Remdesivir là một loại thuốc thử nghiệm được cho là hiệu quả trong điều trị COVID-19. Tuy nhiên, một thử nghiệm giai đoạn cuối mới đây cho thấy tác dụng hạn chế của chúng trên người mắc ở mức độ trung bình...
Vào tháng 4, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra thông báo, trong đó đề cập đến thuốc remesdivir của hãng Glead là không có hiệu quả trước virus Vũ Hán. Đã có nhiều bệnh nhân tử vong bên những tác dụng phụ và nghiên cứu phải dừng lại. Nhưng chính WHO đã tuyên bố nhầm lẫn và rút thông báo này sau đó, cổ phiếu của Gilead cũng đã tăng trở lại.
Nhưng theo giai đoạn 3 của một thử nghiệm gần đây, những bệnh nhân sử dụng remdesivir kết hợp chăm sóc y tế chuẩn trong 5 ngày có khả năng cải thiện lâm sàng vào ngày thứ 11 - cao hơn 65% so với những người chỉ có chăm sóc y tế chuẩn. Nhưng một vài dữ liệu được công bố chỉ ra ưu điểm này chỉ dựa trên kết quả có thêm 9 bệnh nhân có bảng đánh giá sức khỏe cao hơn, và hơn cũng chỉ có 2 điểm.
Đây không phải là một kết quả thực sự tốt hơn và nó không có ý nghĩa thống kê để chứng minh phác đồ 10 ngày điều trị bằng remdesivir có hiệu quả. Và cổ phiếu của Gilead một lần nữa gặp phải sự sụt giảm.
Phản ứng đa chiều
Nhà phân tích Michael Yee của Quỹ đầu tư Jefferies cho biết những cải thiện ở bệnh nhân COVID-19 là rất khiêm tốn. Theo ông Michael, mặc dù bệnh nhân nhập viện có thể sẽ nhận được remdesivir do thiếu các lựa chọn thay thế, “nhưng ít ra thuốc này vẫn có tác dụng hữu ích (dù không phải là thuốc đặc trị) với một số lượng bệnh nhân hữu hạn, đây là đối tượng mắc bệnh không quá nặng và có tỷ lệ tử vong thấp”.
Theo Brian Abrahams - nhà phân tích của RBC Capital Markets, kết quả của thử nghiệm giai đoạn 3 nêu trên cũng góp phần trong việc “thu thập chứng cớ”, chứng minh việc điều trị trong 5 ngày là tương đương hoặc tốt hơn điều trị trong 10 ngày. Kết quả này “khiến tối tò mò vì nó không có lý giải rõ ràng và có vẻ ngược lại với lẽ thường ‘càng nhiều càng tốt’” - ông nói thêm.
Nói về kết quả này, Bác sĩ Peter Bach của Bệnh viện Sloan Kettering cho biết nghiên cứu đã chỉ ra remdesivir được rao giá quá cao trước thử nghiệm. Có nhóm nghiên cứu cho biết 1 lô thuốc của remdesivir được bán với giá khoảng 4.500 USD, nhưng giá trị thực tế lại chỉ khoảng 400.
Viện nghiên cứu của công ty dược Gilead có trụ sở tại California và là nơi sản xuất remdesivir, nhưng họ đã không tiết lộ thông tin đầy đủ của thử nghiệm. Công ty khởi xướng thử nghiệm tại nhiều địa điểm, bao gồm Bệnh viện Brigham và Phụ nữ ở Boston.
Theo Tiến sĩ Francisco Marty, người đứng đầu thử nghiệm trên cho biết các kết quả này đã cung cấp dữ liệu đáng khích lệ, bổ sung thông tin về hiệu quả của remdesivir, cho thấy việc can thiệp sớm vào quá trình điều trị với một liệu trình 5 ngày có thể cải thiện đáng kể kết quả lâm sàng ở bệnh nhân.
Bác sĩ Merdad Parsey của Gilead cho biết thêm, “kết quả hôm nay cho thấy rằng khi điều trị trường hợp bệnh trung bình, một đợt điều trị kéo dài 5 ngày sẽ cho cải thiện lâm sàng tốt hơn so với điều trị thông thường, là thêm bằng chứng về lợi ích của remdesivir cho kết quả nghiên cứu được phát hành trước đó”.
Bệnh nhân COVID-19 trong nghiên cứu có trường hợp mắc bệnh trung bình, nhưng không ai trong số các bệnh nhân phải thở máy.
Thử nghiệm ban đầu và thử nghiệm mới
Kết quả ban đầu là từ một thử nghiệm mù đôi, ngẫu nhiên, có đối chứng giả dược cho thấy remdesivir đã nhanh chóng cải thiện thời gian hồi phục ở một số nhóm. Điều này khiến các cơ quan quản lý Hoa Kỳ nhanh chóng ban hành quyền sử dụng thuốc để trị COVID-19.
Còn thử nghiệm mới đây là được chọn ngẫu nhiên nhưng không mù đôi hoặc kiểm soát giả dược. Kết quả đánh giá tình trạng bệnh ở ngày 11 được tính theo thang điểm sau: 1 điểm là tử vong và 7 điểm là không phải nhập viện (điểm càng cao là bệnh càng nhẹ).
Hơn một nửa số bệnh nhân ở cả hai nhóm (không mù đôi hoặc kiểm soát giả dược) được xuất viện vào ngày thứ 14. Tỷ lệ tử vong 7% ở cả hai nhóm điều trị bên ngoài Ý (23 tử vong trong 320 người tham gia nghiên cứu). Bên cạnh đó, 17 trong số gần 600 người tham gia đã phải trải qua nhiều tai biến nghiêm trọng và khoảng 150 người có xuất hiện vấn đề về sức khỏe.
Gilead đã có kế hoạch gửi kết quả của thử nghiệm lên một tạp chí khoa học để được kiểm duyệt và xuất bản.
Một thử nghiệm trước đó Gilead khởi xướng ở những bệnh nhân nặng cũng chỉ ra phác đồ điều trị 5 ngày có lợi hơn so với liệu trình 10 ngày. Theo đó, bệnh nhân dùng remdesivir trong vòng 10 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng của COVID-19 cho kết quả tốt hơn những bệnh nhân có triệu chứng và được điều trị hơn 10 ngày.
Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn thiếu nhóm đối chứng và chưa được thiết kế “mù” (là nghiên cứu che giấu thông tin đối với người khảo sát và tình nguyện viên, giúp kết quả không bị nhiễu và chính xác hơn).
Thanh Long
- Theo The Epoch Times.
