĩa là ung thư cấp độ thấp.
Khi thực hiện xét nghiệm chỉ cần sử dụng một ít máu hoặc nước tiểu. Điều đó khiến phương pháp này rất thiết thực và không quá tốn kém.
Tiến sĩ Gatto và nhóm của ông nhận thấy kỹ thuật này đã phát hiện chính xác 14 loại ung thư trong thử nghiệm với độ nhạy lên tới 62% đối với ung thư giai đoạn 1.
Sau đó, nhóm nghiên cứu còn phát hiện rằng xét nghiệm này có thể phát hiện được số ca ung thư giai đoạn 1 ở những người khỏe mạnh, không có triệu chứng nhiều gấp đôi so với các xét nghiệm Phát hiện sớm đa ung thư (MCED) dựa trên DNA hoạt động bằng cách phát hiện các đoạn mã di truyền của các khối u trong máu, hiện đang được phát triển.
Khi sử dụng xét nghiệm GAGs, những bệnh nhân mắc ung thư chưa được phát hiện sẽ có nguy cơ tử vong thấp hơn từ 39 đến 50% và xét nghiệm này dự đoán vị trí ung thư với độ chính xác 89%.
Tiến sĩ Gatto cho biết họ vẫn chưa hiểu hết tại sao lại như vậy.
Ông lưu ý rằng: “Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy khá rõ ràng rằng GAG càng thay đổi nhiều thì tiên lượng của bệnh nhân ung thư càng xấu”. Điều này gợi ý rằng những loại ung thư ảnh hưởng đến GAGs sẽ rất ác tính về mặt sinh học.
Các xét nghiệm hiện tại phát hiện ung thư chưa đủ sớm
Các xét nghiệm sàng lọc ung thư hiện có đặc hiệu cho từng loại ung thư, nghĩa là bệnh nhân sẽ thực hiện các xét nghiệm khác nhau cho từng loại ung thư khác nhau.
Các phương pháp sàng lọc hiện tại chủ yếu dựa trên hình ảnh trực tiếp của khối ung thư, sau đó là kỹ thuật sinh thiết hoặc xét nghiệm máu, phân, để đánh giá khả năng mắc ung thư. Việc thực hiện kỹ thuật hình ảnh học tương đối tốn kém, đòi hỏi phải đến bệnh viện hoặc trung tâm chẩn đoán hình ảnh cũng như cần có sự tham gia của các chuyên gia.
Việc giải thích kết quả hình ảnh học cũng phụ thuộc vào kỹ năng của người thực hiện nội soi, đọc phim nhũ ảnh hoặc phim chụp cắt lớp vi tính (CT).
Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ phát hiện được một số loại ung thư và hiệu quả phát hiện ung thư ở những giai đoạn sớm không cao.
Bác sĩ William L. Dahut, giám đốc khoa học của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) cho biết: “Các khối u đã phát triển lớn và lan rộng thường sẽ có nhiều đột biến. Điều này khiến chúng ít có khả năng đáp ứng với các liệu pháp điều trị”.
Bác sĩ Dahut nhấn mạnh rằng những xét nghiệm máu do tiến sĩ Gatto phát triển có khả năng phát hiện ung thư sớm hơn so với các kỹ thuật hình ảnh học, qua đó có thể đánh giá được bệnh nhân nào cần được chụp phim, đồng thời cho phép sàng lọc nhiều loại ung thư bằng một xét nghiệm duy nhất.
Ông nói: “Việc xem quá trình trao đổi chất là một kỹ thuật sàng lọc mới có những tiềm năng nhất định và kết quả ban đầu cũng có nhiều hứa hẹn”.
Ông cũng chỉ ra rằng cần thực hiện thêm các nghiên cứu bổ sung để thấy được các xét nghiệm này còn có lợi ích nào khác cho công tác thực hành lâm sàng ngoài việc phát hiện các tế bào ác tính.
Nghiên cứu thể hiện tính khả thi của xét nghiệm
Tiến sĩ Gatto cho biết nghiên cứu của ông chỉ là một nghiên cứu thể hiện tính khả thi của xét nghiệm với khoảng một nghìn bệnh nhân. Chúng ta cần phải chờ thêm kết quả từ những nghiên cứu có quy mô lớn hơn với trên 10.000 người tham gia.
Ông nói: “Chúng tôi đã có một số phát hiện trong nghiên cứu này. Đây là điều rất đáng khích lệ nhưng kết quả vẫn còn bị hạn chế do số lượng bệnh nhân tham gia thử nghiệm tương đối ít”.
Tiến sĩ Gatto nói thêm rằng có một số tình trạng, ví dụ như viêm cấp tính, cũng có thể làm thay đổi GAG. Vì vậy, họ cần theo dõi và tìm hiểu xem những đối tượng sẽ “phù hợp nhất với xét nghiệm GAG”.
Một cuộc thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành và dự kiến sẽ có kết quả vào năm 2025. Tiến sĩ Gatto hy vọng rằng sau đó, phương pháp này sẽ được thực hiện thí điểm tại các bệnh viện.
Sự gia tăng tỷ lệ mắc ung thư
Những tiến bộ trong công nghệ sàng lọc ung thư đã trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Nghiên cứu trên hồ sơ của các bệnh nhân ung thư ở 44 quốc gia cho thấy tỷ lệ ung thư khởi phát sớm đã tăng lên ở nhiều loại ung thư, đặc biệt là các bệnh ung thư liên quan đến đường tiêu hóa. Sự gia tăng này diễn ra ở các nước có thu nhập trung bình và cao.
Nhóm tác giả tin rằng sự gia tăng tỷ lệ mắc ung thư ở những người trẻ một phần là do hiện nay đã có các xét nghiệm chẩn đoán ung thư độ nhạy cao với một số loại ung thư. Những loại ung thư này bao gồm ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư tuyến giáp.
Tuy nhiên, xét nghiệm sẽ không thể hoàn toàn giải thích được sự gia tăng tỷ lệ mắc ung thư.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng kể đầu từ những năm 1990, những xu hướng trên toàn thế giới như gia tăng tỷ lệ béo phì, tỷ lệ đái tháo đường típ 2 và sử dụng chế độ ăn kiểu phương Tây với nhiều chất béo bão hòa, thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, đường và các loại thực phẩm siêu chế biến có thể đóng một vai trò quan trọng làm việc làm tăng tỷ lệ mắc ung thư.
Các tác giả lưu ý rằng: “Những yếu tố lối sống liên quan đến ung thư ở tuổi trưởng thành thường bắt nguồn từ thời thơ ấu và/hoặc thanh thiếu niên”.
Qua đó, nhóm tác giả nhấn mạnh rằng vận động, ăn uống lành mạnh, tránh sử dụng rượu bia và thuốc lá là những phương pháp quan trọng để phòng ngừa ung thư nguyên phát.
(Bài đăng trên The Epoch Times - Epoch Health của tác giả: George Citroner
George Citroner: Báo cáo về sức khỏe và y học, bao gồm các chủ đề ung thư, bệnh truyền nhiễm và tình trạng thoái hóa thần kinh. Anh đã được trao giải thưởng Media Orthopaedic Reporting Excellence (MORE) vào năm 2020 cho một câu chuyện về nguy cơ loãng xương ở nam giới).
Theo The Epoch Times - Epoch Health tiếng Anh
Đức Nhân biên dịch
Link bài gốc: https://www.theepochtimes.com/health/new-test-detects-14-cancer-types-at-stage-i-when-most-curable_4929412.html
