Giảm cân, tăng cường chức năng miễn dịch, mang đến làn da khỏe mạnh, mịn màng và giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh là những lợi ích sức khỏe của probiotics mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy trong thực phẩm hàng ngày...
Số lượng vi khuẩn sống trong cơ thể chúng ta, trên cơ thể chúng ta nhiều hơn số tế bào cơ thể chúng ta, thậm chí gấp 10 lần. Phần lớn chúng sống trong đường tiêu hóa của bạn, chẳng những không gây hại mà còn mang đến cho chúng ta nhiều lợi ích.
Probiotics là những loại vi sinh thân thiện và có trong những loại thực phẩm lên men quen thuộc mà chúng ta ăn vào hàng ngày như sữa chua, sữa kefir, các loại cải chua…
Probiotics là gì?
Probiotics là những vi sinh vật sống. Chúng có thể là vi khuẩn, đôi khi là một vài chủng nấm men cũng có chức năng như probiotics. Bạn có thể thấy chúng có trong các loại thực phẩm chức năng, và phần lớn là trong thực phẩm lên men như sữa chua, kefir, dưa cải và kimchi. Có hàng chục loại thực phẩm lên men có cung cấp probiotics.
Không nên nhầm lẫn probiotics với prebiotic, đó là các chất xơ giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn thân thiện đã có trong ruột của bạn.
Nhóm vi khuẩn probiotics phổ biến nhất bao gồm lactobacillus và bifidobacterium. Mỗi nhóm bao gồm các loài khác nhau và mỗi loài có nhiều chủng, và nó dẫn đến điều thú vị ở đây là: các chế phẩm probiotics khác nhau mang lại lợi ích sức khỏe khác nhau. Do đó, việc lựa chọn chế phẩm vi sinh phù hợp cho cá nhân là rất cần thiết, thay vì chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu của số đông.
Probiotics với đường tiêu hóa của bạn
Cộng đồng vi sinh vật phức tạp trong ruột của bạn được gọi là hệ vi khuẩn đường ruột hoặc microbiota. Trên thực tế, đường ruột của bạn chứa hàng trăm, thậm chí hàng ngàn loại vi sinh vật khác nhau, gồm vi khuẩn, nấm men và virus; trong đó vi khuẩn chiếm phần lớn số lượng. Chúng sống chủ yếu trong ruột non và đại tràng của bạn.
Nhưng tại sao lại gọi chúng là một hệ vi sinh vật? - Vì hoạt động trao đổi chất của chúng trong ruột của bạn giống với hoạt động của một cơ quan, và một số nhà khoa học vì thế gọi đây là một cơ quan bị quên lãng. Cơ quan này thực hiện nhiều chức năng quan trọng đối với sức khỏe như: sản xuất vitamin K và vitamin B, chuyển hóa chất xơ chất béo thành chất béo chuỗi ngắn như butyrate, propionate và acetate để nuôi sống vi khuẩn trên thành ruột và thực hiện nhiều chức năng trao đổi chất. Những chất béo này cũng củng cố hệ miễn dịch của cơ thể, giúp ngăn chặn những thành phần không mong muốn xâm nhập và tạo ra phản ứng miễn dịch.
Nhưng chúng không phải lúc nào cũng thân thiện. Hệ vi sinh đường ruột rất nhạy cảm với chế độ ăn uống của bạn. Các nghiên cứu cho thấy một hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng có liên quan đến nhiều bệnh lý, bao gồm béo phì, tiểu đường type 2, hội chứng chuyển hóa, bệnh tim, ung thư đại trực tràng, Alzheimer và trầm cảm.
Probiotic và prebiotic có thể giúp điều chỉnh sự cân bằng này, đảm bảo rằng cơ quan bị lãng quên của bạn đang hoạt động tối ưu.
Probiotic được nghiên cứu rộng rãi về tác dụng của chúng đối với sức khỏe tiêu hóa. Cụ thể như trường hợp sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài dẫn đến tiêu chảy. Điều này có thể vẫn tiếp diễn dù cơ thể đã hết nhiễm trùng, và lúc này, men vi sinh được bổ sung có thể giúp chữa chứng bệnh đó.
Nguyên nhân là do kháng sinh tiêu diệt nhiều vi khuẩn tự nhiên trong ruột của bạn, làm thay đổi cân bằng ruột và cho phép vi khuẩn có hại phát triển.
Probiotic cũng chống lại hội chứng ruột kích thích, một rối loạn tiêu hóa phổ biến, làm giảm triệu chứng đầy hơi, táo bón, tiêu chảy và các triệu chứng khác.
Một số nghiên cứu cũng chứng minh lợi ích của probiotics trong việc xử lý các bệnh viêm ruột, chẳng hạn như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Ngoài ra, chúng còn có thể chống lại nhiễm trùng helicobacter pylori, một trong những nguyên nhân chính gây loét và ung thư dạ dày.
Nếu bạn hiện đang gặp vấn đề về tiêu hóa, thì bạn có thể cân nhắc việc bổ sung men vi sinh và đi hỏi bác sĩ.
Tác động đến giảm cân
Những người béo phì có vi khuẩn đường ruột khác với người gầy. Điều thú vị là các nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng, đưa hệ vi khuẩn đường ruột từ động vật gầy sang có thể khiến động vật béo phì giảm cân. Do đó, nhiều nhà khoa học tin rằng vi khuẩn đường ruột của bạn rất quan trọng trong việc xác định trọng lượng cơ thể, và một số chủng vi khuẩn dường như đã chứng minh được lợi ích của mình giúp giảm cân.
Trong một nghiên cứu ở 210 người mắc bệnh béo phì trung tâm, uống Lactobacillus gasseri có chứa vi khuẩn hàng ngày giúp giảm đến 8,5% lượng mỡ bụng dư thừa trong 12 tuần. Còn khi họ ngừng uống, mỡ bụng đã tìm lại họ chỉ mất bốn tuần. Bằng chứng cũng cho thấy Lactobacillus rhamnosus và Bifidobacterium lactis có thể hỗ trợ giảm cân và phòng chống béo phì.
Một số chủng vi khuẩn khác thì ngược lại, có thể dẫn đến tăng chứ không phải giảm cân. Điều này đã được một số nghiên cứu kiểm chứng trên động vật.
Những lợi ích sức khỏe khác
Có nhiều lợi ích khác của men vi sinh ảnh hưởng đến:
-
- Viêm: Probiotic làm giảm viêm toàn thân, nguyên nhân hàng đầu của nhiều bệnh.
- Trầm cảm và lo lắng: Các chủng vi khuẩn Lactobacillus helveticus và Bifidobacterium longum đã được chứng minh là làm giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm ở những người bị trầm cảm lâm sàng.
- Cholesterol trong máu: Một số chế phẩm sinh học đã được chứng minh là làm giảm mức cholesterol LDL và mỡ xấu.
- Huyết áp: Probiotic cũng có thể làm giảm huyết áp nhất định.
- Chức năng miễn dịch: Một số chủng vi khuẩn có lợi có thể tăng cường chức năng miễn dịch, có thể dẫn đến giảm nguy cơ nhiễm trùng, bao gồm cả cảm lạnh thông thường.
- Sức khỏe của da: Có một số bằng chứng cho thấy men vi sinh có thể hữu ích cho mụn trứng cá, bệnh hồng ban và bệnh chàm, cũng như các rối loạn da khác.
Đây chỉ là một phần nhỏ của lợi ích tổng thể của men vi sinh, vì các nghiên cứu đang được tiến hành cho thấy probiotics có rất nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
An toàn và tác dụng phụ
Probiotic thường được dung nạp tốt và coi như an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, bạn có thể sẽ gặp tác dụng phụ liên quan đến tiêu hóa trong vài ngày đầu tiên, chẳng hạn như ợ hơi và một chút khó chịu ở bụng. Sau giai đoạn thích nghi này, hệ tiêu hóa của bạn sẽ bắt đầu cải thiện.
Tuy nhiên, ở những người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương, bao gồm cả những người nhiễm HIV/AIDS và một số bệnh khác, men vi sinh có thể dẫn đến nhiễm trùng nguy hiểm.
Nếu bạn có một tiền sử đặc biệt về sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung chế phẩm sinh học.
Điểm mấu chốt của probiotics
Duy trì đường ruột khỏe mạnh không chỉ là bổ sung men vi sinh. Chế độ ăn uống và tập thể dục hàng ngày cũng quan trọng không kém vì nhiều yếu tố của lối sống có ảnh hưởng đến vi khuẩn đường ruột của bạn.
Tuy nhiên, bổ sung men vi sinh mang lại nhiều lợi ích hơn một vài tác dụng phụ - vì vậy nếu bạn quan tâm đến việc cải thiện sức khỏe đường ruột của mình, thì cũng đáng để thử.
Kim Anh
